© Art in Progress
Από την Αννίτα Αποστολάκη
Με μεγάλη απορία ανακαλύψαμε ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να μη διεξαχθεί του χρόνου η πέμπτη έκδοση του RE-culture, του μεγαλύτερου διεθνούς εικαστικού φεστιβάλ στην Πάτρα. Ο λόγος; Ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου Πατρέων, κ. Βασίλης Θωμόπουλος, αποφάσισε, χωρίς περαιτέρω συζήτηση, να δεσμεύσει τους δύο βασικούς χώρους διεξαγωγής του φεστιβάλ, αποκλείοντας ουσιαστικά τη δυνατότητα πραγματοποίησής του.
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Για όσους δεν το γνωρίζουν, το RE?culture και το ArtWalk, το διεθνές φεστιβάλ street art της Πάτρας, είναι τα μοναδικά εικαστικά φεστιβάλ στην πόλη και δύο σημαντικά διεθνή φεστιβάλ για τα εικαστικά στη χώρα. Υλοποιούνται από την Art in Progress, έναν αστικό μη κερδοσκοπικό οργανισμό, ο οποίος προσπαθεί να αναδείξει τόσο το σύγχρονο πολιτισμό όσο και την καινοτόμα εικαστική εκπαίδευση για το πατρινό κοινό.
Για το κατά πόσο ο οργανισμός επιυγχάνει το σκοπό του, οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: Από το 2012 που ξεκίνησε μέχρι σήμερα, η Art in Progress έχει σχεδιάσει και υλοποιήσει 300 εκπαιδευτικά καλλιτεχνικά εργαστήρια, σεμινάρια και ξεναγήσεις, στις οποίες συμμετείχαν τουλάχιστον 55.000 πολίτες. Έχει καταφέρει, έτσι, να εξοικειώσει με τη σύγχρονη τέχνη τουλάχιστον 10.000 μαθητές από 60 σχολεία, σε βιωματικά εργαστήρια και ειδικές ξεναγήσεις.
Στα σχεδόν έξι χρόνια της δραστηριοποίησής της, η Art in Progress έχει διοργανώσει με ελεύθερη είσοδο για το κοινό 4 RE?culture, 2 Artwalk, 2 θεματικές εκθέσεις και ένα φωτομαραθώνιο, στα οποία εκτέθηκαν έργα από 800 καλλιτέχνες από 18 χώρες του κόσμου. Πολλοί από αυτούς, μάλιστα, προήλθαν από ένα ανοιχτό κάλεσμα προς νέους καλλιτέχνες που έκανε ο οργανισμός, ο οποίος μέχρι στιγμής έχει εκδώσει και 4 βιβλία-καταλόγους για τη σύγχρονη εικαστική δημιουργία. Δεδομένου ότι όλα αυτά πραγματοποιούνται με χορηγίες και τις αφιλοκερδείς προσπάθειες των μελών τη, η συνεργασία της Art in Progress μέχρι στιγμής με 200 εθελοντές και 40 κοινωνικά ευάλωτες ομάδες, φορείς της πόλης και του εξωτερικού, είναι ενδεικτική της σημασίας και του θετικού αντίκτυπου που έχουν οι δράσεις της στο φιλομαθές κοινό της Πάτρας.
© Art in Progress
Μια απροσδόκητη ενέργεια
Όλα τα παραπάνω εξηγούν γιατί είναι απορίας άξιο που στα τέλη Οκτωβρίου ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου Πατρέων, κ. Βασίλης Θωμόπουλος, γνωστοποίησε στον Πρόεδρο και Καλλιτεχνικό Διευθυντή της Art in Progress, κ. Κλεομένη Κωστόπουλο, ότι οι δύο βασικοί χώροι διεξαγωγής του RE-culture δε θα είναι διαθέσιμοι, διότι τα Παλαιά Δημοτικά Λουτρά «θα είναι κλειστά για το 2018 λόγω αναγκαίων επισκευών» και η Αγορά Αργύρη «έχει δεσμευθεί από την ετήσια Έκθεση του Εικαστικού Εργαστηρίου του Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου» για σχεδόν τις ίδιες ημερομηνίες.
Όπως είπε ο κ. Κωστόπουλος στα Νέα της Τέχνης, το πρώτο πράγμα που έκανε εντύπωση ήταν το ότι η απάντηση ήρθε πέντε (!) μήνες αφότου εστάλη η αρχική επιστολή για το RE-culture 5 στο δήμο. Οι διοργανωτές του φεστιβάλ είχαν στείλει το αίτημα δέσμευσης των χώρων στους οποίους παραδοσιακά διεξάγεται το φεστιβάλ ήδη από το Μάιο, διότι οι διεθνείς συμμετοχές στηρίζονται αποκλειστικά από πολιτιστικά ιδρύματα του εξωτερικού και πρέπει να έχουν από πολύ νωρίς έγκριση, ώστε να μπορέσουν να αιτηθούν για χορηγίες. Εκτός αυτού, αποκλείστηκε οποιαδήποτε οικονομική και ουσιαστική υλικοτεχνική στήριξη του δήμου στο φεστιβάλ -βέβαια, όπως μάθαμε, ο δήμος στήριξε την προηγούμενη διοργάνωση με το ποσό των μόλις 1.900 ευρώ..! Το βασικό πρόβλημα, όμως, για τον κ. Κωστόπουλο, είναι ότι, όπως λέει ο ίδιος, ο κ. Θωμόπουλος, πήρε μια προσωπική απόφαση, δίχως καμία εκ των προτέρων ενημέρωση και χωρίς να καλέσει τους διοργανωτές του φεστιβάλ και το ΔΣ του Πολιτιστικού Οργανισμού σε οποιαδήποτε συζήτηση για την εύρεση εναλλακτικής λύσης.
