Για την Angela Merkel, η επικείμενη σύνοδος του Νταβός θα είναι μια πρώτης τάξης ευκαιρία να ξεφύγει από την πίεση που της ασκείται στο εσωτερικό της χώρας της και να επιστρέψει στη διεθνή σκηνή, από την οποία ουσιαστικά απουσιάζει εδώ και τέσσερις περίπου μήνες -από τις εκλογές της 24ης Σεπτεμβρίου. Η καγκελάριος της Γερμανίας θα ανέβει στο βήμα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) την ερχόμενη Τετάρτη, δεύτερη ημέρα των εργασιών του και θα επιχειρήσει να πείσει ότι η Γερμανία είναι ισχυρή και παρούσα στις διεθνείς εξελίξεις -και ότι η ίδια, που για πρώτη φορά αμφισβητείται τόσο έντονα, θα παραμείνει στο τιμόνι της.
Την ίδια ακριβώς ημέρα, αναμένεται να λάβουν τον λόγο και οι ηγέτες άλλων δύο ευρωπαϊκών χωρών -της Γαλλίας και της Ιταλίας. Καθώς, όμως, ο πρωθυπουργός της δεύτερης, Paolo Gentiloni, είναι ουσιαστικά υπηρεσιακός, ενόψει των βουλευτικών εκλογών της 4ης Μαρτίου, στην καλύτερη θέση από τους τρεις βρίσκεται, αναμφίβολα, ο Emmanuel Macron. Είναι δε προφανές ότι ο γάλλο πρόεδρος θα επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί τη συγκυρία, για να στείλει προς όλους τους παρευρισκόμενους το μήνυμα ότι αυτός είναι σήμερα ο πραγματικός ηγέτης της Ευρώπης.
Αυτό, βεβαίως, δεν μοιάζει να ενδιαφέρει ιδιαιτέρως τον Donald Trump, για τον οποίο αυτή θα είναι η παρθενική του εμφάνιση ως προέδρου των ΗΠΑ στο Νταβός. Πέρυσι, όπως ίσως θα θυμούνται οι περισσότεροι, η σύνοδος συνέπεσε ουσιαστικά με την ορκωμοσία του, με αποτέλεσμα να απουσιάσει -δίνοντας, έτσι, στον πρόεδρο της Κίνας, Xi Jinping, τον αναγκαίο «χώρο» για να εξαπολύσει επίθεση σε όλα τα μέτωπα, ακόμη και εκείνα στα οποία παραδοσιακά κυριαρχούν οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Ένα τέτοιο, για παράδειγμα, είναι το ζήτημα του διεθνούς εμπορίου. Πατώντας στις διακηρύξεις του Trump περί προστατευτισμού και στο σύνθημά του «Πρώτα η Αμερική», ο Xi είχε εμφανιστεί ως ο υπέρμαχος ενός κόσμου χωρίς δασμούς και οικονομικά σύνορα, καλώντας μάλιστα τους Ευρωπαίους -μαζί και την Merkel, η οποία είχε λάβει πρόσφατα από τον Barack Obama το «δαχτυλίδι» του ηγέτη της Δύσης και του ελεύθερου κόσμου- να συγκροτήσουν ένα ενιαίο μέτωπο κατά του Trump και των ΗΠΑ, που απειλούσαν να «σκοτώσουν» το ελεύθερο εμπόριο.
Πριν ένα χρόνο, τα λόγια του ισχυρού άνδρα της ανερχόμενης υπερδύναμης (ο οποίος στο μεταξύ έχει γίνει ακόμη πιο ισχυρός, μετά τις αποφάσεις που έλαβε το πρόσφατο συνέδριο του ΚΚ της Κίνας) είχαν προκαλέσει αίσθηση, ενώ είχαν μείνει ουσιαστικά χωρίς απάντηση, εξαιτίας της απουσίας του Trump. Φέτος, όμως, τα πράγματα θα είναι διαφορετικά. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ο οποίος έχει προγραμματιστεί να μιλήσει την ερχόμενη Παρασκευή 26 Ιανουαρίου, θα έχει την ευκαιρία να απαντήσει στις κατηγορίες που είναι βέβαιο ότι θα δεχθεί -και, πιθανότατα, να αντεπιτεθεί.
