Σε ένα πολυσύνθετο και δύσκολα διαχειρίσιμο πρόβλημα που έχει τη δυναμική να ταλαιπωρεί για χρόνια τα νοικοκυριά και ολόκληρη την οικονομία αλλά και τον κόσμο των επενδύσεων, εξελίσσεται η άνοδος του πληθωρισμού και κατ’ επέκταση η κρίση της ακρίβειας. Όλα δείχνουν ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα για καιρό και πολύ δύσκολα (μόνο αν ξεσπάσει μια νέα μεγάλη διεθνής κρίση που θα καταστήσει επιτακτική την ανάγκη χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής) θα επιστρέψουν στα μηδενικά επίπεδα της περασμένης δεκαετίας έως το 2030. Σε αυτό το περιβάλλον οι επενδυτές προσπαθούν να... προσαρμοστούν, παρακολουθώντας στενά τις εξελίξεις στο μέτωπο του πληθωρισμού.
Η άνοδος του Brent στα 90 δολάρια μέσα στην εβδομάδα και η εκτίναξη των τιμών φυσικού αερίου στα συμβόλαια του χειμώνα, δείχνουν ότι oι συνθήκες είναι εύθραυστες διεθνώς και ιδιαίτερα για την Ευρώπη. Η γραμμή που χωρίζει την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης από μία νέα κρίση είναι λεπτή και η άνοδος των τιμών του ολλανδικού TTF κατά 20% μέσα στην εβδομάδα – πριν υποχωρήσουν ελαφρώς - στον απόηχο των ανησυχιών για εκτεταμένες απεργίες σε εργοστάσια φυσικού αερίου της Chevron στην Αυστραλία, δείχνει ότι ο κίνδυνος δεν έχει απομακρυνθεί εντελώς.
Μέσα σε όλα αυτά, οι κεντρικοί τραπεζίτες των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρώπης πρέπει να βρουν λύση. Ενδεικτική του κλίματος είναι η δήλωση της επικεφαλής της Fed Βοστώνης, Σούζαν Κόλινς, σύμφωνα με την οποία τα επιτόκια πρέπει να παραμείνουν ψηλά και δεν αποκλείεται να αυξηθούν ξανά στο μέλλον.
Τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ θα κληθούν την ερχόμενη Πέμπτη να αποφασίσουν αν θα προχωρήσουν σε μία τελευταία αύξηση των επιτοκίων στο 4%. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι νέες προβλέψεις που θα έχουν στα χέρια τους τα πριν τη συνεδρίαση της 14ης Σεπτεμβρίου, κάνουν λόγο για μηδενική ανάπτυξη στην Ευρωζώνη φέτος αλλά και για ισχυρότερη του αναμενόμενου ανάκαμψη το 2024 και το 2025. Την ίδια ώρα, οι νέες εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό δικαιολογούν τη στρατηγική «υψηλότερα για περισσότερο».
Ο πληθωρισμός είναι το πιο ανησυχητικό οικονομικό φαινόμενο της εποχής μας και η Ελλάδα δε θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση, αν και εμφανίζει πλέον από τα χαμηλότερα επίπεδα στην Ευρώπη. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ ο πληθωρισμός… τσίμπησε προς τα πάνω τον Αύγουστο και διαμορφώθηκε στο 2,7% από 2,5% τον Ιούλιο, σε μία ωστόσο αναμενόμενη εξέλιξη λόγω εποχικότητας και τουρισμού. Το πιο μελανό σημείο στα εν λόγω στοιχεία είναι ότι συνεχίζουν να καλπάζουν οι τιμές στα τρόφιμα, με τις ανατιμήσεις στα φρέσκα λαχανικά να φτάνουν στο 17% και στα λίπη και έλαια στο 12%. Η αγορά έχει κλείσει έναν ολόκληρο χρόνο σοβαρών ανατιμήσεων με αποτέλεσμα η ακρίβεια να έχει επηρεάσει την οικονομία σε όλο της το εύρος.
Το Χρηματιστήριο της Αθήνας προσπαθεί να προστατεύσει την ομολογουμένως εντυπωσιακή πορεία που έχει καταγράψει μέσα στο 2023. Από το βράδυ της Παρασκευής, η ελληνική αγορά έχει για σύμμαχο και την επενδυτική βαθμίδα που έδωσε στο ελληνικό αξιόχρεο ο οίκος αξιολόγησης DBRS. Ο Γενικός Δείκτης ενισχύεται κατά 35% φέτος αλλά έχει υποχωρήσει κατά 6,5% από τα υψηλά έτους που σημείωσε στα τέλη Ιουλίου, ενώ τον τελευταίο μήνα καταγράφει πτώση 4%. Την εβδομάδα που μας πέρασε το κλίμα συνέχισε να είναι αρνητικό – με μικρή αντίδραση την Παρασκευή - αν και η γενικότερη εικόνα παραμένει ότι η ελληνική οικονομία έχει θετικές εξελίξεις μπροστά της.
Παρόμοια είναι η εικόνα και στις ευρωπαϊκές αγορές, με τον πληθωρισμό να… βασανίζει τους επενδυτές και τον πανευρωπαϊκό δείκτη Stoxx 600 να κινείται ανοδικά στις συναλλαγές της Παρασκευής μετά από το χειρότερο πτωτικό σερί, επτά ημερών, από τον Φεβρουάριο του 2018. Ούτε μέσα στην πανδημία ή στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία δεν είχε συμπληρώσει επτά συνεχόμενες συνεδριάσεις με απώλειες ο «μεγάλος» δείκτης των ευρωπαϊκών αγορών. Αυτό υποδηλώνει τη νευρικότητα που επικρατεί γιατί πολύ απλά ο ορίζοντας δεν είναι καθαρός και η ψυχολογία των επενδυτών έχει πληγεί από τρεις διαδοχικές και πρωτοφανείς κρίσης, της πανδημίας, την ενεργειακή και τώρα του κόστους ζωής.