Ενδιαφέρον είναι ότι πριν από μερικές μέρες το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος (ΕΕΤΕ) πήρε θέση για το ζήτημα υπέρ του δήμου, ο οποίος στο παρελθόν το έχει στηρίξει, όπως αναφέρει, διεξάγοντας δύο μεγάλες εκθέσεις με τη συμμετοχή μελών του ΕΕΤΕ. Στην κατακλείδα του σχετικού δελτίου τύπου, διαβάζουμε: «Ο κάθε Δήμος έχει κάθε δικαίωμα και υποχρέωση να βάζει σε προτεραιότητα τις δικές του ανάγκες, τις ανάγκες των δημοτών, της πόλης του, όταν του ζητείται από ιδιώτες επιχειρηματίες εκθεσιακός χώρος ή οικονομική στήριξη.» Σαφέστατα και είναι καθήκον κάθε Δήμου να διαφυλάσσει τις ανάγκες των πολιτών του απέναντι στα οποιαδήποτε συμφέροντα. Αλλά -εύλογα αναρωτιέται κανείς- ανάγκη των 55.000 πολιτών που έχουν παρακολουθήσει τα προηγούμενα RE-culture δεν είναι να συνεχίσουν να διευρύνουν τους ορίζοντές τους γύρω από τη σύγχρονη τέχνη, καθώς και η ύπαρξη πολυφωνίας στα εικαστικά;
© Art in Progress
Αλληλεγγύη και προσπάθειες στήριξης
Αυτό φαίνεται να θέλουν και οι κάτοικοι του Δήμου Πατρέων. Όπως μας ενημέρωσε ο κ. Κωστόπουλος, είναι συγκινητική η κινητοποίηση του κόσμου από τότε που κυκλοφόρησαν τα νέα, ώστε να βρεθεί μια λύση και να μην ακυρωθεί το φεστιβάλ. Εκτός από τις σχεδόν 1.200 υπογραφές που έχουν συγκεντρωθεί ήδη στη σχετική διαδικτυακή εκστρατεία στο AVAAZ, υπάρχει πολύς κόσμος που έχει δηλώσει τη στήριξή του στέλνοντας μηνύματα στο [email protected] (μπορείτε να δείξετε κι εσείς τη στήριξή σας στο σκοπό με τους αντίστοιχους τρόπους). Μάλιστα, πολλοί έχουν δείξει ακόμη πιο έμπρακτα τη στήριξή τους, προσφέροντας τους χώρους τους για την πραγματοποίηση των εκδηλώσεων του φεστιβάλ.
Σε αυτό το πλαίσιο, αυτήν την Τετάρτη 22 Νοεμβρίου, στις 18:30, θα πραγματοποιηθεί στην Πάτρα ημερίδα με θέμα «Is Art, in Progress? Μία κοινωνία πολιτών με όραμα» στον πολυχώρο King George Hall (Πλατεία Γεωργίου 1Α, 1ος όροφος). Στόχος είναι να ενημερωθούν οι πολίτες για το έργο της Art in Progress, τις εξελίξεις στο ArtWalk, αλλά και για την κρισιμότητα της κατάστασης. Οι διοργανωτές κατάφεραν να συγκεντρώσουν κορυφαίους θεσμικούς εκπροσώπους στο χώρο των εικαστικών στην Ελλάδα να μιλήσουν για το σκοπό τους:
την κα. Κατερίνα Κοσκινά (Διευθύντρια του ΕΜΣΤ),
την κα. Συραγώ Τσιάρα (Διευθύντρια του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης του ΚΜΣΤ και της 6ης Μπιενάλε Θεσσαλονίκης Σύγχρονης Τέχνης),
τον κ. Πάνο Χαραλάμπους (Πρύτανης της ΑΣΚΤ Αθηνών),
τον κ. Γιώργο Χαρβαλιά (πρώην Πρύτανης της ΑΣΚΤ Αθηνών),
τον κ. Δημήτρη Μιχάλαρο (εικαστικός, επιμελητής ενώ μέχρι το 2016 ήταν ο Διευθυντής του φεστιβάλ σύγχρονης τέχνης Πεδίο Δράσης Κόδρα),
καθώς και την κα. Thale Fustvold (εικαστικός και επιμελήτρια με έδρα το Όσλο της Νορβηγίας). Ακόμη, θα μιλήσουν μέλη της Art in Progress, ενώ θα δοθεί βήμα και στους πολίτες όπου θα μπορούν να προτείνουν ιδέες και λύσεις για το μέλλον του RE-culture. Όπως μας είπε ο κ. Κωστόπουλος, πρόσκληση απευθύνθηκε και στον κ. Θωμόπουλο, για να μιλήσει και να παρουσιάσει τη θέση του, αλλά αρνήθηκε.
Η ημερίδα θα είναι ανοιχτή προς το κοινό και θα μεταδίδεται μέσω live streaming στο διαδίκτυο.
