Καθώς η προεκλογική εκστρατεία βαίνει στην πιο κρίσιμη φάση της, και όσο οι σφυγμομετρήσεις τείνουν να επιβεβαιώσουν πως ο σχηματισμός της νέας κυβέρνησης θα προέλθει αποκλειστικά μέσα από τη μετεκλογική συμμαχία κομμάτων, τόσο τα πολωτικά φαινόμενα ανάμεσα στα κυρίαρχα κόμματα αυξάνει. Ιδίως με άξονα το Σοσιαλιστικό Κόμμα, του οποίου ο ρυθμιστικός ρόλος –αλλά και το ίδιο του το μέλλον ως πάλαι ποτέ κραταιά παράταξη—φαίνεται πως θα κριθεί με το αποτέλεσμα των εκλογών.
Έχοντας στο παθητικό του το χειρότερο εκλογικό αποτέλεσμα όλων των εποχών μετά την προηγούμενη αναμέτρηση της 20ης Δεκεμβρίου, την αποτυχία να ηγηθεί μίας κυβέρνησης συνεργασίας, αλλά και την πίεση που δέχεται 'εξ ευωνύμων' από την εκλογική άνοδο των Podemos, είναι πολλοί μέσα στην παράταξη που φοβούνται ότι το PSOE θ' ακολουθήσει την τύχη του ελληνικού αντιστοίχου του, του ΠΑΣΟΚ, και θα αυτοδιασπασθεί, αφού συρρικνωθεί ακόμη περισσότερο εκλογικά.
Άλλωστε, το υπόστρωμα για μία 'πασοκοποίηση' του PSOE υπάρχει. Η ίδια η μορφή της ηγεσίας του που έχει εισαγάγει ο επικεφαλής του Πέδρο Σάντσεθ έχει απογοητεύσει τις παραδοσιακές 'βαρονίες' του κόμματος, που ελέγχουν από το περιθώριο τις αποφάσεις. Ιδίως, στο διάστημα γύρω και πολύ περισσότερο μετά τις προηγούμενες εκλογές, ο Σάντσεθ νοιώθει σχεδόν καθημερινά την αμφισβήτηση της εσωτερικής αντιπολίτευσης, που ενσαρκώνεται στο πρόσωπο της Σουσάνα Ντίαθ, κυβερνήτη της Ανδαλουσίας, του πανίσχυρου φέουδου-προπύργιου του PSOE και του κομματικού του μηχανισμού.
Από την άλλη, ο Σάντσεθ στην πορεία του για τις εκλογές δεν έχει μόνον να πείσει τους ψηφοφόρους να μην ψηφίσουν το Λαiκό Κόμμα (ΡΡ) του Μαριάνο Ραχόι, αλλά και να συγκρατήσει και τις δυνητικές διαρροές ψηφοφόρων του προς τους Podemos, οι οποίοι όλο και πιο δυναμικά διεμβολίζουν την παράταξη, με τον ηγέτη τους Πάβλο Ιγκλέσιας να ομνύει πλέον στη Σοσιαλδημοκρατία, πείθοντας όπως φαίνεται τα πιο ριζοσπαστικοποιημένα τμήματα των Σοσιαλιστών.
Ιδίως μετά τους πρόσφατους αίνους του Ιγκλέσιας στην προσωπικότητα του προηγούμενου Σοσιαλιστική πρωθυπουργού—κι εσωκομματικό υποστηρικτή της Ντίαθ—Χοσέ Λουΐς Ροδρίγεθ Θαπατέρο («θα ήταν ο καλλίτερος πρόεδρος Δημοκρατίας»), το PSOE κατηγορεί τους Podemos ότι εσκεμμένα πασχίζουν να παρουσιάσουν το κόμμα ως διασπασμένο: ανάμεσα σε όσους θέλουν τη μετεκλογική, κυβερνητική, σύμπραξη με το Podemos και σε όσους θα προτιμούσαν να κυβερνήσει το ΡΡ αντί να συμμαχήσουν.
