Τι πραγματικά συνέβη τον Νοέμβριο του 1973; Χιλιάδες φοιτητές και πολίτες οχυρώθηκαν αυτοβούλως στον χώρο του Πολυτεχνείου (κόντρα στην επίσημη “γραμμή” του ΚΚΕ που διαφωνούσε με την κατάληψη), διεκδικώντας την ατομική τους ελευθερία. Ζητούσαν οι φοιτητές να μπορούν να εκλέγουν ελεύθερα τους αντιπροσώπους τους & να μπορούν να κάνουν μάθημα δίχως χαφιέδες και ασφαλίτες. Και οι δημοκρατικοί πολίτες που συντάχθηκαν μαζί τους, ζητούσαν απλώς την πτώση της χούντας. Και το ζητούσαν όχι εκ του ασφαλούς, αλλά θέτοντας την ζωή τους σε άμεσο κίνδυνο.
Ήταν δηλαδή η εξέγερση του Πολυτεχνείου μία μεγαλειώδης φιλελεύθερη εξέγερση, κατά την οποία χιλιάδες άοπλοι πολίτες στάθηκαν με γενναιότητα απέναντι στο οπλισμένο, αυταρχικό καθεστώς.
Και πως τιμούμε αυτό το σπουδαίο γεγονός; με κλειστά σχολεία που στέλνουν τα παιδιά να τεμπελιάσουν στις καφετέριες, με βίαιες πορείες που νεκρώνουν την πόλη και προκαλούν υλικές καταστροφές, με την άνευ νοήματος αναπαραγωγή των συνθημάτων του 1973 - ενώ ο κόσμος έχει αλλάξει και ξαναλλάξει από τότε είκοσι φορές.
Τι θα μπορούσαμε όμως να κάνουμε σήμερα, σχεδόν πενήντα χρόνια μετά, για να τιμήσουμε πραγματικά την επέτειο του Πολυτεχνείου; μα, τι άλλο από το να αποθεώσουμε το δικαίωμα μας να ζούμε και να δρούμε, Ελεύθερα.
Να μην κλείνουν λοιπόν τα σχολεία στην επέτειο του Πολυτεχνείου, αλλά να γίνονται σε κάθε τάξη ωραίες ανοιχτές συζητήσεις όπου τα παιδιά, ελεύθερα και δημοκρατικά να κάνουν εποικοδομητικό διάλογο με τους δασκάλους τους για οτιδήποτε τα προβληματίζει και τα αφορά. Και να διαφωνούν μαζί τους όπου χρειαστεί, με σύγχρονα επιχειρήματα και με φρέσκες ιδέες.
Να μην κλείνουν τα πανεπιστήμια για την πορεία, αλλά να παραμένουν όλη μέρα και όλη νύχτα ανοιχτά για να τα επισκέπτονται οι μαθητές του γυμνασίου και του λυκείου που θέλουν να δουν πως μοιάζει η ανώτατη εκπαίδευση.
Και στον ιστορικό χώρο του Πολυτεχνείου, να μη στήνονται κομματικά πανό και συγκεντρώσεις (αλήθεια, τι δουλειά έχουν το 2021 τα κόμματα στα πανεπιστήμια;) αλλά να στήνεται ένα μεγάλο πάρτυ γνώσης & τεχνολογίας στο οποίο, φοιτητές & απόφοιτοι των πολυτεχνικών σχολών να παρουσιάζουν με υπερηφάνια και ενθουσιασμό την εργαστηριακή δουλειά τους.
Και να προκηρύσσει κάθε χρόνο το Πολυτεχνείο έναν πανελλήνιο διαγωνισμό καινοτομίας για ομάδες ανήσυχων παιδιών από κάθε σχολείο της χώρας, τα βραβεία του οποίου θα απονέμει στις 17 Νοέμβρη ο πρύτανης του ιδρύματος σε μια πανηγυρική τελετή.
Δε θα ήταν όλα αυτά ένας πολύ σπουδαίος φόρος τιμής στη μνήμη των αγωνιστών του Πολυτεχνείου, των παιδιών εκείνων που με την τόλμη και με το αίμα τους κατοχύρωσαν το συλλογικό μας δικαίωμα σε μια ελεύθερη & ακηδεμόνευτη παιδεία;
Είναι καιρός να σταματήσουμε τα ατελέσφορα μνημόσυνα στο παρελθόν και να ατενίσουμε δυναμικά & αισιόδοξα τον κόσμο του μέλλοντος, που ήδη έφτασε.
* ο Γιάννης Γιαννούδης είναι συνιδρυτής & διευθυντής του σχολείου για πολύ μικρά παιδιά Dorothy Snot preschool & kindergarten