Έντονες και ύστατες προσπάθειες καταβάλλονται στις διαπραγματεύσεις Αναστασιάδη - Akinci στο Mont Pelerin, στην Ελβετία, για επίτευξη συγκλίσεων στο εδαφικό, αφού δεν υπήρχε συμφωνία στα κριτήρια διευθέτησης του εδαφικού.
Δεν ισχύουν τα περί σύγκλησης του Εθνικού Συμβουλίου την Τετάρτη για ενημέρωση των πολιτικών αρχηγών μετά τις συνομιλίες στο Μοντ Πελεράν, ανέφερε στο ΚΥΠΕ αρμόδια πηγή, κληθείσα να σχολιάσει σχετικές δημοσιογραφικές πληροφορίες που είδαν απόψε το φως της δημοσιότητας. «Δεν ισχύει κάτι τέτοιο», ανέφερε στο ΚΥΠΕ η εν λόγω πηγή.
Στο μεταξύ σύμφωνα με την Καθημερινή της Κύπρου στις 20 Νοεμβρίου θα ξαναζητηθεί το κεφάλαιο του εδαφικού, αυτή τη φορά στη Γενεύη, όπως αποφάσισαν οι δύο ηγέτες μετά και από τη μαραθώνια διαβούλευση. Η όλη διαβούλευση θα διακοπεί για μία βδομάδα και αναμένεται να συνεχίσουν πλέον τη συζήτηση, πάλι στην Ελβετία, μία βδομάδα μετά.
Τα τρία βασικά κριτήρια του εδαφικού, είναι η έκταση των ακτογραμμών, αριθμός Ελληνοκυπρίων προσφύγων, που θα επιστρέφουν και ποσοστό εδάφους συνιστωσών πολιτειών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, δεν τίθεται θέμα παράτασης των συνομιλιών στο Μοντ Πελερέν και οι αντιπροσωπείες θα αναχωρήσουν αύριο.
Όλα δείχνουν ότι η ανακοίνωση ημερομηνίας πολυμερούς διάσκεψης θα γίνει προσεχώς στη Λευκωσία.
Εξάλλου, έγκυρη πηγή ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι η σειρά προτεραιότητας της Λευκωσίας αναφορικά με τους στόχους που έχει θέσει ως προς το εδαφικό είναι:
- ο πληθυσμός, που θα επιστρέψει υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση,
- οι περιουσίες, που θα επιστραφούν,
- η έκταση της ακτογραμμής της κάθε συνιστώσας πολιτείας.
Αντιδράσεις των κομμάτων
Τα Ελληνοκυπριακά πολιτικά κόμματα με ανακοινώσεις ζήτησαν να ληφθεί απόφαση από το Εθνικό Συμβούλιο για σύγκληση πολυμερούς διάσκεψης για το Κυπριακό.
Το ΔΗΚΟ υποστηρίζει: «Οι διαπραγματεύσεις που γίνονται στην Ελβετία για το Κυπριακό, καλύπτονται από πλήρη συσκότιση, η οποία επιτρέπει καταιγισμό συγκεχυμένων πληροφοριών και εκστρατεία παραπληροφόρησης από την τουρκική πλευρά.
Το ΔΗΚΟ αναφέρει ότι η σύνθεση της πολυμερούς διάσκεψης και η ημερήσια διάταξη της πρέπει να συζητηθούν στο Εθνικό Συμβούλιο.
Η ΕΔΕΚ αναφέρει ότι ο καθορισμός ημερομηνίας σύγκλησης πολυμερούς διάσκεψης «είναι μία βεβιασμένη ενέργεια».
«Οι στιγμές για το Κυπριακό είναι ιδιαίτερα κρίσιμες και ανησυχητικές», εκτιμά η Συμμαχία Πολιτών και καλεί τον Νίκο Αναστασιάδη να τηρήσει την δέσμευσή του προς το Εθνικό Συμβούλιο ότι «δεν θα αποδεχθεί πενταμερή ή πολυμερή, αν πρώτα δεν ενημερώσει το Εθνικό Συμβούλιο για τις διαπραγματεύσεις στην Ελβετία».
Δεν ανοίξαμε ακόμη χάρτες ούτε έχει συζητηθεί ακόμη ημερομηνία για διάσκεψη είπε νωρίτερα, σε τουρκοκύπριους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του Τουρκοκύπριου ηγέτη, Μπαρίς Μπουρτζιού, κληθείς να τοποθετηθεί για το αν υπήρξε πρόοδος στις συνομιλίες.
Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες της Καθημερινής της Κύπρου, οι προοπτικές για επίτευξη αποτελέσματος είναι θετικές σε συνάρτηση με τα όσα έγιναν χθες.
