Πριν δύο ημέρες η Fed έβγαλε τις αγορές από την αβεβαιότητα, καταθέτοντας τις προθέσεις της και το χρονοδιάγραμμα αυτών: διπλασιασμός του ρυθμού του tapering στα 30 δισ. δολ. τον μήνα, τρεις αυξήσεις επιτοκίων το 2022 και άλλες τρεις αυξήσεις ως το τέλος του 2023.(σ.σ: περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ).
Η Τράπεζα της Αγγλίας αιφνιδίασε στη χτεσινή της συνεδρίαση, διατηρώντας μεν το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων - 875 δισ. στερλίνες- αυξάνοντας δε το βασικό της επιτόκιο στο 0,25% προκειμένου να χαλιναγωγήσει τις πληθωριστικές πιέσεις. Οι αναλυτές ανέμεναν διατήρηση των επιτοκίων στο 0,1% κάτω από το βάρος των φόβων για την ανάπτυξη εξαιτίας της μετάλλαξης Όμικρον.
Η τράπεζα της Νορβηγίας ανακοίνωσε επίσης αύξηση των επιτοκίων.
Η ΕΚΤ όμως αποφάσισε να υιοθετήσει μια ηπιότερη στάση προκειμένου να διασφαλίσει ότι η μετάλλαξη Όμικρον δεν θα τινάξει τους ρυθμούς ανάπτυξης στον αέρα, καθώς οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες εισαγάγουν εκ νέου αυστηρότερους περιορισμούς.
Δεν μπορούσε όμως να μη λάβει υπόψιν και το ράλι του πληθωρισμού, με τις τιμές της ενέργειας να έχουν αυξηθεί σημαντικά και με πολλούς κλάδους να εμφανίζουν πλέον ελλείψεις σε υλικά, εξοπλισμό και εργατικό δυναμικό.
Έτσι αποφάσισε να κόψει και άλλο το γκάζι στις καθαρές αγορές περιουσιακών στοιχείων στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος της πανδημίας –PEPP- με στόχο να τις διακόψει εντελώς στα τέλη του Μαρτίου του 2022.
Όμως η ΕΚΤ αποδεικνύεται καλή μαθήτρια, τουτέστιν έχει μάθει τι σημαίνει να «τραβάς άτσαλα» τη ρευστότητα από το σύστημα και έτσι ανακοίνωσε ταυτόχρονα τα εξής:
- Η μείωση του PEPP θα συνδυαστεί με αύξηση του κανονικού προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η νομισματική πολιτική θα παραμείνει υποστηρικτική. Έτσι το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε μηνιαίο καθαρό ρυθμό αγορών ύψους 40 δισ. το δεύτερο τρίμηνο και 30 δισ. ευρώ το τρίτο τρίμηνο, στο πλαίσιο του προγράμματος ΑPP, από 20 δισ. ευρώ τον μήνα προηγουμένως. Από τον Οκτώβριο του 2022 και μετά, το Διοικητικό Συμβούλιο θα επαναφέρει τις καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του APP στο μηνιαίο ρυθμό των 20 δισ. ευρώ, για όσο διάστημα κριθεί απαραίτητο.
- Σε περίπτωση οποιουδήποτε αρνητικού σοκ από το μέτωπο της πανδημίας, το PEPP θα επανεκκινηθεί, χρησιμοποιώντας τα περίπου 100 δισ. ευρώ που θα έχουν απομείνει, ενώ το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε να επανεπενδύει τα ποσά από την εξόφληση τίτλων αποκτηθέντων στο πλαίσιο του PEPP τουλάχιστον έως τα τέλη του 2024.
Τουτέστιν η ΕΚΤ φροντίζει για τους αδύναμους κρίκους της, μιας και οι επανεπενδύσεις ομολόγων θα μπορούν να περιλαμβάνουν και αγορές ομολόγων που εκδίδονται από την Ελληνική Δημοκρατία πέρα από τις μετατροπές εξαγορών.
Πρόκειται στην ουσία για μια μέριμνα - επιβράβευση της χώρας μας, με μεγάλη μάλιστα αποδοχή από το Συμβούλιο, στην οποία αναφέρθηκε ειδικά η Κριστίν Λαγκάρντ στη συνέντευξη Τύπου, δίνοντας τα εύσημα για το ελληνικό μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα.
Εν ολίγοις, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα διατηρήσει τη στήριξη της νομισματικής πολιτικής της έως το 2022, προκειμένου να «δώσει πλάτη» όσο η ανάπτυξη μετριάζεται, μέχρι η δραστηριότητα να ανακάμψει ξανά κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους.
Η πλάτη όμως αυτή θα πρέπει να είναι λελογισμένη, προκειμένου να τιθασευτεί ο πληθωρισμός για τον οποίο όμως η ΕΚΤ εξακολουθεί να πιστεύει ότι αν και βραχυπρόθεσμα θα παραμείνει υψηλός, θα υποχωρήσει κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους. Μέσα στο πλαίσιο αυτό προχώρησε στη μείωση του PEPP με αντιστάθμιση όμως μέσα στα πλαίσια του κανονικού προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης.
