Οι ερευνητές του γνωστού Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών (DIW) δεν έχουν πειστεί ότι η κρίση στην Ελλάδα έχει παρέλθει και ότι οι συνθήκες έχουν βελτιωθεί ή τουλάχιστον βρίσκονται σε τροχιά βελτίωσης. Αμφισβητούν δε ευθέως τόσο τις δηλώσεις των Ελλήνων κυβερνητικών αξιωματούχων όσο και τις εκτιμήσεις της Κομισιόν, ενόψει του τέλους του τρίτου προγράμματος.
Ειδικά όσον αφορά στις επιχειρήσεις, μάλιστα, υποστηρίζουν ότι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: Το περιβάλλον έχει επιδεινωθεί, με υπεύθυνους κυρίως το τέρας της γραφειοκρατίας, καθώς και την εξαιρετικά υψηλή φορολογία, σε συνδυασμό με το περίπλοκο και συχνά αντιφατικό φορολογικό σύστημα.
Όπως τονίζει στο πλαίσιο ρεπορτάζ του περιοδικού Der Spiegel ο επιστήμονας-ερευνητής του DIW Αλέξανδρος Κρητικός, ο μόνος ουσιαστικά κλάδος στον οποίο η Ελλάδα έχει πραγματοποιήσει βαθιές μεταρρυθμίσεις είναι η αγορά εργασίας, η οποία είναι «η πιο ευέλικτη από όλες τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες». Την ίδια στιγμή, ωστόσο, τα μαντάτα δεν είναι καλά όσον αφορά στη δικαιοσύνη, τη δημόσια διοίκηση και τη φορολογία, συμπληρώνει ο ίδιος, που πραγματοποίησε τη σχετική έρευνα μαζί με τους συναδέλφους του Λαρς Χάντριχ και Άνσελμ Μάτες.
Ιδού τέσσερις από τις διαπιστώσεις της έρευνας -οι οποίες, βεβαίως, είναι γνωστές από πρώτο χέρι σε όσους ζουν, εργάζονται και δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα:
- Ο χρόνος αναμονής για μια δικαστική ετυμηγορία είναι κατά μέσο όρο τα 4,5 χρόνια, όταν το 2008 ήταν μόλις δύο χρόνια.
- Το φορολογικό σύστημα «παραμένει ακριβώς όσο αναξιόπιστο ήταν και πριν, με τη διαφορά ότι οι φόροι έχουν αυξηθεί κατά πολύ».
- Το νομοθετικό πλαίσιο είναι συχνά αντιφατικό, καθώς υπάρχουν νόμοι και διατάξεις που ουσιαστικά προβλέπουν διαφορετικά πράγματα για παρόμοιες περιπτώσεις.
- Η συνεργασία ανάμεσα στην επιστήμη και την οικονομία παραμένει εξαιρετικά ελλιπής και προβληματική, παρά το γεγονός ότι στην Ελλάδα το ποσοστό εκείνων που έχουν υψηλή εκπαίδευση είναι υψηλότερο του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Πού βρίσκεται, όμως, η αιτία για αυτή την κατάσταση; Όπως τονίζει ο Κρητικός, καθοριστικό ρόλο έχει παίξει το γεγονός ότι οι μεταρρυθμίσεις επιβλήθηκαν «υπέρμετρα από τα πάνω», ενώ παράλληλα, «μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει καμία ελληνική κυβέρνηση η οποία να έχει δηλώσει ότι θα προωθήσουμε αυτές τις μεταρρυθμίσεις με ιδία βούληση». Επίσης, δεν διατυπώθηκαν ούτε εναλλακτικές προτάσεις έναντι εκείνων της τρόικα -σε αντίθεση με ό,τι συνέβη στην Πορτογαλία, όπως σημειώνει το ρεπορτάζ.
Όσον αφορά στο τι λείπει από την Ελλάδα για να αλλάξει η κατάσταση, ο Κρητικός και οι άλλοι ερευνητές του DIW επικεντρώνουν στην έλλειψη πνεύματος συνεργασίας και συντονισμού -σε όλους τους τομείς, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων.
