Η πανδημία δεν ταλαιπωρεί μόνο τα συστήματα υγείας και την παγκόσμια οικονομία· υποβάλει σε ψυχική και διανοητική δοκιμασία εκατομμύρια ανθρώπων που προσπαθούν να κατανοήσουν τι συνέβη, γιατί συνέβη και τι μας επιφυλάσσει το μέλλον. Η σύγχυση γίνεται ανυπόφορα βασανιστική εξαιτίας του ορυμαγδού αναλύσεων και προβλέψεων που κατακλύζουν τον δημόσιο διάλογο.
Ο οικολόγος βλέπει την εκδίκηση της φύσης για την οικολογική καταστροφή που επιφέρει η ανθρώπινη δραστηριότητα και πανηγυρίζει που τα δελφίνια ξαναγυρίζουν στη Βενετία και τα ωδικά πτηνά στα κέντρα των μεγαλουπόλεων.
Ο αντι-καπιταλιστής τρίβει τα χέρια του προσβλέποντας στην κατάρρευση της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας, κάτι που και οι πιο αισιόδοξοι σύντροφοί του θεωρούσαν μέχρι πρόσφατα ανέφικτο.
Οι χορτοφάγοι και οι βίγκαν ρίχνουν τις ευθύνες στη συνήθεια των Κινέζων να διατρέφονται με άγρια ζώα από τα οποία, όπως φαίνεται, μεταφέρθηκε ο ιός στον άνθρωπο.
Άλλοι πάλι αποδίδουν την εξάπλωση της πανδημίας στον αυταρχικό χαρακτήρα του κινεζικού κράτους και την έλλειψη διαφάνειας στην αρχική αντιμετώπιση της διάδοσης του υιού ή ακόμα και στην κατασκευή του ιού σε βιολογικό εργαστήριο στην Κίνα.
Οι παντός δόγματος ζηλωτές ερμηνεύουν την πανδημία ως θεϊκή εκδίκηση για την απομάκρυνση του ανθρώπου από το δρόμο του Θεού.
Μερικοί, πιο ψαγμένοι, προτιμούν μια εξήγηση με ψυχολογικές -ψυχαναλυτικές προεκτάσεις: ο φόβος μπροστά στον κορονοϊό υποκρύπτει την άρνησή μας να αποδεχθούμε τον θάνατο και την φθαρτή μας φύση· μας πανικοβάλλει η διαπίστωση ότι δεν είμαστε κύριοι του πεπρωμένου μας.
Όσοι είναι καχύποπτοι απέναντι σε κάθε μορφή εξουσίας βλέπουν τη νέα πανούκλα σαν μια καλοστημένη παγίδα για να ενισχυθούν οι μηχανισμοί παρακολούθησης των πολιτών.
Ο Σλαβόϊ Ζίζεκ, ο εκλεκτός της καρδιάς κάθε ριζοσπάστη αριστερού, προβλέπει ότι ο κορονοϊός θα πετύχει ότι δεν κατάφεραν οι αγώνες, οι θυσίες και οι σφαγές εκατομμυρίων: την παγκόσμια επικράτηση του κομμουνισμού. «Εμπρός της γης οι μολυσμένοι!»
Όπως έγραψε και ο συγκλονιστικά επίκαιρος Αλμπέρ Καμύ : «Στην αρχή και στο τέλος κάθε μάστιγας κάποια ρητορική υπερβολή είναι αναμενόμενη. Στην πρώτη περίπτωση επειδή η συνήθεια δεν έχει ακόμα χαθεί και στη δεύτερη περίπτωση επειδή η συνήθεια επανήλθε.»
Αρκεί βεβαίως η πανδημία της σύγχυσης να μη μας στερήσει την ικανότητα, ατομικά και συλλογικά, να σκεφτόμαστε και να ενεργούμε ορθολογικά. Είναι ο μόνος τρόπος να ξεφύγουμε από την υγειονομική και από την, εξίσου επικίνδυνη, ιδεολογική πανδημία.