Ενώ μέχρι και την Πέμπτη το μεσημέρι η πληροφόρηση για τα συμβαίνοντα στο ξενοδοχείο που έχουν καταλύσει διαπραγματευτικές ομάδες και Αναστασιάδης - Akinci κινούνταν στα όρια του κοινού εγγράφου και της αναμονής, φαίνεται πως το απόγευμα της Πέμπτης η κατάσταση άλλαξε άρδην.
Σήμερα Παρασκευή, αναμένεται εκτός συγκλονιστικού απροόπτου να ολοκληρωθεί η διαδικασία στην Ελβετία και να υπάρξει κοινή ανακοίνωση εκ μέρους των δυο ηγετών για το αποτέλεσμα.
«Δεν αποκλείω τίποτα» δήλωσε διπλωματική πηγή στην Καθημερινή της Κύπρου για να προσθέσει ότι το επόμενο διάστημα είναι ενδεχόμενη η ανακοίνωση ημερομηνίας για πολυμερή.
«Τώρα όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά» τόνισε διπλωματική πηγή, μιλώντας για το τι αναμένεται να γίνει σήμερα, ενώ προηγουμένως οι πληροφορίες της Καθημερινή της Κύπρου έκαναν λόγο για μια διαδικασία «τους ενός βήματος μπροστά και ένα πίσω». Το τι άλλαξε από τη Δευτέρα και ειδικά την Πέμπτη το απόγευμα, πέραν των δηλώσεων που έκανε ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης για το ότι υπάρχουν προβλήματα, αναμένεται να γίνει γνωστό σήμερα το απόγευμα.
Εχθές, ο Νίκος Αναστασιάδης ήταν ο πρώτος που βγήκε από το δείπνο του Caveau de Vignerons για δηλώσεις στους δημοσιογράφους. Μεταξύ άλλων έκανε λόγο για την κρισιμότητα της μέρας και πως το Mont Pelerin δεν είναι το τέλος του δρόμου. «Αύριο θεωρείται μία από τις πιο κρίσιμες συναντήσεις με δεδομένα τα όσα έχουν προηγηθεί. Πρέπει να πω ότι στη πρώτη μιάμιση μέρα αναλώθηκε η συζήτηση σε θέματα που αφορούν τα τέσσερα κεφάλαια, και θα πρέπει να ομολογήσω ότι υπήρξε περαιτέρω πρόοδος σε εκκρεμούντα θέματα. Το πιο σημαντικό ήταν η συζήτηση του περιουσιακού που παρατηρήθηκε κάποια περαιτέρω πρόοδος. Ξεκινήσαμε σήμερα το εδαφικό. Υπάρχει μια δημιουργική προσπάθεια και από τις δύο πλευρές. Υπάρχει ένα καλό κλίμα. Αλλά αυτά δεν είναι από μόνα τους αρκετά για να δώσουν το αποτέλεσμα. Τα πάντα θα εξαρτηθούν από το διάλογο που θα ακολουθήσει την αυριανή μέρα. Τα πάντα όσον αφορά την κατάληξη εδώ όσον αφορά το εδαφικό με την έννοια της συμφωνίας στα κριτήρια ή όχι. Να μου επιτρέψετε να προσθέσω ότι δεν είναι βεβαίως η καταληκτική συνάντηση.
Εδώ και 42 χρόνια διαπραγματευόμαστε για το Κυπριακό. Η προσπάθεια τώρα είναι να δημιουργηθούν εκείνες οι απαραίτητες προϋποθέσεις που θα μας επιτρέψουν να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα. Πρώτη προϋπόθεση είναι η συμφωνία στα κριτήρια, δεύτερο είναι με βάση τα κριτήρια να καταβληθούν χάρτες οι οποίοι θα αποτυπώνουν τη συμφωνία στα κριτήρια. Με αυτή την έννοια θεωρούμε ότι υπάρχει πρόοδος και συνεπώς μπορούμε να προχωρήσουμε περαιτέρω. Αν δεν γίνει κατορθωτό να ολοκληρώσουμε αυτό που επιδιώκουμε, δεν θα είναι το τέλος της διαδικασίας, θα συνεχίσουμε στην πατρίδα μας», δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Ο Mustafa Akinci δήλωσε για το ότι πολλά θα φανούν σήμερα, από τα θέλω της κάθε πλευράς και πως μπορεί να υπάρξει μια μικρή παράταση στη διαδικασία. «Και εσείς μέσα στο κρύο θέλετε να δείτε το πρόβλημα να λύνεται και εμείς αυτό θέλουμε και γι' αυτό προσπαθούμε. Ευχή μας να μπορέσουμε αυτό να το δούμε να γίνεται πραγματικότητα, να μπορέσει να υπάρξει μια νέα ζωή στις νέες γενιές και στις δύο κοινότητες», δήλωσε.
