H χονδρική τιμή του ρεύματος σήμερα Τρίτη, σπάει κάθε ρεκόρ ως τώρα. Διαμορφώνεται πάνω από τα 420 ευρώ η μεγαβατώρα, ενώ χθες οι τιμές εντός της ημέρας θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι ανήκαν σε σενάριο ταινίας επιστημονικής φαντασίας.
Η Ελλάδα μαζί με τη Γερμανία, την Ολλανδία και τη Βουλγαρία μάλιστα ήταν από τις τυχερές χώρες, καθώς οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες είδαν τις τιμές να ξεπερνούν τα 500 ευρώ/MWh. (σ.σ: Μόνο η Πολωνία παραμένει «όνειρο θερινής νυκτός» καθώς οι χονδρεμπορικές τιμές παραμένουν κάτω από τα 200 ευρώ/ MWh).
Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας αντικατοπτρίζουν το άνευ προηγουμένου ράλι στο φυσικό αέριο και το πετρέλαιο. Το ευρωπαϊκό σημείο αναφοράς, το ολλανδικό συμβόλαιο φυσικού αερίου-TTF- χθες άγγιξε ενδοσυνεδριακά τα 345 ευρώ η μεγαβατώρα πριν το συμβόλαιο του Απριλίου κλείσει στα 215 ευρώ/MWh.
Άνευ προηγουμένου και οι τιμές spot του υγροποιημένου φυσικού αερίου -LNG- στην Ασία ενώ το brent κινείται πλέον πάνω από τα 119 δολάρια/βαρέλι με την spot αγορά να «γράφει» ενδοσυνεδριακά ακόμα και τα 140 δολάρια το βαρέλι, ήτοι πολύ κοντά στο απόλυτο ρεκόρ των 147,47 δολαρίων το βαρέλι που είχε φτάσει τον Ιούλιο του 2008.
Τι συνέβη όμως και οι τιμές εκτινάχτηκαν εκ νέου, τη στιγμή μάλιστα που oι εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου δεν εντάσσονται προς το παρόν σε καθεστώς κυρώσεων, με τις παραδόσεις να παραμένουν σταθερές από πλευράς του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού Gazprom;
Δύο είναι οι λόγοι. Ο πρώτος είναι ότι παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει εμπάργκο από τη Δύση στο ρωσικό πετρέλαιο, εντούτοις παρατηρείται εδώ και αρκετές ημέρες μποϊκοτάζ από τους συναλλασσόμενους, που ανατρέπει την παγκόσμια ισορροπία προσφοράς/ζήτησης και ωθεί σε συνεχή άνοδο τις τιμές.
Πέραν του ναυτιλιακού κλάδου και των διυλιστηρίων που αποφεύγουν το ρωσικό αργό γιατί πιστεύουν ότι είναι θέμα χρόνου οι κυρώσεις, πολλές τράπεζες αρνούνται επίσης να καλύπτουν συναλλαγές με ρωσικό πετρέλαιο.
Οι traders αποφεύγουν επίσης το ρωσικό LNG, όπως ακριβώς απέχουν από το ρωσικό αργό.
Σύμφωνα μάλιστα με τη JPMorgan, περισσότερα από 4 εκατ. βαρέλια την ημέρα ρωσικού πετρελαίου έχουν ουσιαστικά τεθεί εκτός αγοράς. Προκειμένου δε να πουληθεί το ρωσικό αργό, γίνονται πρωτοφανείς στην ιστορία εκπτώσεις έναντι του brent, όπως για παράδειγμα το μεγάλο φορτίο που πουλήθηκε στη Shell με έκπτωση 28,5 δολ. το βαρέλι.
Ο δεύτερος λόγος είναι οι δηλώσεις της προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ Nancy Pelosi πως το Κογκρέσο εξετάζει το ενδεχόμενο κατάρτισης σχεδίου νόμου για την απαγόρευση εισαγωγής πετρελαίου από τη Ρωσία.
Οι περισσότεροι θα αναρωτηθούν γιατί επηρέασαν τόσο πολύ οι δηλώσεις της Pelosi την αγορά, από τη στιγμή που μια τέτοια απόφαση θα είχε συμβολική μόνο αξία, μιας και οι ΗΠΑ εισάγουν πολύ μικρό ποσοστό αργού πετρελαίου από τη Ρωσία.
