Απώλεια

Απώλεια

Πολύς λόγος γίνεται για τις απώλειες και αξίζει να δούμε την πορεία της λέξης στο χρόνο.

Παράγεται από το αρχαιότατο ρήμα ?λλυμι ή ?λύω, που σημαίνει καταστρέφω, εξολοθρεύω, φονεύω, αλλά και χάνω. Στη μεγάλη οικογένεια του ?λλυμι ανήκουν οι λέξεις μας όλεθρος (= καταστροφή) ολέθριος (= καταστροφικός), το εξολοθρεύω και εξολοθρευτής, αλλά και το λιγότερο εύχρηστο ολετήρας που είναι ο καταστροφέας.

Μάλιστα το ρήμα ?λλυμι συνηθέστερα εμφανιζόταν ως σύνθετο ?πόλλυμι και ?πολλύω με την ίδια σημασία με αυτή του ?λλυμι. Στη μέση φωνή το ρήμα ?πόλλυμαι έχει την έννοια χάνομαι, αλλά και πεθαίνω. Έτσι στα παλαιότερα ελληνικά μας, όποιος πέθαινε της πείνας αναφωνούσε «λιμ? ?πόλλυμαι».

Βέβαια, και η ίδια η λέξη, απώλεια, είναι πολύ παλιά. Ο Ιπποκράτης, ο μεγάλος ιατρός των κλασσικών χρόνων, φαίνεται να είναι ο πρώτος που την χρησιμοποίησε: Το?σι πολλο?σιν ?ποτροπιάσασα ? νο?σος α?τίη ?πωλείης ?γένετο. (?πποκράτους, Περ? παθ?ν 1.77 – 78). Εδώ η απώλεια δηλώνει το θάνατο, αφού η παραπάνω φράση αποδίδεται στα Νέα Ελληνικά ως εξής: Η αρρώστια που υποτροπίασε έγινε αιτία θανάτου πολλών προσώπων.

Και για να έλθουμε στη χρήση της, σήμερα κάνουμε λόγο για απώλεια χρημάτων, για χάσιμο, δηλαδή, των χρημάτων μας ή για απώλεια της μνήμης μας, όταν δε θυμόμαστε πια. Μπορεί, όμως, να παραπονεθούμε για απώλεια θερμότητας στο σπίτι μας, στην περίπτωση που η θερμοκρασία που επιθυμούμε δε διατηρείται.

Κάθε απώλεια μας αφήνει ένα μεγάλο κενό, γιατί απώλεια είναι και ο θάνατος, απώλεια πρόωρη ή οδυνηρή.

Από την άλλη, όποτε παρασύρουμε κάποιον στην απώλεια ή στην οδόν της απωλείας, τον οδηγούμε σε ακολασία ή ηθική διαφθορά, σε μια μορφή ψυχικού θανάτου.

Στον πληθυντικό οι απώλειες είναι οι ζημίες. Απώλειες στο Χρηματιστήριο, απώλειες στη μετακόμιση, απώλειες στον άμαχο πληθυσμό, είναι μερικές από τις καταστροφές που απευχόμαστε.

Και επειδή θέλουμε να κλείνουμε πάντοτε αισιόδοξα, στη μόνη περίπτωση που σας ευχόμαστε την απώλεια είναι όταν είστε σε πρόγραμμα διατροφής, γιατί επιθυμείτε την απώλεια βάρους.

Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις να έχετε ανάκτηση, κέρδη, αύξηση, ζωή που είναι μερικά από τα αντώνυμα του λήμματος.