Τι σημαίνουν όλα αυτά για τον κόσμο των αγορών
Είναι εξαιρετικά χαρακτηριστικό ότι τόσο η Κριστίν Λαγκάρντ, όσο και ο Πάουελ χρησιμοποίησαν σχεδόν παρεμφερείς εκφράσεις για τις προσδοκίες της ανάπτυξης ενώ και οι δύο επανέλαβαν τόσο κατά τη διάρκεια των ανακοινώσεων όσο και κατά τις συνεντεύξεις Τύπου, τη δέσμευση τους να επαναφέρουν αν χρειαστεί το πλήρες φάσμα των εργαλείων νομισματικής πολιτικής.
Και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού λοιπόν, η επενδυτική κοινότητα έλαβε τα εχέγγυα ότι αν οι περιστάσεις το απαιτήσουν, τα προγράμματα στήριξης της ρευστότητας θα επανέλθουν στο τραπέζι σε πλήρη ισχύ.
Ταυτόχρονα όμως έλαβαν και το μήνυμα ότι αν όλα πάνε καλά και οι αβεβαιότητες υποχωρήσουν, τότε θα υπάρχει μεγαλύτερο περιθώριο από το τωρινό, προκειμένου να αποτραβηχτεί η πλημμυρίδα ρευστότητας από το σύστημα.
Η Κριστίν Λαγκάρντ στο κεφάλαιο της εκτίμησης κινδύνου περιέγραψε εύγλωττα τα δύο σενάρια που έχουμε μπροστά μας.
«Θεωρούμε ότι οι κίνδυνοι για τις οικονομικές προοπτικές είναι γενικά ισορροπημένοι. Η οικονομική δραστηριότητα θα μπορούσε να ξεπεράσει τις προσδοκίες μας, εάν οι καταναλωτές αποκτήσουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και εξοικονομήσουν λιγότερο από το αναμενόμενο. Αντίθετα, η πρόσφατη επιδείνωση της πανδημίας, συμπεριλαμβανομένης της εξάπλωσης νέων παραλλαγών, θα μπορούσε να είναι πιο επίμονη τροχοπέδη στην ανάπτυξη.
Η μελλοντική πορεία των τιμών της ενέργειας και ο ρυθμός με τον οποίο επιλύονται τα σημεία συμφόρησης στον εφοδιασμό αποτελούν κινδύνους για την ανάκαμψη και τις προοπτικές για τον πληθωρισμό. Εάν οι πιέσεις των τιμών οδηγήσουν σε υψηλότερες από τις αναμενόμενες αυξήσεις μισθών ή η οικονομία επιστρέψει πιο γρήγορα σε πλήρη δυναμικότητα, ο πληθωρισμός θα μπορούσε να αποδειχθεί υψηλότερος».
Στην πρώτη περίπτωση, δηλαδή αν η ανάπτυξη ξεπεράσει τις προσδοκίες, η νομισματική πολιτική θα μπορεί να περιοριστεί και άλλο, καθώς ο «χώρος» για σύσφιξη που αναγνώρισαν τόσο η ΕΚΤ όσο και η FED, θα μεγαλώσει και άλλο. Στη δεύτερη περίπτωση, αν ο πληθωρισμός εκτιναχτεί εκ νέου, εκ των πραγμάτων αν και με μικρότερο ρυθμό, οι Κεντρικές Τράπεζες θα πρέπει να προσαρμόσουν τις πολιτικές τους προκειμένου να τον τιθασεύσουν.
Συμπέρασμα; Και στο καλό και στο κακό σενάριο, η ρευστότητα στο σύστημα θα βαίνει μειούμενη. Σταδιακά και προσεκτικά μεν, αλλά μειούμενη.
Ποιός έδινε όμως το tempo στις αγορές; Η πλημμυρίδα ρευστότητας. Καθώς μειώνεται θα μειωθεί και το tempo, περνώντας στη φάση των ....μπλουζ.
Όσοι είναι πάνω από τα δεύτερα –άντα όμως, γνωρίζουν καλά ότι και αυτό το στάδιο έχει τη μαγεία του. Αρκεί να έχεις τον σωστό παρτενέρ, που στον κόσμο των αγορών δεν είναι άλλος από το σωστό χαρτοφυλάκιο.
Δεδομένου ότι πλέον γνωρίζουμε το χρονοδιάγραμμα της περιστολής της νομισματικής πολιτικής, έχουμε τον χρόνο να αναδιαρθώσουμε τα χαρτοφυλάκια μας και να «μαζέψουμε» τις ατασθαλίες μας. Οι Κεντρικές Τράπεζες φροντίζουν να μας τον δώσουν. Ας το εκμεταλλευτούμε.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
