Με τους ειδικούς να φοβούνται πως η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στα νοσοκομεία της Βόρειας Ελλάδας είναι χειρότερη από ό,τι στο αντίστοιχο δεύτερο κύμα του περσινού Νοέμβρη, οι προβλέψεις για τις υπολειπόμενες αντοχές του Εθνικού Συστήματος Υγείας γίνονται μέρα με την ημέρα όλο και πιο δυσοίωνες.
Τα προβλεπτικά μοντέλα που έχουν δημιουργήσει ο καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκος Τζανάκης και ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ Δημοσθένης Σαρηγιάννης έχουν συνδέσει άρρηκτα τον αριθμό των κρουσμάτων με τον αριθμό των νοσηλειών και των εισαγωγών στις ΜΕΘ και των θανάτων, με τις εφιαλτικές προβλέψεις του Νίκου Τζανάκη και του καθηγητή Αναλυτικής Χημείας ΕΚΠΑ Νίκου Θωμαΐδης πως θα δούμε έως τις αρχές Δεκέμβρη ημερήσιες καταγραφές να φτάνουν τα 10.000 κρούσματα και την έκθεση του ΕΟΔΥ να παγιώνεται σε πάνω από 5000 κρούσματα ημερησίως να δημιουργούν ασφυκτικές προϋποθέσεις για όλες τις μονάδες εντατικής θεραπείας. Ήδη όλα τα νοσοκομεία από τη Θεσσαλία και πάνω δεν έχουν ούτε ένα κρεβάτι διαθέσιμο στις ΜΕΘ καθώς ακόμα και αυτά τα ελάχιστα που αδειάζουν για λίγο -με τον ασθενή να παίρνει εξιτήριο ή να αποβιώνει- να γεμίζουν αμέσως ξανά.
Στις παραμέτρους οι οποίες δημιουργούν ασύμμετρη πίεση στο ΕΣΥ πέρα από το μεγάλο αριθμό των κρουσμάτων -λόγω της τεράστιας πλέον διασποράς του κορονοϊού στην κοινωνία- που λίγο καιρό αργότερα θα μεταφραστεί σε αυξημένες νοσηλείες και λίγο καιρό αργότερα θα μετατραπεί σε αυξημένες εισαγωγές στις ΜΕΘ πρέπει να συμπεριληφθεί καταρχάς το γεγονός ότι κάθε μέρα που περνά κάποιοι συνάνθρωποί μας οι οποίοι ήταν πλήρως εμβολιασμένοι χάνουν την θωράκιση τους εφόσον δεν φροντίσουν να κάνουν γρήγορα την 3η αναμνηστική δόση.
Σύσσωμη η πανεπιστημιακή κοινότητα υποστηρίζει πως στη δεδομένη συγκυρία οι μόνοι άνθρωποι οι οποίοι δεν κινδυνεύουν να χρειαστούν νοσηλεία είναι όσοι έχουν κάνει τον βασικό εμβολιασμό και την τρίτη δόση καθώς κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει σε απόλυτα εξατομικευμένο επίπεδο πότε ακριβώς χάνουμε τα αντισώματα μας. Γι' αυτό άλλωστε σε πανελλαδικό επίπεδο, το 16% των ασθενών που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι είναι πλήρως εμβολιασμένοι, όμως είναι ηλικιωμένοι ή ευπαθείς που έχουν αρχίσει να χάνουν την προστασία από τα εξουδετερωτικά αντισώματα.
Επίσης, στην ασύμμετρη πίεση που δέχονται οι ΜΕΘ πρέπει να συνυπολογιστεί το τεράστιο burn out (σωματική και ψυχική εξουθένωση) των υγειονομικών σε αυτόν τον 20μηνο αγώνα ζωής (και θανάτου), αλλά και το γεγονός πως πλέον οι ανεμβολίαστοι ασθενείς που κατακλύζουν τα νοσοκομεία φτάνουν με μεγάλη καθυστέρηση για νοσηλεία καθώς είναι αρνητές και της πανδημίας και του κινδύνου με το οποίο σχετίζεται ο κορονοϊός.
Έτσι επιδεινώνεται η κατάστασή τους και μένουν για πολύ μεγαλύτερο διάστημα στην εντατική, κάτι που οδηγεί σε χειρότερο «φρακάρισμα» των ΜΕΘ και αυξάνει και τη θνησιμότητα στις διασωληνώσεις, με τον διευθυντή της Β’ Κλινικής Εντατικής Θεραπείας του νοσοκομείου «Παπανικολάου» Θεσσαλονίκης Νίκο Καπραβέλο να προειδοποιεί ότι από το 40%, έχουμε φτάσει σε 70% θνησιμότητα.
