Συνηθίζουμε στο γλωσσάρι μας να ασχολούμαστε με λέξεις λόγιες και ξεχασμένες που τις συναντάμε, όμως, σε πιο απαιτητικά κείμενα. Πολλές φορές αυτές μας έρχονται στο μυαλό, καθώς διαβάζουμε τις ειδήσεις και πληροφορούμαστε τι συμβαίνει στον κόσμο και στη δόλια μας πατρίδα.
Έτσι, λοιπόν, μας ήλθε στο νου το αυθωρεί, ένα επίρρημα, όταν είδαμε τους επενδυτές Αζέρους να τινάζουν στον αέρα αυθωρεί μια ήδη κλεισμένη συμφωνία. Τι ακριβώς έκαναν οι Αζέροι αυθωρεί; Πολύ απλά, αμέσως, την ίδια στιγμή, χωρίς καν να το σκεφθούν δεύτερη φορά, έφυγαν μακριά και μας άφησαν στα κρύα του λουτρού να ψάχνουμε για άλλους επενδυτές.
Εμείς από αυτή τη σελίδα δεν πολιτικολογούμε, αλλά αυθωρεί (=αμέσως) θα σας παρουσιάσουμε την ιστορία της λέξης.
Α?θωρεί στην αρχαιότητα ή α?θωρί έδινε η Πυθία τους χρησμούς της, όπως παραδίδει ο Έλληνας ιστορικός, βιογράφος και δοκιμιογράφος, Πλούταρχος (45 μ.Χ. - 120 μ.Χ.) από τη Χαιρώνεια της Βοιωτίας. ? Πυθία κα? πρ? ?ρωτήσεως α?θωρ? χρησμο?ς ε?ωθέ τινας ?κφέρειν, έγραφε χαρακτηριστικά (Πλουτ. 2. 512Ε). (Σε νεοελληνική απόδοση: Η Πυθία συνήθιζε να διατυπώνει αμέσως τους χρησμούς της και πριν ακόμη από την ερώτηση.)
Η λέξη πρωτοεμφανίζεται στα ελληνιστικά χρόνια και είναι σύνθετη από την αντωνυμία α?τός (= ίδιος) και το ?ρα (ή ?ρη). Το τ- του α?τός πριν από λέξεις που παίρνουν δασεία τρέπεται σε -θ. Υπήρχε και επίθετο α?θωρός (= αυτός που συμβαίνει την ίδια ώρα, αμέσως), από το οποίο προέκυψε το επίρρημα που εξετάζουμε.
Εμείς συναντάμε το νεοελληνικό αυθωρεί στη φράση αυθωρεί και παραχρήμα που σημαίνει χωρίς καθυστέρηση, χωρίς αναβολή. Αυθωρεί και παραχρήμα πηγαίνουμε στο γιατρό, όταν αισθανόμαστε δυσάρεστα και αυθωρεί και παραχρήμα εκτελούμε τις επιθυμίες των προσώπων που αγαπάμε.
Αν δεν τις εκτελέσουμε αυθωρεί και παραχρήμα ή αμέσως, τάχιστα, αυτοστιγμεί, τότε ενεργούμε με τα αντώνυμα του λήμματος, δηλαδή εκ των υστέρων ή κατόπιν εορτής.
