Μετάλλαξη Όμικρον: Τι δείχνουν τα πρώτα στοιχεία από έρευνα στη Ν. Αφρική

Μετάλλαξη Όμικρον: Τι δείχνουν τα πρώτα στοιχεία από έρευνα στη Ν. Αφρική

Την προστασία που παρέχουν τα εμβόλια έναντι της μετάλλαξης Όμικρον χαρτογραφούν οι επιστήμονες. Σύμφωνα με έρευνα, σε μικρό δείγμα ατόμων, σε δύο δόσεις του εμβολίου Pfizer παρατηρήθηκε μείωση κατά 41 φορές των αντισωμάτων που μπλοκάρουν τον ιό σε σχέση με το αρχικό στέλεχος της Γουχάν. Δεν υπάρχει «κανένας λόγος να αμφιβάλλουμε ότι τα υπάρχοντα εμβόλια προστατεύουν» εκτίμησε από τη μεριά του ο επικεφαλής της διεύθυνσης αντιμετώπισης επειγόντων στον ΠΟΥ.

Το εμβόλιο Pfizer/BioNTech μπορεί να είναι λιγότερο αποτελεσματικό έναντι της παραλλαγής Όμικρον σε σχέση με άλλα στελέχη του κορονοϊού, παρόλα αυτά παρέχει ένα βαθμό προστασίας, σύμφωνα με μια νέα εργαστηριακή νοτιοαφρικανική επιστημονική έρευνα που προσφέρει μια πρώιμη αν και ατελή ανάλυση για το πώς τα εμβόλια αντιμετωπίζουν το νέο στέλεχος.

Οι ερευνητές ανέφεραν «εκτεταμένη αλλά όχι πλήρη» μείωση των αντισωμάτων στην περίπτωση δύο δόσεων του εμβολίου, αλλά η προοπτική προστασίας φαίνεται καλύτερη μετά την τρίτη δόση. Επίσης, τα νέα προκαταρκτικά στοιχεία δείχνουν όχι ότι το εμβόλιο δεν είναι ικανό να προστατεύσει από βαριά νόσο και θάνατο, απλώς ότι οι διπλά εμβολιασμένοι έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να μολυνθούν από την Όμικρον από ό,τι με τη Δέλτα. Οι επιστήμονες χαρακτήρισαν τα ευρήματα κάπως ανησυχητικά, αλλά όχι αιτία πανικού.

Οι επιστήμονες του Αφρικανικού Ινστιτούτου Ερευνών Υγείας, σύμφωνα με τους «Financial Times», τους «New York Times» και το πρακτορείο Reuters, πήραν δείγματα πλάσματος αίματος από 12 άτομα που είχαν κάνει δύο δόσεις του εμβολίου Pfizer/BioNTech και στη συνέχεια δοκίμασαν εργαστηριακά την ικανότητα του πλάσματος να εξουδετερώνει την Όμικρον. Το εργαστηριακό πείραμα (που ακόμη δεν έχει δημοσιευθεί σε επιστημονικό περιοδικό) βρήκε ότι η λοίμωξη με Όμικρον οδηγεί σε μεγάλη μείωση κατά 41 φορές των αντισωμάτων που μπλοκάρουν τον ιό σε σχέση με το αρχικό «κινεζικό» στέλεχος της Γουχάν.

Επίσης, η Όμικρον βρέθηκε να διαφεύγει των αντισωμάτων «πολύ περισσότερο» από ό,τι η παραλλαγή Βήτα που προηγουμένως ήταν κυρίαρχη στη Νότια Αφρική. Πάντως, ο επικεφαλής ερευνητής καθηγητής ιολογίας 'Αλεξ Σίγκαλ ανέφερε ότι, παρά την «πολύ σημαντική μείωση» των αντισωμάτων, η Όμικρον δεν διαφεύγει τελείως από το εμβόλιο. «Μολονότι νομίζω πως θα υπάρξουν πολλές λοιμώξεις, δεν είμαι βέβαιος ότι αυτό πρόκειται να μεταφραστεί σε κατάρρευση του συστήματος υγείας. Εκτιμώ ότι η κατάσταση θα είναι υπό έλεγχο», όπως είπε.

