Γυρίζουμε φύλλο, αλλάζουμε σελίδα, για να μιλήσουμε για το φύλο, το σύνολο δηλαδή των βιολογικών χαρακτηριστικών που έχει ένας άνθρωπος. Ανάλογα με το φύλο είναι κανείς αγόρι ή κορίτσι, αν και έτσι όπως μπλέξαμε, ούτε κι αυτό δεν είναι βέβαιο.
Εκτός από το ανδρικό και γυναικείο φύλο, έχουμε το ισχυρό φύλο, τους άνδρες και το ασθενές φύλο, τις γυναίκες ή αλλιώς ωραίο φύλο.
Ίσως ποτέ άλλοτε δεν είχαμε ακούσει τόσο πολύ να γίνεται λόγος για το φύλο. Αφορμή για την φυλολεξιλογία έδωσε το σχετικό νομοσχέδιο για την διόρθωση της ταυτότητας φύλου. Έτσι προστέθηκε στο λεξιλόγιό μας και η παραπάνω φράση, που νομοθετικά πλέον κατοχυρώνει το δικαίωμα όσων προχωρούν σε αλλαγή φύλου, δηλαδή αλλαγή των ανδρικών ή γυναικείων χαρακτηριστικών τους, ώστε να μπορούν χωρίς κωλύματα από τον νόμο να αλλάζουν ταυτότητα.
Εκτός από αυτά, το φύλο δηλώνει και μια φυλετική ομάδα, ένα σύνολο ανθρώπων με κοινή καταγωγή και κοινά βιολογικά χαρακτηριστικά, που ανήκουν στην ίδια φυλή. Γνωστά φύλα από την αρχαιότητα ήταν τα φύλα των Ιώνων, των Αιολέων και των Δωριέων που μετακινήθηκαν από τα φυλετικά τους κράτη σε ομάδες τον 11ο αιώνα π.Χ. προς την Μ. Ασία και έφτιαξαν αποικίες.
Από την έννοια αυτή προήλθαν στα παλιότερα ελληνικά μας τα φυλοκρινέω (= διακρίνω σε φυλές), αλλά και ο φυλοβασιλεύς, ο βασιλιάς που προκύπτει από μια φυλή.
Το ουσιαστικό φ?λον, στην αρχαιότητα χρησιμοποιείται, για να δηλώσει εκτός από την φυλή, τους ανθρώπους μιας ομάδας με καταγωγή από την ίδια γενιά. Ταυτόχρονα, όμως, περιγράφει πρόσωπα ή έμβια όντα του ίδιου είδους.
Ο Ησίοδος, για παράδειγμα, από την Άσκρη της Βοιωτίας, στο έργο του Θεογονία, τον 7ο αιώνα, εξηγεί αρκετά για την καταγωγή των θεών και για την γένεση του κόσμου. Εκεί μιλά για το φ?λον τ?ν θε?ν (202), την ομάδα των θεών σε αντιδιαστολή με το φ?λον τ?ν ?νθρώπων. Ο Όμηρος κάνει λόγο για φ?λον ?οιδ?ν (?δ. Θ 481), εννοώντας την τάξη τους, την επαγγελματική τους συντεχνία. Άλλοι αναφέρονται σε φ?λον γυναικ?ν, φ?λον ?ρνίθων.
Πολύ γρήγορα, όμως, ήδη από την αρχαιότητα ο λεκτικός τύπος φ?λον περιέγραφε το ?ρσεν ή θ?λυ, το αγόρι ή το κορίτσι.
Ιδιαίτερα στον πληθυντικό τ? φ?λα ήταν τα έθνη. Ο Ευριπίδης, στην τραγωδία του ?φιγένεια ?ν Ταύροις, στην οποία εξηγεί πώς ήλθε στην Αθήνα η λατρεία της θεάς Αρτέμιδος από την χώρα των Ταύρων μιλά για βάρβαρα φ?λα.
Η λέξη μας παράγεται από το ρήμα φύω, φύομαι που σημαίνει αναπτύσσομαι, φυτρώνω και αυξάνω. Άρα είναι συγγενές με την φύση, τον φυτικό, το φυτό και την φυτεία.
Σχετικός με το φύλο είναι και ο έμφυλος, αυτός που αναφέρεται στο φύλο. Ο έμφυλος, την περασμένη χρονιά, με αφορμή την αναφορά στις έμφυλες ταυτότητες είχε ξεσηκώσει σωστό εμφύλιο πόλεμο.
Το φύλο μάς βάζει σε δουλειές, γιατί μας αναγκάζει να αναφερθούμε σε λέξεις όπως τον φυλοκαθορισμό, τους αλλόφυλους, τους αμφίφυλους, τους ετερόφυλους, τους ομοφυλόφιλους, αλλά και τους άφυλους που είναι οι άγγελοι.
Τι να πει κανείς για τους διεμφυλικούς που σχετίζονται και με το ένα φύλο και με το άλλο, αλλά και τους αντιομοφυλοφιλικούς.
Σε δουλειές να βρισκόμαστε.