Στις ΗΠΑ δεν ανοίγει απλά μια κουβέντα για απαγόρευση εισαγωγής πετρελαίου από τη Ρωσία. Στην ουσία εξετάζεται η επιβολή γενικού εμπάργκο, όπως αυτό που επιβλήθηκε στο Ιράν.
Εν ολίγοις, εξετάζεται το ενδεχόμενο να τιμωρούνται με αμερικανικές κυρώσεις όσες εταιρείες σε όλο τον κόσμο προμηθεύονται αργό πετρέλαιο από τη Ρωσία. Μια τέτοια εξέλιξη όπως γίνεται κατανοητό θα είχε τελείως διαφορετικές επιπτώσεις και αυτές τις επιπτώσεις ακριβώς προεξοφλεί η αγορά πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Δεδομένου ότι η Ρωσία είναι ο δεύτερος παραγωγός πετρελαίου στον πλανήτη, το ενδεχόμενο κυρώσεων τύπου Ιράν από τις ΗΠΑ οδήγησε αρκετούς αναλυτές στην εκτίμηση ότι οι τιμές του πετρελαίου μπορεί το επόμενο διάστημα να πλησιάσουν τα 180 ή ακόμα και τα 200 δολάρια/βαρέλι.
To Ιράν και η Βενεζουέλα μπορούν να σώσουν την παρτίδα;
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο Αμερικανός Πρόεδρος Joe Biden θα επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία προκειμένου να αποκαταστήσει τις διμερείς σχέσεις και να αιτηθεί μεγαλύτερη παραγωγή πετρελαίου. Αυτή η συνάντηση όταν με το καλό οριστικοποιηθεί θα είναι η είδηση που μπορεί να κάνει τη διαφορά βραχυπρόθεσμα στην αγορά του πετρελαίου.
Μέχρι τότε και εν αναμονή αυτής της συνάντησης, οι σχιστολιθικοί παραγωγοί στις ΗΠΑ αναμένεται να αυξήσουν την παραγωγή και μάλιστα ενδεχομένως να αποσυρθούν κάποιες από τις πρόσφατες πιο αυστηρές περιβαλλοντικές ρυθμίσεις προκειμένου να επιτευχθεί η άνοδος της παραγωγής.
Επιπλέον, σύμφωνα με τους New York Times, οι ΗΠΑ έχουν βάλει στο τραπέζι την χαλάρωση των κυρώσεων για το πετρέλαιο της Βενεζουέλας, προκειμένου να αντικαταστήσει το ρωσικό πετρέλαιο.
Υπενθυμίζουμε ότι η αμερικανικές κυρώσεις σε συνδυασμό με την πολύχρονη κακή διαχείριση της κρατικής επιχείρησης Petróleos de Venezuela S.A. που της στέρησαν τη ρευστότητα να επενδύσει στην επισκευή και συντήρηση των υποδομών της για πολλά χρόνια, οδήγησαν την παραγωγή της Βενεζουέλας από τα 3,2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα το 2008, στα 400.000 βαρέλια το 2020.
Η είδηση ότι σχεδιάζεται η περαιτέρω αύξησή της παραγωγής στα δύο εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα μέσα στο 2022, γεννάει ελπίδες ότι θα μπορούσε να συμβάλλει καθοριστικά στη μείωση της τιμής του πετρελαίου παγκοσμίως. Βέβαια ένα ερώτημα είναι πότε ακριβώς μέσα στο 2022 η Βενεζουέλα θα φτάσει αυτό το επίπεδο παραγωγής.
Άλλος ένας μπαλαντέρ είναι η συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν που βρίσκεται πολύ κοντά στην ολοκλήρωση της με στόχο να αρθεί το εμπάργκο στην Τεχεράνη και να προστεθούν στην αγορά περίπου 1 εκατ. βαρέλια την ημέρα.
Όμως όπως εξηγήσαμε και εχθές η Σαουδική Αραβία προς το παρόν αρνείται να αυξήσει την παραγωγή για να διορθωθεί η ανισορροπία και οι αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρείες χρειάζονται ένα εύλογο χρονικό διάστημα προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες επενδύσεις και να αυξήσουν σε ικανοποιητικό βαθμό την παραγωγή τους.
Επιπλέον το ρωσικό πετρέλαιο βραχυπρόθεσμα είναι αδύνατον να αντικατασταθεί εξ? ολοκλήρου άμεσα από την παραγωγή του Ιράν και της Βενεζουέλας γιατί απλούστατα δεν «βγαίνουν» τα νούμερα.
