Για τον στρεβλό σήμερα ο λόγος, για τον μη ορθό, δηλαδή, αυτόν που αποκλίνει από το σωστό. Αφορμή και πάλι η επικαιρότητα, μια που το ΔΝΤ ζητά και πάλι «μαχαίρι» από 1,8% έως 42,4% στις κύριες συντάξεις. Θα μας πείτε -και με το δίκιο σας- τι δουλειά έχει το στρεβλός με τις περικοπές που ζητά το ΔΝΤ. Η απάντησή μας θα είναι έχει, γιατί μας θυμίζει ότι τόσα χρόνια πήραμε τη ζωή μας λάθος, όπως λέει και ο Σεφέρης στην «Άρνηση», και ήρθε καιρός να αλλάξουμε ζωή.
Στρεβλή ήταν, λοιπόν, η εικόνα που είχαμε για την πραγματικότητα, στραβή, διαστρεβλωμένη. Έτσι ζήσαμε πάνω από τις δυνατότητές μας και καλούμαστε τώρα να διορθώσουμε τα στρεβλά, τα στραβά. Κι αυτά τα στραβά ανήκουν στην ίδια μεγάλη ετυμολογική οικογένεια που ξεκινά από το ρήμα στρεβλόω – στρεβλ?. Το ρήμα αυτό είχε την έννοια του στρέφω, στριφογυρίζω, τινάζω. Μεταφορικά συνεπώς έφθασε να σημαίνει αλλάζω εντελώς, παραμορφώνω.
? στρεβλός, ? στρεβλή, τ? στρεβλόν ως επίθετο είναι πολύ παλιά λέξη, ομηρική. Στα κείμενα των παλιότερων ελληνικών δηλώνει τον διεστραμμένο, τον ανήθικο. Ακόμη, χρησιμοποιούνταν, για να περιγράψει τον τρόπο με τον οποίο περπατούσαν τα καρκινοειδή (κάβουρες, σκορπιοί), που ονομάζονταν λοξοβάται στρεβλοί. Βάδιζαν πηγαίνοντας πότε από εδώ, πότε από εκεί, χωρίς να προχωρούν στην ευθεία. Οι αλλήθωροι λέγονταν επίσης στρεβλοί, λέξη που εξηγεί την ετυμολογική συγγένεια με το επίθετο στραβός. Στρεβλός ήταν και ο πανούργος, ο κακός και πονηρός.
? στρέβλη ήταν ένα μηχάνημα αντίστοιχο με τη μέγγενη. Την χρησιμοποιούσαν, για να συστρέφουν ένα σχοινί ή μια αλυσίδα. Συχνή ήταν η χρήση της στρέβλης στα πηγάδια και στα στα πλοία. Επειδή περιελάμβανε τη διαρκή στροφή, η στρέβλη έφθασε να είναι συνώνυμη με το βασανιστήριο ή αλλιώς στρεβλωτήριο, που καθιστούσε τα θύματά του στρεβλόποδες (=να έχουν στραβά πόδια).
Όσοι δεν είχαν ωραίες μύτες ήταν στρεβλόρρινες, ενώ εκείνοι με τα περίεργα χείλη, τα παιχνιδιάρικα και απατηλά καλούνταν στρεβλόχειλοι.
Ας δούμε σήμερα πόσο κρατήσαμε τον στρεβλό, στην καθημερινότητά μας και στη γλώσσα μας. Έχουμε ακόμη πολλή στρεβλότητα να παλέψουμε, ανήθικες πράξεις, παρανομία, διαφθορά. Ταυτόχρονα, βρισκόμαστε αντιμέτωποι διαρκώς με δηλώσεις που δείχνουν τη στρέβλωση, την παραποίηση της πραγματικότητας. Αυτοί που προβαίνουν στην αλλοίωση των όσων έγιναν είναι διαστρεβλωτές ή στρεβλωτές και η επίδρασή τους στρεβλωτική. Στρεβλωτικοί μπορεί να είναι οι καθρέφτες, που παραποιούν το είδωλό μας μας, είναι παραμορφωτικοί, αφού μας δείχνουν χοντρότερους και κοντύτερους από το κανονικό. Αντιθέτως, εμείς είμαστε λεπτοί ψηλοί και βεργολυγεροί ή μήπως έχουμε στρεβλή, εσφαλμένη εικόνα για τον εαυτό μας;
Το παραπάνω ερώτημα μένει προς διερεύνηση. Στο μεταξύ αξίζει να πούμε ότι το επίθετο στρεβλός μάς απασχολεί επίσης στα Μαθηματικά, στη Γεωμετρία συγκεκριμένα. Το στρεβλό πολύγωνο έχει κορυφές που δεν ανήκουν στο ίδιο επίπεδο, ενώ στη στρεβλή καμπύλη τα σημεία της, επίσης, δε βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο. Η στρεβλή καμπύλη είναι σαν ένα σπειροειδές ελατήριο για παράδειγμα. Εξάλλου ως στρεβλές ευθείες λογίζονται οι ευθείες στο χώρο, που δεν είναι παράλληλες, αλλά και που δεν τέμνονται.
Συγγενής με τον στρεβλό είναι ακόμη τόσο ο στρόβιλος και ο ανεμοστρόβιλος, που τα παρασύρει όλα στο πέρασμά του, όσο και ο Στράβων ως κύριο όνομα. Αξίζει να πούμε εδώ ότι ο μεγάλος γεωγράφος της αρχαιότητας Στράβων (64 π.Χ – 23 μ.Χ.) από την Αμάσεια του Πόντου άφησε ως έργο τα Γεωγραφικά, όπου σε 17 βιβλία έδωσε έναν παγκόσμιο άτλαντα της εποχής του. Μάλλον το Στράβων αδικεί την προσωπικότητά του, αν θεωρήσουμε ότι περιγράφει έναν άνθρωπο κακό, διεφθαρμένο, που έπραττε στρεβλά. Περισσότερο υπαινίσσεται το ότι το μυαλό του έπαιρνε πολλές στροφές, αφού το στρέφω είναι ομόρριζο με το στρεβλός.
