Επιστρέψαμε στην τύρβη της πόλης μετά τις πασχαλινές διακοπές. Ξαναγυρίσαμε, δηλαδή, στην αναστάτωση και την βοή της καθημερινότητας. Έτσι κι εμείς θα μιλήσουμε για την τύρβη και την ιστορία της.
Τύρβη, λοιπόν, είναι ο θόρυβος, η αναστάτωση, η σύγχυση κι η αταξία. O αρχαιοελληνικός τύπος ήταν τύρβη ή σύρβη και η λέξη ήταν ισοδύναμη της αναταραχής. Μάλιστα, την συναντάμε για πρώτη φορά στον τραγικό ποιητή Αισχύλο, τον 6ο αιώνα π.Χ. Στα κείμενα της αρχαιότητας περιγράφει την απόλαυση και την ενασχόληση με τις βακχικές διασκεδάσεις, τον χορό και το τραγούδι, αλλά και την έντονη διασκέδαση μετά από την οινοποσία.
Από την τύρβη προκύπτει και το ρήμα τυρβάζω – τυρβάζομαι. Στα παλιά μας κείμενα ο τύπος που συνηθιζόταν ήταν ο μέσος, το τυρβάζομαι περ? πολλά, ασχολούμαι με πολλά, καταπιάνομαι με πολλά, άρα θορυβώ γύρω από αυτά. Όλοι μας έχουμε σίγουρα ακούσει την περίφημη φράση του Χριστού «Μάρθα Μάρθα μεριμν?ς κα? τυρβάζ? περ? πολλ?» της ευαγγελικής περικοπής (Λουκάς 10.41). Η αδερφή της Μάρθας, η Μαρία, καθόταν δίπλα στον Ιησού και τον άκουγε προσεκτικά, ενώ η Μάρθα κοπίαζε, για την φιλοξενία και παραπονιόταν στον Χριστό ότι η Μάρθα δεν την βοηθούσε. Αυτό έδωσε την αφορμή στον Χριστό να πει την παραπάνω φράση, θέλοντας στην πραγματικότητα να καταγγείλει την άσκοπη κούραση της Μάρθας για πράγματα που δεν ήταν τα απαραίτητα.
Πολύ ωραία όλα αυτά, αλλά το τυρβάζ? του β'' ενικού παρερμηνεύτηκε με αποτέλεσμα και στα νέα ελληνικά να λέμε τυρβάζω περί πολλά, ενώ ο κανονικός τύπος είναι τυρβάζομαι περί πολλά (καταπιάνομαι με πολλά). Το λάθος επικράτησε έναντι του σωστού. Μόνο κάποιοι πολύ καλοί γνώστες της ελληνικής καταλαβαίνουν αυτήν την διαφορά και χρησιμοποιούν το ρήμα σωστά. Τυρβάζονται οι αρμόδιοι περί άλλα, θα τους ακούσουμε να λένε.
Από την τύρβη, προέκυψε η λατινική λέξη turba, ο θόρυβος ή η αναταραχή, με άλλα λόγια, καθώς και η λατινική turbo, -inis, που είναι η δίνη ή ο ανεμοστρόβιλος. Έτσι έχουμε ως αντιδάνεια την τουρμπίνα και το τούρμπο.
Γι'' αυτό όποιος χώνεται στην τύρβη των καθημερινών ενασχολήσεων, γίνεται τούρμπο, γιατί ενίοτε τυρβάζει, όπως συνηθίζουμε να λέμε, ή τυρβάζεται, όπως θα ήταν ορθότερο να λέμε, και με πράγματα που είναι όχι απολύτως απαραίτητα.
Για τους φυσικούς υπάρχει και η τυρβώδης ροή, η ακανόνιστη ροή των ρευστών, αλλά περί αυτήν καλύτερα να τυρβάσουν οι ειδικοί.
