Ξεκίνησε μια ακόμα αποχή των συμβολαιογράφων και σταμάτησαν να γίνονται συμβόλαια. Έχω χάσει το λογαριασμό πόσες φορές έχω γράψει άρθρα για τις δυσλειτουργίες που φέρνουν στην αγορά κυβερνητικές παρεμβάσεις χωρίς να ερωτηθούν οι παράγοντες της αγοράς, αλλά να που προέκυψε και άλλη μια. Και αυτή τη φορά η αγορά και οι συμβολαιογράφοι έχουν δίκιο και οι γραφειοκράτες που συνέγραψαν τον νόμο άδικο. Από όποια πλευρά και να το δεις.
Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα απο την αρχή. Το ΤΑΠ, τέλος ακίνητης περιουσίας, γνωστό και ως Ταλαιπωρία Άνευ Προηγούμενου, είναι ένας ακόμη φόρος επί της ακίνητης περιουσίας. Έχω χάσει το λογαριασμό πόσοι είναι, αλλά αυτός έχει μερικά ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά. Είναι ένας σχετικά μικρός φόρος, για τους τοπικούς άρχοντες, που όμως δημιουργεί απίθανη γραφειοκρατία και προβλήματα.
Σύμφωνα με την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου τα προβλήματα που υπάρχουν στην εφαρμογή, είσπραξη, ακόμα και την απλή καταγραφή του από τους δήμους που είναι υπεύθυνοι, αλλά και επωφελούνται, είναι μνημειώδη. Κανείς δεν μπορεί να μας πει για ποιο λόγο υπάρχει, αφού σύμφωνα με την ίδια έκθεση, οι λόγοι που προέβλεψε ο νομοθέτης... δεν εφαρμόζονται. Κι αν θεωρείτε ότι η δημόσια διοίκηση χωλαίνει και είναι τομέας κατασπατάλησης πόρων, χρόνου και ανθρώπινου δυναμικού, τότε τι να πούμε για τους δήμους; Μιλάμε, πλην εξαιρέσεων, για τάξεις μεγέθους χειρότερη κατάσταση.
Στους κλασικούς χρόνους και σύμφωνα με διάφορες αναφορές ιστορικών, φημολογείται ότι το θέμα λύνονταν με τον οθωμανικό τρόπο, γνωστό και ως μπαξίσι. Δεν είναι τυχαίο που η γραφειοκρατία λύνεται με λάδωμα, αφού όπως όλοι γνωρίζουμε, αλλά λίγοι παραδεχόμαστε, ο σκοπός της γραφειοκρατίας είναι ακριβώς η καταφυγή σε τέτοιες πρακτικές συναλλαγής είτε χρηματικής, είτε πελατειακής. Στους χρόνους της πανδημίας ωστόσο, αυτό το σύστημα δεν μπορούσε όπως καταλαβαίνετε για πρακτικούς λόγους να εφαρμοστεί.
Έτσι είχαμε απίθανες καθυστερήσεις πολλών μηνών για ένα παλιόχαρτο, απαραίτητο όμως για να γίνουν συμβόλαια, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί συσσωρευμένη οργή και αγανάκτηση. Η κυβέρνηση ορθώς σκέφτηκε να λύσει το πρόβλημα, αλλά για μια ακόμη φορά με λάθος τρόπο, δηλαδή προσθέτοντας κι άλλη γραφειοκρατία και δη με ευθύνη των συμβολαιογράφων. Τους οποίους καθιστά άμισθους εισπράκτορες και τους μεταφέρει τη δουλειά για την οποία... πληρώνονται δημοτικοί υπάλληλοι! Οι συμβολαιογράφοι πολύ λογικά διαμαρτύρονται, καθώς πέρα από ταμίες, λογιστές και εκκαθαριστές τους υποχρεώνει, χωρίς κανένα λόγο και με κανένα κίνητρο, να κάνουν και τη δουλειά του κτηματολογίου, την οποία ως τώρα κάνουν δικηγόροι, αγοραστές ή κι εμείς οι μεσίτες. Τους προσθέτει ευθύνη και εργατοώρες χωρίς αμοιβή. Μπάχαλο; Μπάχαλο.