Ήδη στα νοσοκομεία «Παπαγεωργίου» «Παπανικολάου» και «Ιπποκράτειο» Θεσσαλονίκης αλλά και στο πανεπιστημιακό Θεσσαλίας σχεδόν σε καθημερινή βάση όταν νοσηλεύονται δεκάδες ασθενείς στις μονάδες εντατικής θεραπείας (35 ή λιγότεροι ανάλογα με την δυναμικότητα κάθε νοσοκομείου) υπάρχουν ταυτόχρονα και από ένας έως πέντε ασθενείς που δεν... χωρούν στη ΜΕΘ κι έχουν διασωληνωθεί προσωρινά σε χειρουργικές αίθουσες ή αίθουσες ανάνηψης οι οποίες συνεισφέρουν χώρο, εξοπλισμό και ανθρώπινο δυναμικό για να συνδράμουν στον πόλεμο κατά της πανδημίας με τίμημα βέβαια να καθυστερεί η περίθαλψη των non covid περιστατικών.
Ο κίνδυνος να μετατραπεί ξανά το ΕΣΥ σε μονοθεματικό με όλο τον χειρουργικό τομέα να δίνει χώρο, εξοπλισμό και γιατρούς-νοσηλευτές σε ασθενείς Covid είναι μεγάλος διότι στην Ελλάδα έχουμε έναν υπερβολικά γηρασμένο πληθυσμό, γεγονός που μεταφράζεται σε αυξημένα περιστατικά χρόνιων νοσημάτων. Καταρχάς καρκίνου αν συνυπολογίσουμε και την υψηλή διάδοση του καπνίσματος στη χώρα μας.
Επίσης, έχουμε αυξημένα καρδιαγγειακά νοσήματα (εμφράγματα και εγκεφαλικά επεισόδια) που ούτως ή άλλως αποτελούν την 1η αιτία θανάτου παγκοσμίως αλλά και στην πατρίδα μας και παράλληλα υπάρχουν κι άλλα έκτακτα περιστατικά μεταξύ των οποίων είναι και τα τροχαία ατυχήματα. Εδώ υπάρχει μία μεγάλη διαφορά σε σχέση με το πρώτο και το δεύτερο κύμα, καθώς τότε λόγω των περιοριστικών μέτρων είχαν μειωθεί σε απίστευτα σημαντικό βαθμό οι μετακινήσεις με αυτοκίνητο με αποτέλεσμα να έχουν σχεδόν «εξαφανιστεί» οι πολυτραυματίες από τα τροχαία.
Το γεγονός αυτό είχε τότε δημιουργήσει μία ελάφρυνση στα χειρουργικά περιστατικά, κάτι που πλέον δεν ισχύει, οπότε η μακράς διάρκειας μετατροπή των χειρουργείων σε κλινικές Covid ή ΜΕΘ covid αφήνει ξεκρέμαστους πολλούς ασθενείς με άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας. Υπάρχουν μάλιστα καταγγελίες από Συλλόγους Ασθενών (ΕΛΛΟΚ, ΚΕΦΙ) ότι μέχρι και ογκολογικά περιστατικά που θα έπρεπε να αντιμετωπιστούν επειγόντως υφίστανται καθυστέρηση ημερών ή και εβδομάδων!
Η ηγεσία του υπουργείου Υγείας με διπλή ανακοίνωση από τους δύο επικεφαλής τόσο τον υπουργό Θάνο Πλεύρη όσο και την αναπληρώτρια υπουργό Μίνα Γκάγκα έστειλαν ηχηρό μήνυμα στην κοινωνία πως οι δυνατότητες του συστήματος υγείας είναι συγκεκριμένες και δεν μπορούν να θεωρηθούν ανεξάντλητες.
Η Μίνα Γκάγκα πρώτη εξήγησε ότι πέραν της υποδομής, του εξοπλισμού και των εγκαταστάσεων που διαθέτουν και δανείζονται τα νοσοκομεία από χειρουργικές κλινικές, οι 1.300 κλίνες ΜΕΘ ίσως κορεστούν οπότε θα χρειαστεί να ενεργοποιηθεί το plan B. Αυτό περιλαμβάνει στενή συνεργασία μεταξύ ιδιωτικού και δημοσίου τομέα, κάτι που ήδη γίνεται στη Θεσσαλονίκη με την ιδιωτική Κλινική Αρωγή (κέντρο Αποκατάστασης) να μετατρέπεται σε all covid νοσοκομείο και άλλες ιδιωτικές κλινικές σε Θεσσαλονίκη, Βόλο και Λάρισα να δίνουν κρεβάτια για covid και non covid περιστατικά.
Ακριβώς επειδή το ανθρώπινο δυναμικό δεν είναι ανεξάντλητο-και δεν έχει νόημα να ανοίγουμε νέες κλίνες ΜΕΘ σε νοσοκομεία, αν δεν υπάρχουν οι υγειονομικοί να τις στελεχώσουν-το υπουργείο Υγείας ήδη προέβη σε μετακινήσεις γιατρών, ξεκινώντας από τη μετάθεση 5 εντατικολόγων από τα νοσοκομεία της Αττικής στη Θεσσαλονίκη, για να συνδράμουν τους (εξαντλημένους) συναδέλφους τους.