Ερωτηθείς εάν στα κριτήρια του εδαφικού ήρθαν σε ικανοποιητικό επίπεδο, ο Μ. Akinci είπε ότι «σε αυτό το θέμα η κατάσταση θα ξεκαθαρίσει αύριο». Σε ερώτηση εάν θα υπάρξει δήλωση εκ μέρους των Ηνωμένων Εθνών, ο Τ/κ ηγέτης ανέφερε ότι δεν έχει λάβει τέτοια απόφαση αυτή τη στιγμή, αλλά «σίγουρα θα γίνει. Δηλαδή είτε είναι θετικό (το αποτέλεσμα) είτε είναι αρνητικό, που κανείς μας δεν εύχεται να είναι αρνητικό, σίγουρα θα γίνει μια δήλωση».
Ο Espen Barth Eide χαρακτήρισε πολύ-πολύ ενδιαφέρουσα αυτή την εβδομάδα, σημειώνοντας πως έγινε πολύ σκληρή δουλειά και από τους δυο ηγέτες και τους διαπραγματευτές και τις διαπραγματευτικές ομάδες για τα πιο δύσκολα θέματα του Κυπριακού. Ανέφερε πως είναι συνεχώς εντυπωσιασμένος από την αφοσίωση των δυο ηγετών και το κουράγιο που επιδεικνύουν για να επιλύσουν αυτά τα θέματα, τα οποία όπως επεσήμανε δεν έχουν ακόμη επιλυθεί. Είπε πως άκουσε τις δηλώσεις που οι ηγέτες έκαναν έξω από το εστιατόριο και πως συμφωνεί μαζί τους απόλυτα.
Ανέφερε πως αυτές τις τελευταίες ημέρες έχουν επικεντρωθεί τον περισσότερο χρόνο στα θέματα του εδαφικού, στα κριτήρια για το εδαφικό, πάντα ενθυμούμενοι το πλαίσιο μέσα στο οποίο γίνεται αυτό. Απηχώντας, όπως είπε, αυτά που ανέφεραν και ο κ. Akinci και ο κ. Αναστασιάδης, σημείωσε πως αύριο είναι μια κρίσιμη ημέρα, ίσως μια από τις πιο σημαντικές ημέρες στην όλη διαδικασία. Και έχω προσδοκίες ότι θα το κάνουμε αυτό σωστά, ανέφερε.
Ερωτηθείς για το βαθμό αισιοδοξίας του ότι θα φθάσουν σε αποτέλεσμα την Παρασκευή, ο κ. Eide είπε πως είναι πάντα ρεαλιστικά αισιόδοξος και πως αυτό σημαίνει πως πιστεύει πως αυτό είναι δυνατό. «Αλλά γνωρίζω επίσης τις προκλήσεις που ακόμη έχουμε να ξεπεράσουμε», ανέφερε, σημειώνοντας πως δεν υπήρξε προηγουμένως περίπτωση στην οποία οι ηγέτες των δυο κοινοτήτων να κάνουν απευθείας διαπραγμάτευση για αυτά τα θέματα.
«Μαυρίζουν» τα μπλε και τα κόκκινα
Από το κοινό έγγραφο που κατατέθηκε για το εδαφικό, με τις εκ διαμέτρου όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η Καθημερινή της Κύπρου απόψεις και τα μπλε-κόκκινα να παραμένουν, η εξέλιξη που αφορά αυτή την πτυχή χαρακτηρίζεται ως ιδιαιτέρως θετική από αρμόδιες πηγές που τόνισαν μάλιστα πως τα σημεία αυτά «αρχίζουν να μαυρίζουν».
Την ίδια ώρα, φαίνεται να ξεκαθαρίζει και η σειρά προτεραιότητας της Λευκωσίας αναφορικά με τους στόχους που έχει θέσει ως προς το εδαφικό και αυτοί είναι: ο πληθυσμός που θα επιστρέψει υπό ε/κ διοίκηση και οι περιουσίες, η έκταση και η ακτογραμμή.
Δημοσιογραφικές πηγές αναφέρουν πως βάσει του τελευταίου ειδικά, πολλά είναι τα σενάρια που παραμένουν ανοιχτά για το εδαφικό, χωρίς να γίνεται όμως αναφορά σε τοποθεσίες για την ώρα, κάτι που δεν αναμένεται να συμβεί ούτε και σήμερα. Το ποια είναι πράγματι τα περιθώρια κινήσεων που υπάρχουν από την πλευρά Akinci και που μάλιστα κινητοποίησαν τη διαδικασία ώστε να υπάρξει πρόοδος, μένει να φανεί, εφόσον αν αυτό ισχύει σημαίνει πως μέχρι και σήμερα κρατούσε κλειστά τα χαρτιά του.