Ήδη, πάντως, δύο τουλάχιστον εκθέσεις του WEF βάζουν, αμέσως ή εμμέσως, στο στόχαστρό τους τις ΗΠΑ. Η μία αφορά την προσπάθεια του προέδρου τους να επαναδιαπραγματευτεί προς όφελος της χώρας του όλες τις εμπορικές συμφωνίες που έχει υπογράψει μέχρι σήμερα -από τη NAFTA (η αναθεώρηση της οποίας πλησιάζει στο τέλος της) μέχρι την ΤΡΡ, με τις χώρες του Ειρηνικού. «Η ύψηση νέων φραγμών στο εμπόριο μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στην παραγωγή και να μειώσει αντί να αυξήσει την απασχόληση, τόσο στις βιομηχανίες που υποτίθεται ότι προστατεύονται όσο και σε εκείνες που χρησιμοποιούν τα προϊόντα τους», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Η άλλη επικεντρώνεται περισσότερο στις γεωπολιτικές εντάσεις και διαπιστώνει, βάσει σχετικής έρευνας σε στελέχη κυβερνήσεων και επιχειρήσεων, καθώς και σε γνωστούς αναλυτές και ακαδημαϊκούς, ότι κατά το νέο έτος είναι ιδιαιτέρως αυξημένος ο κίνδυνος πολεμικών συρράξεων σε ολόκληρο τον πλανήτη, ακόμη και ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις του. «Οφείλουμε να πάρουμε στα σοβαρά τον κίνδυνο μιας κατάρρευσης των παγκόσμιων συστημάτων», προειδοποίησε ο ιδρυτής και πρόεδρος του Φόρουμ, Klaus Schwab, κατά την παρουσίαση της έκθεσης. «Οι κίνδυνοι τους οποίους επιχειρούμε να επισημάνουμε εδώ απαιτούν πολυμερείς λύσεις, όμως εμείς κινούμαστε προς την αντίθετη κατεύθυνση», δήλωσε από την πλευρά του ο John Drzik, στέλεχος της εταιρείας Marsh η οποία συνέβαλε στην εκπόνηση της παραπάνω έρευνας.
Με βάση όλα τα παραπάνω και παρά την απουσία από την σύνοδο των ελίτ του Vladimir Putin, πολλοί αναμένουν ότι η φετινή σύνοδος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ θα εξελιχθεί σε ένα ρεσιτάλ... μονομαχιών στο λευκό τοπίο του Νταβός. «Η Merkel είναι πιθανό να ενωθεί με τον Macron για να δώσουν μια επική μάχη με τον Trump», έγραφε χαρακτηριστικά την περασμένη Κυριακή το πρακτορείο Reuters, προϊδεάζοντας για εικόνες αντίστοιχες με εκείνες του... Πολέμου των Άστρων! Από αυτή την άποψη δε, θα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε και να αποτιμήσουμε την έκβασή τους, τους νικητές και τους ηττημένους, τα «θύματα» και τους «τραυματίες» στα πεδία των διπλωματικών μαχών.
Αν και δυστυχώς, η αλήθεια είναι ότι την ίδια στιγμή, εκτός από τον φραστικό πόλεμο από το βήμα της συνόδου, υπάρχουν ανοιχτά μια σειρά μέτωπα που μπορούν, ανά πάσα στιγμή, να «παράξουν» μια σύγκρουση με πραγματικά όπλα. Ήδη, εξάλλου, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η Τουρκία έχει ξεκινήσει τον βομβαρδισμό της βόρειας Συρίας, όπου υπάρχουν ισχυρές δυνάμεις τόσο των Αμερικανών όσο και των Ρώσων -που κοιτάζονται επίσης με... μισό μάτι. Και τότε, θα τα αντιμετωπίσουμε όλα υπό διαφορετικό πρίσμα.
Γιώργος Παυλόπουλος
AP Photo/Michel Euler