Τι περιλαμβάνει το plan B
Μετά τις μετακινήσεις και τις μετατάξεις το plan B περιλαμβάνει κίνητρα για τη στελέχωση των θέσεων που παραμένουν κενές-ας μην ξεχνάμε πως ενώ μας σφυροκοπά το 5ο κύμα της πανδημίας, περίπου 6000 ανεμβολίαστοι υγειονομικοί παραμένουν αμετάπειστοι και σε αναστολή εργασίας-με τον υπουργό Υγείας Θάνο Πλεύρη να διαβεβαιώνει ότι αν δεν καλυφθούν οικειοθελώς οι θέσεις, θα γίνουν επιτάξεις, ώστε να καταστούν λειτουργικές.
Ότι κι αν γίνει όμως, το επιστημονικό υγειονομικό προσωπικό που έχει μείνει στη χώρα μετά το κύμα του drain brain είναι συγκεκριμένο και δεν μπορούμε να «φτιάξουμε» νέους γιατρούς εντατικολόγους και νέους νοσηλευτές με εκπαίδευση για την εντατική, απλώς αγγίζοντας ανθρώπους με το ραβδάκι του Χάρι Πότερ.
Η πίεση στο ΕΣΥ μέχρι τώρα εντοπίζεται στη Μακεδονία, την Θράκη, τη Θεσσαλία και το Βόλο χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει πως δεν μπορεί να μετακινηθεί και νοτιότερα. Μάλιστα παρότι η Αττική μέχρι στιγμής δείχνει σημάδια αντοχής υπάρχει ζήτημα στον δυτικό τομέα, με μεγάλη διασπορά του κορονοϊού και πολύ χαμηλότερη εμβολιαστική κάλυψη από τον Βόρειο και τον Νότιο Τομέα, με αποτέλεσμα να βρίσκονται στο «μάτι του κυκλώνα» ναυαρχίδες του ΕΣΥ όπως το νοσοκομείο «Αττικόν» και το Θριάσιο.
Παράλληλα, ολόκληρο το ΕΣΥ είναι σε εγρήγορση για διακομιδές ασθενών σε νοσοκομεία που βρίσκονται πιο μακριά από εκεί όπου θα χτυπήσει πρώτα το «κύμα» του κορεσμού και που μπορούν να δεχτούν τα νέα περιστατικά, με τον ιδιωτικό τομέα να αναλαμβάνει τα non covid περιστατικά σε μια μεγάλη πρότυπη ΣΔΙΤ, όπως είναι άλλωστε και η συνεργασία Δημοσίου και Ιδιωτικού Φορέα για την υλοποίηση του εμβολιαστικού προγράμματος «Ελευθερία».
Στο μεταξύ, κι ενώ ήδη 443.552 συμπολίτες μας έχουν κάνει την τρίτη δόση, με 130.000 νέα ραντεβού πρώτης δόσης να έχουν κλειστεί την τελευταία εβδομάδα, οι ειδικοί συνεχίζουν τις εκκλήσεις για βασικό και αναμνηστικό εμβολιασμό ώστε να μη βρεθούμε σε κίνδυνο να χάσουμε ό,τι έχουμε ήδη κατακτήσει σε όρους τείχους ανοσίας. Ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής προειδοποιεί ότι αν τα πράγματα χειροτερέψουν το σύστημα θα κορεστεί, με ό.τι αυτό συνεπάγεται για τους ασθενείς με κορονοϊό αλλά και για όλους τους άλλους. Αν το ΕΣΥ μπει στην Εντατική, όλοι θα έχουν πρόβλημα….
Η μεγάλη δεξαμενή των πολιτών που τροφοδοτεί τα νοσοκομεία με δύσκολα διαχειρίσιμες νοσηλείες είναι οι ανεμβολίαστοι, με μια από τις πιο δυνατές εικόνες που μπορεί να «μιλήσει» στην καρδιά, την ψυχή και το μυαλό των αρνητών να είναι τα όσα συμβαίνουν στις μέρες μας στην Ρουμανία. Εκεί οι covid ασθενείς δέχονται οξυγόνο με συσκευές -όχι ξαπλωμένοι σε ένα νοσοκομειακό κρεβάτι όπως θα έπρεπε, με μόνιτορ να παρακολουθούν τις ζωτικές τους λειτουργίες -αλλά καθισμένοι στα αυτοκίνητά τους έξω από τα νοσηλευτικά ιδρύματα, στους δρόμους στο Βουκουρέστι, γιατί μέσα στους νοσοκομειακούς διαδρόμους και τις κλινικές επικρατεί το αδιαχώρητο. Αυτή είναι η εικόνα ενός Συστήματος υγείας που έφτασε και ξεπέρασε τον κορεσμό και τώρα καταρρέει. Ας την κρατήσουμε υπόψη για καλό και για κακό, γιατί όπως είθισται να λένε «μια εικόνα ισοδυναμεί με χίλιες λέξεις».