Πιο θετική ήταν η διαπίστωση ότι όσοι άνθρωποι είχαν προηγουμένως μολυνθεί από Covid-19, πέραν του να έχουν πλήρως εμβολιαστεί, διατηρούσαν «σχετικά υψηλά επίπεδα» προστατευτικών αντισωμάτων. Αυτό, κατά τους ερευνητές, «πιθανώς παρέχει προστασία από σοβαρή νόσηση μετά από λοίμωξη με Όμικρον». Όπως είπε ο Σίγκαλ, "τα ευρήματα αυτά είναι καλύτερα του αναμενομένου. Όσα περισσότερα αντισώματα έχεις, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα ότι προστατεύεσαι από την Όμικρον". Διευκρίνισε ότι το εργαστήριο του δεν έκανε το ίδιο πείραμα με πλάσμα αίματος από ανθρώπους τριπλά εμβολιασμένους, επειδή στη Νότια Αφρική οι ενισχυτικές δόσεις δεν είναι ακόμη διαθέσιμες.

Ο επικεφαλής της γερμανικής BioNΤech Ουγκούρ Σαχίν, σχολιάζοντας τη νοτιοαφρικανική μελέτη, δήλωσε "θα ήμουν πιο αισιόδοξος" και πρόσθεσε ότι η εταιρεία πρόκειται να δημοσιοποιήσει τα δικά της ευρήματα μέσα στην εβδομάδα.

Ο διευθυντής του αμερικανικού Ινστιτούτου Ερευνών Scripps Έρικ Τόπολ εκτίμησε ότι τα νιοτιοαφρικανικά ευρήματα σημαίνουν ότι πιθανώς οι κατασκευαστές εμβολίων θα πρέπει να αναπτύξουν μια νέα σειρά εμβολίων ειδικά κατά της Όμικρον. Ο καθηγητής ανοσολογίας Ντάνι Όλτμαν του Κολλεγίου Imperial του Λονδίνου ανέφερε ότι η νοτιοαφρικανική μελέτη εγείρει ελπίδες πως «οι άνθρωποι που κάνουν ενισχυτική δόση τυπικά θα είναι ασφαλείς». Όπως είπε εφόσον βρίσκονταν σε ασφαλή ζώνη όσοι είχαν τόσο εμβολιαστεί με δύο δόσεις όσο και αρρωστήσει από κορονοϊό, αυτό είναι ανάλογο με το να έχει κάνει κάποιος τρεις δόσεις.

Από την άλλη, σύμφωνα με τον ανοσολόγο Τζέικομπ Γκλάνβιλ της αμερικανικής εταιρείας Centivax, η νοτιοαφρικανική μελέτη δείχνει ότι οι περισσότεροι διπλά εμβολιασμένοι θα είναι λίγο-πολύ ευάλωτοι σε λοίμωξη Όμικρον, αν και η κυτταρική ανοσία θα επιτρέψει σε αυτούς «να διατηρήσουν την προστασία τους έναντι βαριάς νόσου Covid-19».

Μια ξεχωριστή μελέτη του ιατρικού Ινστιτούτου Καρολίνσκα του Πανεπιστημίου της Στοκόλχμης δείχνει μεγάλες αποκλίσεις στην απώλεια ανοσιακής προστασίας έναντι της Όμικρον, με μερικά δείγματα ορισμένων εμβολιασμένων ανθρώπων να μην εμφανίζουν σχεδόν καμία απώλεια έναντι της νέας παραλλαγής και άλλα να δείχνουν πολύ μεγαλύτερη απώλεια. Πάντως, η μέση απώλεια όσον αφορά την ικανότητα εξουδετέρωσης του ιού κρίθηκε «χαμηλότερη από αυτή που φοβόμασταν», πράγμα που φαίνεται να καθιστά την Όμικρον χειρότερη από τη Δέλτα, «αλλά όχι τόσο ακραία όσο αναμενόταν», σύμφωνα με τον ερευνητή Μπεν Μάρελ.

ΠΟΥ: «Δεν υπάρχει λόγος» να αμφιβάλουμε ότι τα εμβόλια προστατεύουν από την Όμικρον

Δεν υπάρχει «κανένας λόγος να αμφιβάλλουμε ότι τα υπάρχοντα εμβόλια προστατεύουν» τους ασθενείς που έχουν προσβληθεί από την παραλλαγή Όμικρον από τις σοβαρές μορφές της covid-19, εκτίμησε ο Μάικλ Ράιαν, ο επικεφαλής της διεύθυνσης αντιμετώπισης επειγόντων στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

«Έχουμε πολύ αποτελεσματικά εμβόλια που έχουν αποδείξει την επάρκειά τους απέναντι σε όλες τις παραλλαγές μέχρι τώρα, όσον αφορά τη σοβαρότητα της ασθένειας και την ανάγκη νοσηλείας» είπε ο Δρ Ράιαν σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο.

