Ο χειμώνας φέτος ήταν βαρύς και δύσκολος. Είχε ασθένειες, επιδημίες, κύματα κακοκαιρίας. Ταυτόχρονα συζητούσαμε συνεχώς για την οικονομική ύφεση. Για όλα αυτά τα δυσάρεστα και άσχημα περιμένουμε την ανάσχεση, όπου αυτή δεν έχει έλθει ακόμα.
Τι είναι αυτή η ανάσχεση; Είναι το σταμάτημα, η συγκράτηση της αρνητικής ή δυσάρεστης κατάστασης. Βέβαια την λέξη την συναντάμε και όταν κάνουμε λόγο για ανάσχεση της κυκλοφορίας, επειδή γίνονται έργα στο δρόμο. Στη περίπτωση αυτή έχουμε διακοπή ενός ευχάριστου πράγματος, όπως είναι η κυκλοφορία των οχημάτων. Αλλά αυτό συμβαίνει με τις λέξεις, η σημασία τους διευρύνεται και αλλάζει.
Ανάσχεση, από τον αρχικό τύπο ? ?νάσχεσις, τ?ς ?νασχέσεως, σύνθετη με πρώτο συνθετικό την πρόθεση ?νά και δεύτερο το σχέσις, σχέσεως, από τον αόριστο ?σχον του ρήματος ?χω. Άρα, η σημερινή ανάσχεση μάς εμποδίζει από το να έχουμε κάτι και συνώνυμά της είναι η ανακοπή, η αποτροπή, η επιβράδυνση, η καθυστέρηση.
Εκτός από ανάσχεση της επιδημίας, της ασθένειας ή της οικονομικής ύφεσης, μπορεί να επιθυμούμε ανάσχεση του πληθωρισμού (σίγουρα θα την επιθυμούμε αν επιστρέψουμε σε εθνικό νόμισμα), ανάσχεση της πυρκαγιάς ή μιας στρατιωτικής επέλασης, των βομβαρδισμών και της φορολογικής καταιγίδας. Στα χρόνια των μνημονίων γνωρίσαμε τις προσπάθειες για την ανάσχεση της ανθρωπιστικής κρίσης. Να δούμε, επίσης, πώς θα επιτύχουμε την ανάσχεση του λαϊκισμού.
Φυσικά, όλα αυτά τα κακά θα αποτραπούν με ανασχετική δράση, ανασχετικές ρυθμίσεις, ανασχετική προσπάθεια. Με άλλα λόγια, για να αποφύγει κανείς τα άσχημα, θα εύχεται και θα πράττει ανασχετικώς ή, ο λιγότερο λόγιος θα ενεργεί ανασχετικά.
Η αρχική σημασία της λέξης ?νάσχεσις ήταν η ανοχή, η καρτερία, σημασία που προκύπτει φυσικά από το ότι η λέξη προέρχεται από το ρήμα ?νέχω, ?νέχομαι. Μάλιστα, ? ?νάσχεσις ?λίου ήταν η ανύψωση, η ανατολή. Ήδη, όμως, από τα ελληνιστικά χρόνια παρατηρούμε την αλλαγή στη σημασία, που από ανοχή και ανύψωση έγινε παρεμπόδιση και αναχαίτιση.
Αν θέλουμε να παίξουμε με το δεύτερο συνθετικό του λεκτικού μας τύπου, η ανάσχεση με μια άλλη πρόθεση γίνεται επίσχεση εργασίας (= παύση της εργασίας έως ότου καταβληθούν στους απεργούς τα δεδουλευμένα) ή δικαίωμα επίσχεσης για τους νομομαθείς (=όταν ο οφειλέτης αρνείται να πληρώσει ποσόν που χρωστά, μέχρι ο δανειστής να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του προς τον οφειλέτη).
Εκτός από ανάσχεση και επίσχεση, έχουμε κατάσχεση (= δέσμευση), αλλά και υπόσχεση (=οικειοθελή διαβεβαίωση).
Αντώνυμα της νεοελληνικής ανάσχεσης: έξαρση, ενίσχυση, προώθηση, συνέχιση.