Η Ρωσία παράγει καθημερινά σχεδόν 11 εκατ. βαρέλια αργού πετρελαίου την ημέρα. Το ήμισυ αυτής της παραγωγής το χρησιμοποιεί για εσωτερική κατανάλωση, ενώ εξάγει 5 έως 6 εκατ. βαρέλια. Η παραγωγή του Ιράν και της Βενεζουέλας δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 3 εκατ. βαρέλια την ημέρα αυτή τη στιγμή.
Οπότε ακόμα και αν αυτές οι δύο χώρες επιστρατευτούν από τη Δύση, βραχυπρόθεσμα θα ανακουφίσουν την αγορά, θα μειώσουν ίσως και τον ρυθμό ανόδου των τιμών, αλλά πολύ δύσκολα θα βοηθήσουν άμεσα σε γενναία αποκλιμάκωση των τιμών καθώς δεν επαρκούν να καλύψουν το ρωσικό μέγεθος. Άλλωστε ας μην ξεχνάμε ότι και πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία, η παγκόσμια προσφορά υπολειπόταν της ζήτησης κατά 900.000 βαρέλια την ημέρα.
Η τήξη των πάγων θα μας σώσει από τα χειρότερα;
H κρίση αυτή δεν φαίνεται ότι θα τελειώσει γρήγορα. Ακόμη και αν η τήξη των πάγων που ξεκινά από τα μέσα Μαρτίου μετατρέποντας το έδαφος σε απύθμενη λάσπη –γεγονός που δυσκολεύει εξαιρετικά τις χερσαίες επιχειρήσεις κάτι που ήδη συμβαίνει σε πολλά μέρη της Ουκρανίας- βοηθήσει στο να τελειώσει σύντομα ο πόλεμος στην Ουκρανία τουλάχιστον σε επίπεδο πολεμικών επιχειρήσεων, οι διεθνείς κυρώσεις δεν θα αρθούν.
Η Ευρώπη βρίσκεται στα πρώτα στάδια ενός μεγάλου αρνητικού σοκ στην οικονομία, καθώς οικοδόμησε ένα μεγάλο τμήμα της οικονομίας της σε φθηνή ενέργεια από τη Ρωσία. Η εξάρτηση αυτή θα αλλάξει και θα αλλάξει βίαια.
Αυτό βέβαια έχει ένα κόστος: χαμηλότερη ανάπτυξη, υψηλότερα δημοσιονομικά ελλείμματα και περισσότερο χρέος, ενώ σε πρώτη φάση θα δούμε και μεγάλα επίπεδα πληθωρισμού μέχρι η πτώση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης να βάλει ένα νομοτελειακό όριο στην αύξηση του.
Είναι θέμα χρόνου το σοκ που θα βιώσει η ευρωπαϊκή οικονομία να μεταφερθεί και σε άλλες οικονομίες –σε κάποιες βέβαια θα είναι σαφώς μικρότερο- με την αβεβαιότητα να αυξάνεται τις επόμενες ημέρες κατακόρυφα καθώς πολύ φοβόμαστε ότι θα επεκταθεί σε πολύ περισσότερα πράγματα από αυτά που αποκαλούμε «γεωπολιτικά ρίσκα».
(σ.σ: Η στήλη καλύπτει στενά τα τρ;iα τελευταία χρόνια την αγορά του πετρελαίου. Για όσους επιθυμούν να διαβάσουν περισσότερα για τους θεμελιώδεις παράγοντες που επηρεάζουν τους τελευταίους μήνες την αγορά του πετρελαίου, παραθέτουμε κάποια από τα πιο πρόσφατα links).
Αθόρυβα και σταθερά ανεβαίνει το πετρέλαιο - Οι επόμενοι στόχοι
Με διαλείμματα ή όχι το πετρέλαιο θα συνεχίσει να ανεβαίνει
Πλησιάζει η ώρα της «εκτίναξης» για το πετρέλαιο
Οι πέντε βασικοί λόγοι για τους οποίους οι τιμές ενέργειας θα παραμείνουν υψηλά
Το πετρέλαιο... λίγο πριν την «ορθοπεταλιά» - Οι μπαλαντέρ
Το πετρέλαιο εξελίσσεται στον νούμερο ένα δυναμίτη
Tα χειρότερα έρχονται - Υψηλές τιμές ενέργειας για χρόνια
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
