Σήμερα δεν θα μακρηγορήσουμε, αλλά θα ξεχωρίσουμε τον τέως από τον πρώην. Επιρρήματα και τα δυο, προσδιορίζουν τόσο τον χρόνο άσκησης της εξουσίας από κάποιον αξιωματούχο όσο και το πότε στο παρελθόν ένα πρόσωπο είχε κάποια δραστηριότητα.
Τέως είναι ο αμέσως προηγούμενος, ενώ ο πρώην είχε κάποτε την θέση αυτήν παλιά, χωρίς να δηλώνουμε με ακρίβεια πότε.
Ο τέως πρωθυπουργός ήταν ο Αντώνης Σαμαράς, γιατί ήταν ο ακριβώς προηγούμενος, αλλά ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Κώστας Καραμανλής είναι και οι δυο πρώην πρωθυπουργοί.
Όταν ο τέως δεν συνοδεύει κάποιο ουσιαστικό και μένει απλώς ο τέως τότε εννοούμε τον τελευταίο βασιλιά των Ελλήνων.
Το επίρρημα τέως είναι λέξη παλιά, τύπος ινδοευρωπαϊκός, που προέρχεται από το θέμα του άρθρου τ? και τον σύνδεσμο ?ως. Υπάρχει από τα ομηρικά χρόνια και χρησιμοποιούνταν συνδυαστικά με το ?ως. Ήταν κάτι σαν τόσο όσο. ?ως ?γώ ?λόμην, τείως δ? ?δελφεόν ?λλος ?πεφνεν (?δ. Δ.91). Λέει, λοιπόν, εδώ ο Μενέλαος στον Τηλέμαχο που έχει πάει στην Σπάρτη να μάθει για τον πατέρα του ότι όσο εκείνος γύριζε, την ίδια στιγμή κάποιος σκότωνε τον αδελφό του.
Είναι προφανές ότι το τέως χρησιμοποιούνταν, για να προσδιορίσει τον χρόνο και είχε την έννοια της διάρκειας.
Αργότερα, το βλέπουμε να αναφέρεται στο μέχρι ενός σημείου, «μέχρι το?δε», που έλεγαν οι πιο παλιοί με τις ωραίες περισπωμένες και οξείες.
Όσο για το επίρρημα πρώην, αυτό το βλέπουμε να ορίζει στον χρόνο αυτόν που έγινε πριν από την χθεσινή ημέρα. Συνεπώς είναι παλιότερος από τον πρώην. Η έκφραση του Θουκυδίδη ο? χθ?ς, ?λλ? πρ?ην (όχι χθες αλλά προχθές) μάς δίνει να καταλάβουμε ακριβώς το αρχαιοελληνικό πρ?ην. Είναι μάλιστα αιτιατική ενός απαρχαιωμένου επιθέτου πρώ που πολύ γρήγορα χρησιμοποιήθηκε ως επίρρημα.
Πολλοί εύχονται οι τωρινοί να γίνουν τέως ή και πρώην, για να έλθουν άλλοι στην θέση τους. Άλλοι αναπολούν τους τέως και τους παλιότερους, τους πρώην. Κάποιοι δεν θέλουν να βλέπουν ούτε τους τέως ούτε τον τέως, αλλά ούτε και τους πρώην.
Ας είναι! Τους αγαπάμε όλους.
