Τα πολύτιμα κοσμήματα, τα χρυσαφικά είναι τα τιμαλφή. Είναι σύνθετη λέξη με δύο συνθετικά το τιμή + ?λφής. Το ?λφής με την σειρά του παράγεται από το απαρέμφατο ?λφε?ν, αορίστου β'' του ?λφάνω, που σημαίνει αποκτώ. Άρα τα τιμαλφή είναι αυτά που αποκτώνται και έχουν αξία.
?, ? τιμαλφής, τ? τιμαλφές, ο αρχικός τύπος ήταν επίθετο και δήλωνε τον πολύτιμο, τον βαρύ. Το ρήμα τιμαλφέω – τιμαλφ? είχε την έννοια του τιμώ, αποδίδω σεβασμό. Η έκφραση μολόντα τιμαλφε?ν (κατά λέξη: αφού έλθει κάποιος, να τον τιμήσουμε) δηλώνει τις εορταστικές εκδηλώσεις που γίνονταν κατά την έλευση ενός προσώπου, τους πανηγυρισμούς για χάρη του.
Το επίθετο τιμαλφής στα αρχαία μας χρόνια δεν αναφερόταν μόνο στα προσφιλή χρυσαφικά των γυναικών, αλλά και σε κάθε πράγμα πολυτελές. Στον πλατωνικό διάλογο «Τίμαιος», ο οποίος είναι μια απόπειρα για ερμηνεία της φύσης με βάση την αριθμητική και τη γεωμετρία, γίνεται λόγος για «τιμαλφέστατο κτ?μα», δηλαδή για πολυτελέστατο απόκτημα. Όπως βλέπουμε εδώ, το επίθετο έχει και παραθετικά και το συναντάμε στον υπερθετικό βαθμό.
Αξίζει να δώσουμε ορισμένες πληροφορίες για την οικογένεια λέξεων από το ρήμα ?λφάνω από όπου προέρχεται το β'' συνθετικό της λέξης μας. «?λφεσίβοιαι παρθένοι» χαρακτηρίζονταν οι υποψήφιες νύφες, όταν έφερναν στους γονείς τους βόδια ως γαμήλια δώρα από τους μνηστήρες τους.
?λφηστές ονομάζονταν οι εργαζόμενοι άνδρες που κόμιζαν τα αγαθά στο σπίτι καθώς και οι έμποροι και ναυτικοί που εξασφάλιζαν με σκληρή εργασία όλα τα απαραίτητα. Το προσωνύμιο δινόταν αποκλειστικά στους άντρες, γιατί οι γυναίκες δεν λογίζονταν ως όντα προσφοράς στους αρχαίους χρόνους.
Σήμερα τα τιμαλφή μπορεί να είναι πηγή χαράς, αλλά και αφορμή για στενοχώρια, όταν τα χάσει κανείς μετά από διάρρηξη. Πληροφορηθήκαμε πρόσφατα για ληστεία που έγινε σε τράπεζα, η οποία οδήγησε -ενδεχομένως- και σε κλοπή τιμαλφών από τις θυρίδες.
Δεν θα σας δυσαρεστήσουμε άλλο με αρνητικές σκέψεις. Κρατάμε το βαρύτιμο των τιμαλφών και αφήνουμε κατά μέρος την έγνοια που συνοδεύει την απόκτησή τους. Εξάλλου τιμαλφή είναι πολλά πράγματα και όχι μόνον τα ακριβά, εφήμερα χρυσαφικά. Ο κόσμος γύρω μας γεμάτος κρυμμένα τιμαλφή, αλλά και ορατά, ανεκτίμητης αξίας υπερπολύτιμα τιμαλφή.