Το βαρύ πυροβολικό ήχησε. Ο δεύτερος σε μέγεθος οίκος αξιολόγησης Moody’s έκανε την έκπληξη αναβαθμίζοντας το αξιόχρεο της Ελλάδας κατά δυο βαθμίδες. Κάτι που γενικά δεν συνηθίζεται. Έτσι η αναβάθμιση αυτή μας έφερε από το Ba3 στο Ba1 με «σταθερή προοπτική». Στην ίδια βαθμολόγηση με τον S&P και Fitch και ένα μόλις σκαλί πριν από την ανάκτηση της «επενδυτικής βαθμίδας».
Επόμενος σταθμός η αξιολόγηση του S&P στις 20 Οκτωβρίου και του Fitch τη 1η Δεκεμβρίου. Για το τι σημαίνει η αναβάθμιση του αξιόχρεου της χώρας από τη Moody’s και για το τι θα σημάνει η τελική ανάκτηση της «επενδυτικής βαθμίδας», για τις αγορές ομολόγων και μετοχών τα έχουμε γράψει πολλές φορές.
Η «επενδυτική βαθμίδα» αποτελεί το σύνθημα για τον ερχομό στη χώρα κεφαλαίων από εκατοντάδες funds του εξωτερικού, που ανέμεναν την έξοδο της Ελλάδας από την κατηγορία υψηλού κινδύνου, όσον αφορά την αξιοπιστία της στην εξυπηρέτηση των χρεών της. Ταυτόχρονα αποτελεί το κλειδί για τη μείωση του κόστους δανεισμού του ελληνικού δημοσίου, των τραπεζών και των επιχειρήσεων. Μια μείωση που θα οδηγήσει σε χαμηλότερη φορολογία, σε αύξηση των τραπεζικών δανειοδοτήσεων και σε αύξηση των κερδών των επιχειρήσεων.
Παράλληλα η «επενδυτική βαθμίδα» αποτελεί ένα τεράστιο τεστ για το που βρίσκεται σήμερα η πραγματική οικονομία και προς τα που πορεύεται. Διότι οι οίκοι αξιολόγησης θα δώσουν το τελικό και αποφασιστικό “Ok”, εάν και εφ’ όσον διακρίνουν συνέχιση της μεταρρυθμιστικής πολιτικής, συνέχιση της συνετής δημοσιονομικής διαχείρισης και έλεγχο του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών.
Η αναβάθμιση από το Ba3 στο Βa1, αντανακλά όλα τα θετικά που γνωρίζουμε. Δηλαδή το ιστορικό συνεχούς υλοποίησης οικονομικών και δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων τα τελευταία τέσσερα χρόνια, τον προβλεπόμενο υψηλό βαθμό πολιτικής σταθερότητας τα επόμενα τέσσερα χρόνια, την υλοποίηση ολοκληρωμένων μεταρρυθμίσεων και τον σχεδιασμό νέων και τις προσπάθειες για περαιτέρω οικονομική και δημοσιονομική ενίσχυση.
Ωστόσο η «σταθερή προοπτική», από την πλευρά της Moody’s αποτελεί το φρένο στην υπεραισιοδοξία, αναδεικνύοντας φόβους, αδυναμίες και ρίσκα, όπως είναι το υψηλό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, τα ανθεκτικά δομικά προβλήματα, το υψηλό χρέος σαν απόλυτο νούμερο, η χαμηλή αύξηση των επενδύσεων, καθώς και οι δημοσιονομικές προκλήσεις που αναδεικνύονται μέσα από τη συνεχιζόμενη τάση γήρανσης του πληθυσμού και μέσα από τις καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Τι απαιτείται ακόμα για να οδηγηθούμε στην αναβάθμιση χωρίς να κινδυνεύουμε από το ενδεχόμενο στασιμότητας ή υποβάθμισης; Ενίσχυση της αποδοτικότητας της δικαιοσύνης, μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, επέκταση της φορολογικής συμμόρφωσης, συνέχιση της δημοσιονομικής εξυγίανσης, βελτίωση του τραπεζικού τομέα όσον αφορά την ποιότητα των κεφαλαίων και τη μείωση της μεταβλητότητας της κερδοφορίας, υιοθέτηση φορολογικών κινήτρων για αύξηση των επενδύσεων και βελτίωση της λειτουργίας των αγορών.
Με δυο λόγια, η επίτευξη της επενδυτικής βαθμίδας είναι μόλις το πρώτο απαραίτητο βήμα, όπως είχαμε σημειώσει εδώ. Έχουν πολλά να γίνουν ακόμα, στην πραγματική οικονομία.
Όμως η Χρηματιστηριακή Αγορά δικαιούται ένα πάρτι. Μπορεί η αγορά να μη κατάφερε να κρατηθεί πάνω από τις 1260 μονάδες, όπως είχε αναλυθεί εδώ. Και σε αυτό συνέβαλε και ο Daniel. Ωστόσο, ο Γενικός Δείκτης βρήκε στήριξη στις 1231 μονάδες όπως παρουσίασε ο Μάνος Χατζηδάκης εδώ, με άμεση στόχευση προς τις 1284 μονάδες. Η αγορά έχει πάρει πολλές ανάσες.
Έδωσε την ευκαιρία στους πωλητές να αποκομίσουν τα κέρδη τους και στους αγοραστές να μαζέψουν χαρτιά σε χαμηλότερες τιμές. Μένει να αποδειχθεί, αν στην τελευταία στροφή προς τον τερματισμό, δηλαδή προς την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, θα συγκεντρώσει τη δύναμη των αγοραστών που απαιτείται, για να διασπαστούν ανοδικά οι αντιστάσεις προς τις 1350+ μονάδες. Οι πιθανότητες είναι με το μέρος των αγοραστών, αφού η «αναγκαστική εισροή» κεφαλαίων από το εξωτερικό είναι δεδομένη. Δεδομένος δεν είναι βέβαια ο χρόνος. Ωστόσο, και αυτός ολοένα και πλησιάζει.