Αναπτυξιακό άλμα, πολύ ισχυρό, που αναμένεται να φτάσει στο 8%-8,5%, έπειτα από βαθιά ύφεση πέρυσι, με την ανάκαμψη να είναι από τις ισχυρότερες στην Ευρωζώνη, προβλέπει το ΙΟΒΕ. Δύο τα σενάρια για το 2022, που περιβάλλεται από σειρά αβεβαιοτήτων, όπως στο μέτωπο της ενεργειακής ακρίβειας. Στο καλό, η ανάπτυξη θα πιάσει το 4%, ωστόσο, εφόσον υπάρξει νέα έξαρση της πανδημίας ή εμπόδια στην χρηματοδότηση της οικονομίας, ο ρυθμός θα προσγειωθεί σε επίπεδα 2%-2,5%.
Το μεγάλο στοίχημα είναι ακριβώς αυτό. Καθώς θα ξεθυμαίνει η δυναμική από τη φετινή εκτίναξη του ελατηρίου, η διατήρηση τα επόμενα χρόνια υψηλών ρυθμών ανάπτυξης κατά μέσον όρο 3% και πάνω, σύμφωνα με τη παρουσίαση του Γενικού Διευθυντή του ΙΟΒΕ, Νίκου Βέττα. Επιδόσεις που μπορούν να επιτευχθούν μόνο αν η προσοχή μας στραφεί στην επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων και τη γενικότερη αύξηση της παραγωγικότητας, καθώς παραμένουν τα δομικά προβλήματα της οικονομίας, με κυριότερο ότι η ανάπτυξη, καλώς ή κακώς, συνεχίζει να στηρίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην ιδιωτική κατανάλωση. Αν τα επόμενα 2-3 χρόνια περιοριστούμε σε ένα μέσο όρο ανάπτυξης 2%, η ψαλίδα με την Ευρώπη θα ανοίξει κι άλλο, αντί να κλείσει, που είναι και ο στόχος.
Τα σενάρια
Για το 2021, το ΙΟΒΕ «βλέπει» ανάπτυξη 8%-8,5%. Στις παραδοχές του, ότι η δημόσια κατανάλωση θα αυξηθεί κατά 6% και η ιδιωτική στα επίπεδα του 55-5,5%. Όσο για τον πληθωρισμό, παρά την ενεργειακή κρίση, θα κυμανθεί στο 0,3%-0,5%
Για το 2022, το καλό σενάριο, προβλέπει ανάπτυξη 4%, με πληθωρισμό επίσης στο 0,3-0,5%. Κινητήριος μοχλός και εδώ η ιδιωτική κατανάλωση με ρυθμό αύξησης 3,5%-4,5%. Σε αυτό το σενάριο δεν αναμένεται νέα έξαρση της πανδημίας, οι πόροι Ταμείου Ανάκαμψης θα αξιοποιηθούν πλήρως και αποτελεσματικά, ο διεθνής τουρισμός θα ενισχυθεί σημαντικά και ο πληθωρισμός θα εξασθενήσει σταδιακά
Στο εναλλακτικό σενάριο για το 2022, προβλέπεται ανάπτυξη 2%-2,5%, καθώς η ιδιωτική κατανάλωση θα επηρεαστεί από τη πληθώρα των αβεβαιοτητων και θα «τρέξει» με ρυθμούς 1,5%-2,5%.
Στο σενάριο αυτό αναμένεται νέα έξαρση της πανδημίας, που θα επενεργήσει ανασχετικά στον τουρισμό, αλλά θα κάμψει και τις αυξήσεις στην ενέργεια, ενώ η αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης θα είναι μη έγκαιρη και αποτελεσματική.
Αστερίσκοι
«Τα ερωτηματικά για τη κατανάλωση, ειδικά μετά την άρση των μέτρων στήριξης, μας κάνουν επιφυλακτικούς ως προς το ρυθμό αύξησης του 2022», σημείωσε ο κ. Βέττας αναφερόμενος στην επικείμενη απόσυρση των μέτρων στήριξης μπροστά στην ανάγκη για δημοσιονομική εξισσορόπηση. Από του χρόνου, τα επιδόματα και οι πολιτικές στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, που κράτησαν όρθια την οικονομία, πέρυσι και φέτος, θα υποχωρήσουν αισθητά. Τα μεγάλα ελλείμματα θα πρέπει να μειωθούν, να αντιστραφούν και να γίνουν μηδενικά και στην συνέχεια να πάρουν τη θέση τους λελογισμένα πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 1%.
Στα παραπάνω, θα πρέπει να προστεθούν επίσης άλλες αβεβαιότητες, όπως η συγκράτηση του πληθωρισμού, η ενεργειακή κρίση, η πιθανή αύξηση του κόστους χρηματοδότησης και η βιωσιμότητα του ιδιωτικού και δημόσιου χρέους, αλλά και το γεγονός ότι «δεν έχουμε ακόμη ξεμπερδέψει με τη πανδημία», όπως είπε ο κ. Βέττας. Κρίσιμη επομένως, η εξέλιξη των εμβολιασμών και της παραγωγής φαρμάκων για αντιμετώπιση πανδημίας και η διάθεση τους σε φτωχότερες χώρες.
Ειδική αναφορά κάνει το ΙΟΒΕ στις πληθωριστικές πιέσεις και στον κίνδυνο να μπούμε σε ένα φαύλο κύκλο, αν υπάρξουν αυξήσεις μισθών, όπως αυτές που έχει προαναγγείλει η κυβέρνηση. Ο κατώτατος μισθός πρόκειται να αυξηθεί από τον Ιανουάριο του 2022 περισσότερο από το 2% που ισχύει από τον περασμένο Ιούλιο. Εκείνο που «απομένει είναι να δούμε τα ποσοστά με βάση τις εξελίξεις που θα έχουμε», είχε αναφέρει χθες ο υπ. Εργασίας Κ.Χατζηδάκης.
Το μήνυμα είναι σαφές. Καθώς η αρχική δυναμική της εξόδου από την πανδημία θα γίνεται ασθενέστερη, η προσοχή της οικονομίας θα πρέπει να στρέφεται στα δομικά ζητήματα. Υψηλότεροι ρυθμοί ανάπτυξης στην δεκαετία άνω του 3% κατά μέσον όρο μπορούν να επιτευχθούν μόνο με αύξηση της παραγωγικότητας, εξέλιξη που συνεπάγεται ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις σε αγορές και Δημόσιο.
