Στις σχέσεις της Ελλάδας με την πΓΔΜ, την ευρωπαϊκή προοπτική της, το μέλλον της Ευρώπης και τη θέση των Βαλκανίων σε αυτή, αλλά και στα διμερή θέματα, στο θέμα της ονομασίας και τη συνεργασία, αναμένεται να αναφερθεί ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς στην ομιλία που θα κάνει αύριο το μεσημέρι στην ετήσια ημερίδα των Διπλωματών στα Σκόπια, ύστερα από σχετική πρόσκληση του αντιπροέδρου και υπουργού Εξωτερικών της πΓΔΜ Νικόλα Πόποσκι. Είναι η πρώτη φορά που Ελληνας υπουργός Εξωτερικών θα μιλήσει στους διπλωμάτες που είναι διαπιστευμένοι στα Σκόπια κι αυτό το γεγονός έχει τη δική του ξεχωριστή σημασία για τις περίπλοκες σχέσεις Αθήνας-Σκοπίων.
Ο κ. Κοτζιάς αναμένεται να καταστήσει σαφές ότι είναι επείγουσα η ανάγκη μιας συζήτησης για το μέλλον της Ευρώπης υπό το φως των νέων δεδομένων και εξελίξεων, μετά την οικονομική κρίση και το προσφυγικό-μεταναστευτικό.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο σταθερός στόχος της Ελλάδας είναι η σταθεροποίηση της ευρύτερης γειτονιάς της γι αυτό και στηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων.
Παράλληλα προωθεί νέους θεσμούς συνεργασίας στα Βαλκάνια, με παράδειγμα τη Συνάντηση υπουργών Εξωτερικών και Εσωτερικών της Ελλάδας, της πΓΔΜ, της Βουλγαρίας και της Αλβανίας, που έγινε την άνοιξη στη Θεσσαλονίκη και απέκτησε μόνιμο χαρακτήρα.
Σε ό,τι αφορά στις σχέσεις Ελλάδας-πΓΔΜ αναμένεται να δώσει σημασία στην ανάπτυξη της συνεργασίας σε επίπεδο πολιτικό, οικονομικό και ακαδημαϊκό, ως συνέχεια της υιοθέτησης και εφαρμογής των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, που ήταν το αποτέλεσμα της πρωτοβουλίας την οποία ανέλαβε ο κ. Κοτζιάς, αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, με στόχο την υπέρβαση του αδιεξόδου και της αμοιβαίας καχυποψίας ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) που συμφωνήθηκαν έχουν αναδειχθεί σε χρήσιμα εργαλεία διμερούς συνεργασίας και αφορούν στους τομείς των πολιτικών και ευρωπαϊκών υποθέσεων, των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, του εμπορίου, της εκπαίδευσης και του πολιτισμού, της δημόσιας διοίκησης, της διασυνοριακής συνεργασίας, της πολιτικής προστασίας, της συνδεσιμότητας, της ενέργειας, των εσωτερικών υποθέσεων και δικαιοσύνης, καθώς και της υγείας. Είναι κοινός ο στόχος να συνεχίσει η συνεργασία στον τομέα της καταπολέμησης του traffickingκαι της παραχάραξης των πλαστών δημοσίων εγγράφων (διαβατηρίων, ταυτοτήτων κλπ), η προώθηση της συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας, καθώς και σε θέματα ανώτατης εκπαίδευσης.
Για την ελληνική πλευρά τα ΜΟΕ δεν είναι απλώς μια ευκαιρία για να καθίσουν οι δύο πλευρές και πάλι στο ίδιο τραπέζι. Πέραν του ότι επιχειρούν να δημιουργήσουν ένα κλίμα εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο χωρών σε πολιτικό και τεχνικό επίπεδο, απαραίτητο για οποιουδήποτε επιπέδου συνεργασία, έχουν και απτά, πρακτικά οφέλη για τους δύο λαούς μέσα από την ανάπτυξη και εντατικοποίηση των διασυνοριακών επαφών αλλά και την επίλυση θεμάτων που αφορούν την καθημερινότητα των πολιτών των δύο χωρών.
Ωστόσο η ελληνική πρωτοβουλία για τα ΜΟΕ προφανώς και δεν υποκαθιστά την διαδικασία υπό τον Προσωπικό Απεσταλμένο του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών αλλά αποσκοπεί μεταξύ άλλων στη δημιουργία ενός καλύτερου κλίματος και κατάλληλων συνθηκών που θα επιτρέψουν την επίτευξη ενός αμοιβαίου συμβιβασμού στο ονοματολογικό και την πλήρη αποκατάσταση των διμερών σχέσεων.
