Μια από τις πρόσφατες αλλαγές του κανονισμού του ΧΑ ήταν και η κατάργηση των κριτηρίων κερδοφορίας για την εισαγωγή μιας εταιρίας. Ο προηγούμενος κανονισμός όριζε αθροιστικά ως ελάχιστη λειτουργική κερδοφορία τα 3 εκατ. ευρώ ή τουλάχιστον θετικά EBITDA για δύο χρήσεις ή αθροιστικά θετικά Κέρδη προ φόρων άνω των 2 εκατ. ευρώ ή θετικά για τις δύο τελευταίες χρήσεις. Πλέον τα ποσοτικά κριτήρια καταργούνται ωστόσο η λειτουργική κερδοφορία αποτελεί «ένα πρόσθετο κριτήριο αξιολόγησης».
Η λογική πίσω από την αλλαγή των κριτηρίων έχει να κάνει με τη θετικότερη οπτική απέναντι σε εταιρίες που είναι στο ξεκίνημα του επιχειρηματικού τους βίου όπου οι υψηλές αποσβέσεις και τα αρχικά έξοδα εγκατάστασης είναι ασύμμετρα υψηλότερα από τα έσοδα.
Επίσης, για κάποιες εταιρίες που η δραστηριότητά τους επηρεάζεται από έντονη εποχικότητα μπορεί το συγκεκριμένο κριτήριο να μην καλύπτεται ή να παρουσιάζει διακοπτόμενη εικόνα ή να αναμένουν εγκρίσεις για πατέντες ή τεχνολογικές καινοτομίες που θα αλλάξουν σημαντικά τα μεγέθη της στο μέλλον.
Το πρόβλημα ωστόσο που μπορεί να προκύψει έχει να κάνει και με τη φύση της δραστηριότητας των νέων εισαγωγών. Έχει παρατηρηθεί ότι οι Δημόσιες Προσφορές μετοχών για εισαγωγή στο Χρηματιστήριο «ανθίζουν» όταν οι ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας είναι θετικοί.
Και είναι λογικό σε μια οικονομία που οι ρυθμοί ζήτησης βοηθούν τις επιχειρήσεις, το ενδιαφέρον για το Χρηματιστήριο να αυξάνεται ενώ παράλληλα δημιουργείται πλεονάζουσα ρευστότητα σε ιδιώτες επενδυτές. Η ζωή έχει δείξει ότι όταν το κλίμα στην οικονομία «γυρίσει» η πλειοψηφία των εισηγμένων εταιριών δεν μειώνει απλά την κερδοφορία της αλλά μπαίνει σε ζημιές.
Αν μάλιστα δεχθούμε ότι η εικόνα των εισηγμένων είναι και θετικά φορτισμένη από την ανάγκη των μετόχων να δείξουν καλύτερα νούμερα ώστε να αυξήσουν ή να διατηρήσουν τις αποτιμήσεις τους αντιλαμβάνεται κανείς ότι οι αναλογίες που παρατηρούνται στη σχέση κερδοφόρων και ζημιογόνων εταιριών είναι εξωραϊσμένες.
Πώς εξελίσσεται η σχέση ζημιογόνων/κερδοφόρων εταιριών στο ΧΑ σε σχέση με την πορεία του ΑΕΠ
Πηγή: Beta Χρηματιστηριακή
Την περίοδο 2011 -2012 δεν είχαμε εισαγωγές νέων εταιριών στο ΧΑ, αλλά με βάση τα τότε κριτήρια εισαγωγής σχεδόν το 60% των εταιριών που είχαν ήδη μια θέση στο ταμπλό δεν θα έπρεπε να είναι εισηγμένες.
Η συνέχεια ήταν οδυνηρή καθώς το φαινόμενο των αναστολών διαπραγμάτευσης λόγω υπερβολικών ζημιών και - ακολούθως - των διαγραφών λόγω της πολυετούς παραμονής σε χρηματιστηριακή αδράνεια πήρε μεγάλες διαστάσεις αποψιλώνοντας την Αγορά. Σύμφωνοι. Η συγκυρία ήταν η πλέον δύσκολη για την επιχειρηματικότητα και ίσως το μέγεθος της ύφεσης να ξεπέρασε κάθε προηγούμενο.
Σκεφτείτε όμως το εξής: Αν σε μια καλή περίοδο όπως αυτή που διανύουμε εισέλθουν στην αγορά εταιρίες με υποσχόμενη προοπτική, αλλά αδύναμα έως αρνητικά περιθώρια κερδών και εν συνεχεία το κλίμα στην οικονομία από έναν απρόβλεπτο παράγοντα χαλάσει τι πρόκειται να συμβεί;
Αν η εταιρία έχει το ελάχιστο του 1 εκατ. ευρώ σε ίδια κεφάλαια θα κινδυνεύσει άμεσα να κατέλθει του ορίου που τίθεται σαν κατώφλι εισαγωγής και να μπει σε επιτήρηση εφόσον ο Εκδότης δεν έχει δεσμευθεί ότι θα αποκαταστήσει το ανωτέρω ελάχιστο όριο με συγκεκριμένες ενέργειες μέχρι τη λήξη της επόμενης από την εξεταζόμενη χρήσης.
Ίσως εδώ θα μπορούσαν να υπάρξουν περισσότερες ασφαλιστικές δικλίδες για να μην δούμε φαινόμενα «Προμότα»*.
Και οι δικλείδες αυτές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη «στιβαρότερη» κεφαλαιακή δομή, μεγαλύτερη διάρκεια lock up period και αυξημένες υποχρεώσεις δημοσιοποιήσεων.
*Promota: Πρώην εισηγμένη εταιρία στο ΧΑ (ΝΕΧΑ) με βραχύβιο βίο ζωής από την ημέρα εισαγωγής της. Ξεκίνησε την διαπραγμάτευση της τον Δεκέμβριο του 2001, μπήκε σε αναστολή διαπραγμάτευσης τον Φεβρουάριο του 2006 εξαιτίας ζημιών και χρεών και διαγράφηκε από το ΧΑ τον Νοέμβριο του 2007.
