«Γιατί έχει έρθει η ώρα να αρχίσουμε να δίνουμε προσοχή στην κρίση της Καταλονίας», τιτλοφορούνταν σχετική ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο Bloomberg την Παρασκευή, δύο ημέρες πριν ανοίξουν (αν ανοίξουν...) οι κάλπες για το επίμαχο δημοψήφισμα που αφορά την ανεξαρτησία της περιφέρειας από την Ισπανία.
Παρά το γεγονός ότι σε καμία περίπτωση τα όσα συμβούν την Κυριακή δεν θα θυμίζουν ένα τυπικό δημοψήφισμα, ακόμη και στην περίπτωση που όλα κυλήσουν τελικώς ειρηνικά και δεν υπάρξουν επεισόδια που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε επικίνδυνες καταστάσεις, η αλήθεια είναι ότι τα πράγματα είναι σοβαρά. Τα όσα συμβαίνουν στην Βαρκελώνη και τις άλλες περιοχές της Καταλονίας συνιστούν μια πρωτόγνωρη κρίση για την Ισπανία και την Ευρώπη, εδώ και αρκετές δεκαετίες ουσιαστικά, από την περίοδο διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας.
Πρόκειται για μία κρίση που ενδέχεται να έχει επιπτώσεις σε όλα τα επίπεδα, της οικονομίας μη εξαιρουμένης. «Το κεφάλαιο δεν αρέσκεται στην αβεβαιότητα. Κάποια στιγμή, λοιπόν, οι επενδυτές θα ξυπνήσουν και θα συνειδητοποιήσουν ότι θα υπάρξουν μακροπρόθεσμες συνέπειες», δήλωσε στο Bloomberg ο Angel Talavera, οικονομολόγος στο LSE.
Ιδού, σύμφωνα με την συγκεκριμένη ανάλυση, τέσσερις αιτίες που θα πρέπει να κάνουν τους επενδυτές να ανησυχούν:
- Τα 7,5 εκατομμύρια των Καταλανών αντιστοιχούν στο 16% του πληθυσμού της Ισπανίας και παράγουν το 20% του ΑΕΠ της. Έτσι, εάν οι αυτονομιστές καταφέρουν να υλοποιήσουν έστω και εν μέρει το πάγωμα των εισφορών τους προς την κεντρική κυβέρνηση, τα δημοσιονομικά δεδομένα θα αλλάξουν άρδην για τη Μαδρίτη.
- Ο Mariano Rajoy ηγείται μιας κυβέρνησης μειοψηφίας, η οποία στηρίζεται από μικρότερα περιφερειακά κόμματα, όπως το βασκικό PNV, το οποίο διαφωνεί με τα όσα συμβαίνουν στην Καταλονία. Αυτός είναι και ο λόγος που αναβλήθηκε η παρουσίαση του προϋπολογισμού του 2018, μιας και η κυβέρνηση φοβήθηκε ότι δεν θα περάσει και η ίδια θα πέσει.
- Η Τράπεζα της Ισπανίας προβλέπει για φέτος ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 3,1%, συνεχίζοντας τη θετική πορεία που παρατηρείται εδώ και 16 τρίμηνα. Όμως, ο διοικητής της προειδοποιεί ότι δυσμενείς εξελίξεις στην Καταλονία ενδέχεται να πλήξουν καίρια την εμπιστοσύνη καταναλωτών και επενδυτών.
- Όσον αφορά στην Ε.Ε, την ώρα που προσπαθεί να διαμορφώσει το πλαίσιο του «διαζυγίου» με τη Βρετανία, ένα ρήγμα ανάμεσα σε Ισπανία και Καταλονία θα προκαλέσει νέους τριγμούς, ρίχνοντας τη σκιά του και στα σχέδια για μεταρρύθμιση της Ε.Ε. και της ευρωζώνης.
Σε κάθε περίπτωση, κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πως θα εξελιχθούν τα πράγματα, κυριολεκτικά μέχρι την τελευταία στιγμή. Για την ώρα, πάντως, τα όσα συμβαίνουν ή έχουν συμβεί μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:
- Η κυβέρνηση της Μαδρίτης διαμηνύει ότι το δημοψήφισμα είναι παράνομο, όπως αποφάνθηκε και το Συνταγματικό Δικαστήριο, και δεν πρόκειται να διεξαχθεί. Για τον λόγο αυτό, έχει αποστείλει στην περιοχή χιλιάδες Εθνοφύλακες και αστυνομικούς από άλλες περιφέρειες της χώρας, ενώ έχει προχωρήσει ήδη στην κατάσχεση 10 εκατ. ψηφοδελτίων και εκατοντάδων καλπών, ενώ έχει συλλάβει τουλάχιστον 14 στελέχη της τοπικής κυβέρνησης.
- Η κυβέρνηση της Καταλονίας, η Generalitat, επιμένει ότι το δημοψήφισμα θα διεξαχθεί, διαβεβαιώνοντας τους πολίτες ότι έχει επεξεργαστεί εναλλακτικές λύσεις. Πρακτικά, παίζει το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι με την κεντρική κυβέρνηση, κρύβοντας κάλπες και ψηφοδέλτια και κάνοντας λόγο για... μεταφερόμενα εκλογικά τμήματα, ενώ έχει ζητήσει τη βοήθεια ξένων χάκερ για να τα καταφέρει.
- Μεγάλο πρόβλημα υπάρχει με τη στάση της τοπικής αστυνομίας, των αποκαλούμενων Mossos d'' Esquadra. Η ηγεσία της, αν και έχει δηλώσει ότι παραμένει νομοταγής, έχει διαμηνύσει πως εάν υπάρξει κίνδυνος εκτεταμένων επεισοδίων, δεν θα καταφέρει να διασφαλίσει ότι τα εκλογικά τμήματα θα παραμείνουν κλειστά την Κυριακή, όπως απαιτεί η Μαδρίτη.
- Όσον αφορά στην επόμενη ημέρα, όλα παραμένουν θολά. Αν και ο πρωθυπουργός της Καταλονίας, Carles Puigdemont, έχει δηλώσει ότι ένα «ναι» στο δημοψήφισμα δεν οδηγεί αυτομάτως στην ανεξαρτησία, ο «υπουργός Εξωτερικών» του, Raul Romeva, δήλωσε στην εφημερίδα la Vanguardia ότι η ανεξαρτησία θα κηρυχθεί μέσα σε 48 ώρες μετά το δημοψήφισμα. Αμφότεροι, βεβαίως, κινδυνεύουν να οδηγηθούν στη φυλακή, αλλά αυτό είναι μάλλον δευτερεύον όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα.
Η κρίσιμη ώρα έφτασε, λοιπόν. Σε κάθε περίπτωση, από την Δευτέρα η Καταλονία δεν θα είναι σε καμία περίπτωση η ίδια. Ούτε η Ισπανία.
