Τον φόβο ότι το τέταρτο κύμα ήρθε κατά 3 μήνες νωρίτερα από ό,τι το περιμέναμε, εκφράζουν οι ειδικοί. Την ανησυχία τους τροφοδοτούν η αύξηση κατά 75% των ενεργών κρουσμάτων μέσα σε μια εβδομάδα, η έξαρση σε Αττική, Κρήτη, Ιόνια νησιά, η ανοδική τάση στις νεαρότερες ηλικίες. Κατά πόσο θα επαληθευτούν οι φόβοι ή θα αποδειχθεί ότι η «έκρηξη» των κρουσμάτων σηματοδοτεί ακόμη μια επιδημική έξαρση, θα φανεί σε δύο εβδομάδες. Ένα είναι βέβαιο. Οι χαμηλοί ρυθμοί εμβολιασμών διακυβεύουν την προσπάθεια όλων των τελευταίων μηνών.
Από τους πιο ανήσυχους, ο καθηγητής Αιματολογίας του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, Διευθυντής του Research Group “Cancer-Hemostasis- Angiogenesis” Γρηγόρης Γεροτζιάφας. Είναι πιθανό, όπως λέει, να βρισκόμαστε στην πρόωρη έναρξη ενός τετάρτου κύματος και να πέσαμε έξω στις εκτιμήσεις όχι στο κατά πόσο θα υπάρξει ή όχι τέταρτο κύμα, αλλά στο πότε θα εκδηλωθεί.
Τους φόβους του μοιράζονται πολλά μέλη της επιστημονικής κοινότητας. Μεταξύ τους και ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας ΕΚΠΑ, Δημήτρης Παρασκευής, που περιμένει να δει κατά πόσο αυτή η μεγάλη αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων θα έχει ή όχι συνέχεια.
Από πλευράς τους, τα προβλεπτικά μοντέλα που έχει αναπτύξει ο καθηγητής πνευμονολογίας Νίκος Τζανάκης, αντιπρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, δείχνουν ότι θα χρειαστούν δύο εβδομάδες για να διευκρινίσουμε κατά πόσο είμαστε αντιμέτωποι με μια επιδημική έξαρση ή κάτι μεγαλύτερο. Αλλά δηλώνει σίγουρος ότι μέχρι τις 20-25 Ιουλίου θα έχουν φτάσει ξανά στα 2.000 ημερήσια κρούσματα.
Αισιοδοξεί πως αν συνεχιστούν οι εμβολιασμοί με το σημερινό ρυθμό, που αν και λίγο μειωμένος, εντούτοις φτάνει τους 90.000 εμβολιασμούς την ημέρα, τότε μπορούμε να πετύχουμε τον στόχο της εμβολιαστικής κάλυψης του 55% έως και 60% του πληθυσμού μέχρι τα μέσα Αυγούστου. Εάν σε αυτό το ποσοστό, αθροιστεί το 10-15% των ανθρώπων που έχουν αποκτήσει ανοσία μετά από νόσηση, θα είμαστε σε ένα ικανοποιητικό σημείο.
Από τη μεριά του ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας Δ. Παρασκευής επισημαίνει ότι πέραν του ποσοστού των εμβολιασμένων, το επιθυμητό θα ήταν πρωτίστως να αυξηθούν οι εμβολιασμοί στα άτομα άνω των 60 ετών. Αφενός για να προστατευτούν περισσότερο οι ευπαθείς, αφετέρου επειδή μας ενδιαφέρει η αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, δηλαδή συνολικά στην κοινότητα, ώστε να μειωθεί η διασπορά.
Πάντως ακόμα κι αν βρισκόμαστε προ των πυλών του 4ου κύματος, ο Δ. Παρασκευής εκτιμά ότι αυτό θα έχει τελείως διαφορετικά χαρακτηριστικά με τα προηγούμενα. Καθώς ήδη ποσοστό 75% περίπου των ηλικιωμένων κι ευπαθών είναι εμβολιασμένοι, δεν αναμένεται να δούμε απότομη αύξηση των νοσηλειών, ούτε των διασωληνώσεων, ούτε των θανάτων.
Απομακρύνεται ο στόχος
Το πολυπόθητο ωστόσο τείχος ανοσίας που για να χτιστεί και να είναι αποτελεσματικό απαιτεί περίπου εμβολιαστική κάλυψη στο 75% με 80% του πληθυσμού φαίνεται να απομακρύνεται χωρίς τη συμμετοχή των εφήβων. Είναι ακριβώς ο λόγος που η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, αξιολογώντας και τον τρόπο της ζωής των εφήβων που μοιάζει αρκετά με αυτόν των νέων ενηλίκων, άναψε χθες το «πράσινο φως» προκειμένου να ξεκινήσουν μέσα στο προσεχές διάστημα και με τη συναίνεση των γονιών τους οι εμβολιασμοί των ηλικιών 15-17 ετών με το mRNA εμβόλιο της Pfizer.
Ωστόσο ο καθηγητής πνευμονολογίας Νίκος Τζανάκης από την Κρήτη δηλώνει πως τώρα είναι η ώρα να βγουν μπροστά οι μη εμβολιασμένοι παππούδες, γιαγιάδες και γονείς των εφήβων. Όλοι εκείνοι που τους καλούμε να συμμετάσχουν στο κτίσιμο του τείχους ανοσίας, αλλά και όλοι οι εκπαιδευτικοί που καθημερινά, όταν ανοίξουν τα σχολεία, θα έρχονται σε επαφή με δεκάδες ή και περισσότερο από 100 παιδιά την ημέρα.
Όλες αυτές οι κατηγορίες ανθρώπων οφείλουν να εμβολιαστούν πρώτα, προτού καλέσουμε τους εφήβους, γιατί δεν θα τους αφήσουμε να βγάλουν το φίδι από την τρύπα, όπως επισημαίνει για πολλοστή φορά ο κ. Τζανάκης.
Για την αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης στους δύσπιστους, επιφυλακτικούς, αρνητές ή απλώς απομονωμένους γεωγραφικά ηλικιωμένους, που παραμένει η πρώτη προτεραιότητα, ξεκινά σήμερα η αποστολή συνεργείων του προγράμματος «Ελευθερία» στους δυσπρόσιτους οικισμούς.
Η έναρξη του προγράμματος γίνεται από την Κρήτη, το νησί που βρίσκεται στο επίκεντρο της ανησυχίας καθώς τα χαμηλά ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης συνδυάζονται με έναν μεγάλο πληθυσμό κι έναν ακόμα μεγαλύτερο αριθμό τουριστών. Κάτι που δίνει ισχυρό πολλαπλασιαστή σε μια ενδεχόμενη επιδημική έξαρση.
Επίσης άμεσα θα ξεκινήσουν οι εμβολιασμοί των κατάκοιτων στο σπίτι, σε πανελλαδική εμβέλεια, ενώ ήδη προβάλλονται στην τηλεόραση τα πρώτα σποτ που απευθύνονται στους νέους, καλώντας τους να κλείσουν ραντεβού με το εμβόλιο προτού φτιάξουν τις βαλίτσες των διακοπών.