«Είναι ένα τρανταχτό παράδειγμα υποκρισίας από πλευράς του Ιγκλέσιας, που μόλις πει ένα πράγμα, αμέσως μετά εκστομίζει το αντίθετό του. Αυτός, που μεγαλύνθηκε (πολιτικά) επικρίνοντας την κυβέρνηση Θαπατέρο, την εργασιακή μεταρρύθμισή του και το άρθρο 135 (για την a la τροϊκανής έμπνευσης Συνταγματική μεταρρύθμιση των διατάξεων περί δημοσίου χρέους, δαπανών και της ρύθμισής του). Τώρα λέει πως ο Θαπατέρο θα ήταν ο καλλίτερος πρόεδρος Δημοκρατίας; Είναι ένας πρωταθλητής του ψέμματος», καυτηριάζει, μιλώντας στην εφημερίδα El Pais, ο αναπληρωτής συντονιστής της προεκλογικής εκστρατείας του κόμματος Όσκαρ Λόπεθ.
Η διπλή τούτη πίεση που νοιώθουν οι Σοσιαλιστές συχνά τους οδηγεί σε διφορούμενες και συχνά αντιφατικές δηλώσεις σχετικά με τις θέσεις τους σε σχέση με τα φλέγοντα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα της χώρας, αλλά και στη «φιλοσοφική λίθο» της επιτυχίας κάθε μεγάλου κόμματος στην Ισπανία, που αφορά τη θέση του σχετικά με την πιθανή ανεξαρτησία της Καταλωνίας. Οι επαμφοτερίζουσες θέσεις του PSOE όσον αφορά την κοινωνική πολιτική και την υπακοή στις Βρυξέλλες, αλλά τα πολλαπλά σκάνδαλα, στα οποία είναι αναμεμειγμένα τα στελέχη του, αποτελούν βαρίδια στην προσπάθεια του Σάντσεθ να αποκομίσει καλλίτερα εκλογικά ποσοστά και να βρίσκεται σε θέση ισχύος εν σχέσει προς του Podemos στις μετεκλογικές διαβουλεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Όπως σημειώνει κι η γαλλική εφημερίδα Liberation, «ο Πέδρο Σάντσεθ θα βρεθεί αντιμέτωπος με ένα δίλημμα σε περίπτωση που επιβεβαιωθεί ότι το κόμμα του έχει πέσει στην τρίτη θέση μετά τις εκλογές. Για να παρακάμψει μία τόσο αμείλικτη κατάσταση, θα πρέπει να επιλέξει μεταξύ της Σκύλλας και της Χάρυβδης. Είτε να στηρίξει τον απερχόμενο πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι του ΡΡ—και ορκισμένο εχθρό του—προκειμένου να στηρίξει μία εθνική συμμαχία κατά τα γερμανικά πρότυπα, είτε να εκφράσει τη στήριξή του στη σύμπραξη των Unidos Podemos, μία λύση ακόμη πιο λογική (δεδομένου ότι δοκιμάσθηκε και στην Πορτογαλία), αλλά που εμπεριέχει τον κίνδυνο να τεθεί στην υπηρεσία του Ιγκλέσιας (μίας πολυμίσητης προσωπικότητας στους βαρόνους του κόματος).
«Ο Σάντσεθ έχει εγκλωβισθεί σε μία Κορνηλιανή απόφαση, ενώπιον του ζοφερού πεπρωμένου», εξηγεί στην ίδια εφημερίδα ο κοινωνιολόγος Ενρίκε Χιλ Κάλβο. «Είτε θα συμπεριφερθεί με υπεύθυνο τρόπο και θα προδώσει την αριστερά, είτε θα μετατραπεί σε 'χρήσιμο ηλίθιο' των Podemos»και να μετατραπεί σε υποζύγιό τους. Κι όπως συμπερασματικά αναρωτάται, ήδη από τον τίτλο της η γαλλική εφημερίδα, το PSOE τίθεται ενώπιον μίας διπλής απόφασης: είτε να επιλέξει την ελληνική κατάληξη, ή να δώσει μία λύση a la Πορτογαλικά.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