«Δεν υπάρχει λόγος να σκεφτόμαστε ότι δεν θα συμβεί το ίδιο» με την Όμικρον, πρόσθεσε, εξηγώντας ότι είμαστε ακόμη στην αρχή των μελετών γι' αυτήν την παραλλαγή που εντοπίστηκε στις 24 Νοεμβρίου και έχει καταγραφεί μέχρι τώρα σε περίπου 40 χώρες.

«Η γενική συμπεριφορά που παρατηρούμε μέχρι σήμερα δεν δείχνει καμία αύξηση της σοβαρότητας. Στην πραγματικότητα σε κάποιες περιοχές του νότιου τμήματος της Αφρικής αναφέρονται πιο ήπια συμπτώματα», πρόσθεσε ο γιατρός, απηχώντας τις δηλώσεις και του Αμερικανού επιδημιολόγου Άντονι Φάουτσι.

«Βρισκόμαστε στην αρχή και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στον τρόπο που αναλύουμε» αυτά τα δεδομένα, προειδοποίησε ωστόσο ο Ράιαν, φροντίζοντας να υπογραμμίσει επανειλημμένα ότι οι επιστήμονες μόλις έχουν αρχίσει να εξετάζουν το νέο παραλλαγμένο στέλεχος.

Ο Ιρλανδός επιδημιολόγος εκτίμησε ότι οι πρώτες πληροφορίες από το νότιο τμήμα της Αφρικής «δείχνουν ότι το εμβόλιο μοιάζει να διατηρεί την προστασία που προσφέρει».

Ωστόσο παραδέχθηκε ότι τα εμβόλια ενδέχεται να είναι λιγότερο αποτελεσματικά έναντι του Όμικρον, λόγω των πολλών μεταλλάξεων που εμφανίζει στην πρωτεΐνη- ακίδα του.

Όμως «είναι πολύ απίθανο» το παραλλαγμένο αυτό στέλεχος να διαφεύγει εντελώς από την προστασία των εμβολίων.

«Τα προκαταρκτικά στοιχεία που διαθέτουμε από το νότιο τμήμα της Αφρικής δεν δείχνουν ότι υπάρχει απώλεια της αποτελεσματικότητας σε καταστροφικό ποσοστό», τόνισε, επισημαίνοντας: «Στην πραγματικότητα ισχύει το αντίθετο αυτή τη στιγμή».

«Το καλύτερο όπλο που διαθέτουμε αυτή τη στιγμή είναι το εμβόλιο», υπογράμμισε.

«Όταν εμφανίζεται ένα νέο στέλεχος, έχει την τάση να είναι πιο μεταδοτικό διότι ανταγωνίζεται με τα προηγούμενα στελέχη», εξήγησε ο Ράιαν.

Εξάλλου το Όμικρον ενδέχεται να υπερισχύσει του Δέλτα, το οποίο ευθύνεται για το μεγαλύτερο μέρος των μολύνσεων covid-19 από τα τέλη του 2020 όταν πρωτοεμφανίστηκε στην Ινδία.

Οι κανόνες είναι οι ίδιοι

Όμως είναι πιθανό το Όμικρον να εξαπλώνεται τόσο γρήγορα στο νότιο τμήμα της Αφρικής διότι εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι εκεί δεν έχει διαδοθεί ιδιαίτερα το Δέλτα, εκτίμησε ο Ράιαν.

Επίσης τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι το νέο στέλεχος μπορεί να μολύνει πιο εύκολα τους εμβολιασμένους ή όσους έχουν προσβληθεί στο παρελθόν από covid-19.

«Υπάρχουν δεδομένα σύμφωνα με τα οποία οι επαναμολύνσεις είναι πιο συχνές με το Όμικρον σε σχέση με τα προηγούμενα κύματα ή τα προηγούμενα παραλλαγμένα στελέχη», εξήγησε ο γιατρός, τονίζοντας ότι τα εμβόλια έχουν δημιουργηθεί για να προστατεύουν από τις σοβαρές μορφές της νόσου και όχι απαραίτητα από τις πιο ήπιες.

«Αυτό που μας ενδιαφέρει δεν είναι αν μπορεί κάποιος να επαναμολυνθεί με το Όμικρον, αλλά αν οι νέες μολύνσεις είναι περισσότερο ή λιγότερο σοβαρές», υπογράμμισε.

Και κυρίως ο Ράιαν επέμεινε στην ανάγκη να συνεχίσουν να τηρούνται τα βασικά μέτρα προστασίας: η χρήση μάσκας, ο αερισμός των χώρων, η κοινωνική αποστασιοποίηση.

«Ο ιός δεν άλλαξε φύση», προειδοποίησε, «οι κανόνες του παιχνιδιού μένουν οι ίδιοι».

Με πληροφορίες από ΑΠΕ