Κι έρχομαι να ρωτήσω: γιατί ένας ακόμη φόρος στα Ακίνητα; Προσφέρει στην πράξη μικρό κλάσμα του ΕΝΦΙΑ και δημιουργεί πολλαπλάσια γραφειοκρατία, προβλήματα και ανούσια πολυπλοκότητα. Γιατί χρειάζεται οι δήμοι να κρατάνε χωριστά αρχεία ακινήτων αφού εκ των πραγμάτων έχει αποδειχτεί ότι δεν μπορούν; Γιατί δε συγχωνεύονται οι φόροι; Για ποιο λόγο να είναι απαραίτητη η στην πράξη λαβυρινθώδης βεβαίωση περί εισπράξεως και μη οφειλής απο οργανισμούς που δεν έχουν καν ενημερωμένα αρχεία;
Η οποία βεβαίωση να προσθέσω στο παρελθόν δεν ήταν πάντοτε απαραίτητη για τη μεταβίβαση. Στα μνημονιακά χρόνια καταργήθηκε και επανήλθε κατόπιν πολιτικών πιέσεων το 2017. Γιατί αυτό το γραφειοκρατικό πισωγύρισμα όπως το Ελεγκτικό Συνέδριοτο χαρακτηρίζει; Ο μόνος λόγος που μπορώ να σκεφτώ είναι πως εν Ελλάδι, φόρος που μπαίνει δε βγαίνει. Δημιουργεί βλέπετε ένα δικό του οικοσύστημα θέσεων γραφειοκρατίας - και ψήφων.
Μήπως καταργηθεί επιτέλους αυτό το ιστορικό κατάλοιπο του χαρατσιού στους τοπικούς αγάδες; Όλα τα υπόλοιπα που βλέπω να συζητιούνται για να αποτραπεί η κατάρρευση των αγοραπωλησιών είναι ημίμετρα και απλώς μεταθέτουν το πρόβλημα. Ας συγχωνευθεί με τον ΕΝΦΙΑ όπου υπάρχουν σχετικά καλά αρχεία και δεδομένα σε τελική ανάλυση κι ας πληρώνονται από εκεί οι δήμοι. Εκτός αν περιμένουμε ότι οι δήμοι και οι δημοτικοί υπάλληλοι ως δια μαγείας θα γίνουν αποτελεσματικοί. Οι δήμοι. Στην Ελλάδα. Με τους δημοτικούς άρχοντες να έρχονται και να παρέρχονται και τους δημοτικούς υπαλλήλους να είναι μόνιμοι και ψηφοφόροι. Και η καλύτερη ιδέα που μπορούσαν να σκεφτούν οι γραφειοκράτες είναι να συνεχίσουμε να τους πληρώνουμε για μια δουλειά που πλέον δε θα κάνουν, αλλά να υποχρεώσουμε τους συμβολαιογράφους να την κάνουν αμισθί.
Περί αυτού πρόκειται. Και σταματάμε την οικονομία για μια ακόμη φορά για μια τέτοια φαεινή ιδέα. Η αγορά είναι στα πρόθυρα επανάστασης. Και η κυβέρνηση που για μια ακόμη φορά ακολουθεί ιδέες άσχετων με την αγορά γραφειοκρατών για όλο και περισσότερη γραφειοκρατία, λυπάμαι αλλά, θα τα βρει μπροστά της.
* Ο Κοσμάς Θεοδωρίδης είναι Dipl. Ing. Agr., MSc (DIC), PhD, Αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Μεσιτών Ελλάδος και Eπικεφαλής του μεσιτικού οργανισμού Ακίνητα Πόλις