Ως προς το ζήτημα της ονομασίας της πΓΔΜ η Ελλάδα επιδιώκει με ειλικρίνεια, πολιτική βούληση και ετοιμότητα την οριστική επίλυση του θέματος της ονομασίας, το συντομότερο δυνατόν. Δυστυχώς, όμως, από την ηγεσία της πΓΔΜ διαπιστώνεται μία εμμονή σε ρητορική του παρελθόντος που δεν συμβάλλει στην εξεύρεση λύσης. Το γεγονός ότι τα Σκόπια έχουν αποφύγει να καταθέσουν αξιόπιστες προτάσεις για έναν αποδεκτό συμβιβασμό στο θέμα της ονομασίας σε συνδυασμό με το ότι δεν έχει γίνει καμία προετοιμασία της κοινής τους γνώμης για την ανάγκη εξεύρεσης μιας αμοιβαίας αποδεκτής λύσης δείχνει ότι η ηγεσία της πΓΔΜ δεν έχει επαρκή βούληση να εργασθεί για μια ρεαλιστική λύση στο θέμα της ονομασίας.
Το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη είναι σαφές: Τα Ηνωμένα Έθνη. Η εντολή του Προσωπικού Απεσταλμένου του Γενικού Γραμματέα των ΗΕ αποτυπώνεται στις σχετικές αποφάσεις των ΗΕ και την Ενδιάμεση Συμφωνία: Η διαπραγμάτευση αφορά το θέμα του ονόματος και μέχρι την επίτευξη του αμοιβαίου συμβιβασμού θα πρέπει να γίνεται χρήση της προσωρινής ονομασίας.Στο ζήτημα της ονομασίας, ορισμένα κράτη-μέλη της ΕΕ έχουν σαφείς ευθύνες για το αδιέξοδο διότι με την πολιτική που ακολούθησαν απέναντι στην πΓΔΜ, έπεισαν την κυβέρνηση των Σκοπίων ότι είναι εύκολο να πιεστεί η Ελλάδα να αλλάξει πολιτική και συνεπώς, δε χρειάζεται η κυβέρνηση των Σκοπίων να ακολουθήσει την ευρωπαϊκή κουλτούρα διαπραγμάτευσης και το πνεύμα συμβιβασμού που αυτή υπαγορεύει.
Μέσα από αυτό το πρίσμα είναι ξεκάθαρο για την Ελλάδα πως λύση με το συνταγματικό όνομα της πΓΔΜ δεν μπορεί να υπάρξει. Η λύση θα πρέπει να μην αφήνει περιθώρια για τάσεις αλυτρωτισμού και σφετερισμού της ιστορίας και του πολιτισμού γειτονικών χωρών, καθώς κάτι τέτοιο δυναμιτίζει τις σχέσεις καλής γειτονίας που είναι η βασική προϋπόθεση για τη σταθερότητα, ειρήνη και ευημερία της ευρύτερης περιοχής.
Από ελληνικής πλευράς είναι σαφές ότι δεν υπάρχουν αλυτρωτικές διεκδικήσεις. Η Ελλάδα ζητάει τον σεβασμό τους διεθνούς δικαίου από όλους. Έχει κάνει προτάσεις, έχει κάνει μεγάλα βήματα και ελπίζει η γειτονική χώρα να ανταποκριθεί με ρεαλιστικότερη και πιο πραγματιστική προσέγγιση.Η ένταξη όλης της περιοχής των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ενωση είναι στρατηγική επιλογή για την Ελλάδα, αναμένεται να τονίσει ο κ. Κοτζιάς.
Θα υπενθυμίσει ότι η Ελλάδα είναι η παλαιότερη ευρωπαϊκή χώρα στα Βαλκάνια και από τα πρώτα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κατά τη διάρκεια της Προεδρίας της στην ΕΕ τη δεκαετία του 1990 η Ελλάδα χάραξε τον δρόμο για τους Σκανδιναβούς και το 2003 άνοιξε τον δρόμο για την ένταξη των Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ελλάδα πιστεύει ότι η σταθερότητα και η ασφάλεια της πΓΔΜ είναι σημαντική για ολόκληρη την περιοχή μας. Με την ευρωπαϊκή της πείρα, θέλει να βοηθήσει και συμβάλλει στην πορεία της πΓΔΜ στους ευρωατλαντικούς θεσμούς, με την προϋπόθεση βεβαίως ότι πληρούνται όλοι οι σχετικοί όροι και οι προϋποθέσεις.
Ενδεικτική της ειλικρινούς στάσης την Ελλάδας απέναντι στα Σκόπια είναι η πολιτική της κατά οποιασδήποτε μορφής ευρωπαϊκών κυρώσεων (λόγω του εσωτερικού πολιτικού αδιεξόδου και των ζητημάτων ως προς τη λειτουργία του κράτους δικαίου). Τη θέση αυτή εξέφρασε πρόσφατα στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων του Λουξεμβούργου (20.06.2016) ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος αντιτάχθηκε σθεναρά στην υιοθέτηση κυρώσεων και τόνισε ότι τυχόν κυρώσεις κατά της πΓΔΜ θα αποδεικνύονταν αντιπαραγωγικές και επιζήμιες.Κατά την αυριανή επίσκεψη στα Σκόπια ο κ. Κοτζιάς θα γίνει δεκτός από τον πρωθυπουργό της πΓΔΜ Εμίλ Ντιμιτρίεφ και τον πρόεδρο Γκεόργκε Ιβάνοφ, ενώ θα έχει συνάντηση και γεύμα εργασίας με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και υπουργό Εξωτερικών Νικόλα Πόποσκι.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
