Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, πρότεινε την Τετάρτη ένα σταδιακό εμπάργκο στις εισαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία, κυρώσεις στην κορυφαία τράπεζά της, τη Sberbank, καθώς και την απαγόρευση μετάδοσης των ρωσικών ραδιοτηλεοπτικών φορέων, στα πιο σκληρά μέτρα που έχει λάβει μέχρι στιγμής για να τιμωρήσει τη Μόσχα για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Παράλληλα, γνωστοποίησε η ΕΕ θα κινηθεί νομικά κατά υψηλόβαθμων Ρώσων στρατιωτικών για εγκλήματα πολέμου.
Σε αυτό το κλίμα η τιμή του αργού πετρελαίου τύπου Brent αυξήθηκε πάνω από 4,2% ξεπερνώντας τα 109 δολάρια το βαρέλι και το WTI ενισχύεται επίσης 4,37% στα 106,88 δολάρια. Την ίδια στιγμή το φυσικό αέριο σημειώνει άνοδο 5,6% στα 105.
«Ο Πούτιν πρέπει να πληρώσει το τίμημα, ένα υψηλό τίμημα, για τη βάναυση επιθετικότητά του», είπε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο.
«Σήμερα, προτείνουμε την απαγόρευση του ρωσικού πετρελαίου από την Ευρώπη», είπε καταχειροκροτούμενη στην αίθουσα.
Τα μέτρα της Επιτροπής περιλαμβάνουν τη σταδιακή κατάργηση των προμηθειών ρωσικού αργού πετρελαίου εντός έξι μηνών και προϊόντων διύλισης έως το τέλος του 2022. με την πρόεδρο της Κομισιόν να δεσμεύεται να ελαχιστοποιήσει τον αντίκτυπο στις ευρωπαϊκές οικονομίες.
Πιο αναλυτικά, το 6ο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ κατά της Μόσχας περιλαμβάνει τα εξής μέτρα:
- Η Κομισιόν προτείνει την πρόσθετη καταχώριση στη μαύρη λίστα με τις κυρώσεις, αξιωματούχων και άλλων προσώπων που ενεπλάκησαν στα εγκλήματα πολέμου στην Μπούτσα, αλλά και των υπεύθυνων για τις «απάνθρωπες» σκηνές στην πόλη της Μαριούπολης, όπως είπε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Αυτό είναι ακόμα ένα μήνυμα στους δράστες του Κρεμλίνου: γνωρίζουμε ποιοι είστε, θα σας κρατάμε υπόλογους και δεν θα διαφύγετε», πρόσθεσε.
- Πρόσθετος αποκλεισμός σημαντικών ρωσικών τραπεζών, μεταξύ των οποίων τη ρωσική τράπεζα Sberbank, τη μεγαλύτερη τράπεζα της Ρωσίας, που κατέχει περίπου το 37% του ρωσικού τραπεζικού τομέα. «Χτυπάμε τράπεζες που είναι συστημικά σημαντικές στο ρωσικό χρηματοπιστωτικό σύστημα και στην ικανότητα του Πούτιν να σπείρει την καταστροφή», δήλωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής.
- Μετά την απαγόρευση του Sputnik και του RT, απαγορεύεται η μετάδοση στην ΕΕ, τριών ακόμη ρωσικών ειδησεογραφικών καναλιών. «Δεν επιτρέπεται να μεταδίδουν το περιεχόμενό τους πλέον στην ΕΕ, ούτε δορυφορικά ούτε μέσω διαδικτύου. Τα κανάλια αυτά είναι φερέφωνα των ψευδών ειδήσεων και της προπαγάνδας του Πούτιν και δεν πρέπει να τους δίνουμε άλλο βήμα», σημείωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
- Το Κρεμλίνο βασίζεται σε λογιστές και συμβούλους από την Ευρώπη και αυτό θα σταματήσει. Δεν θα παρέχονται πλέον αυτές οι υπηρεσίες στη Ρωσία.
- Μετά την απαγόρευση του ρωσικού άνθρακα σήμερα θα απαγορευθούν σταδιακά οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου. «Δεν θα είναι εύκολο, γιατί κάποια κράτη-μέλη εξαρτώνται από το ρωσικό πετρέλαιο, αλλά είναι κάτι που πρέπει να γίνει», παραδέχτηκε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Προτείνεται η απαγόρευση του ρωσικού πετρελαίου από την Ευρώπη, με πλήρη απαγόρευση εισαγωγής δια θαλάσσης και μέσω αγωγών διυλισμένου και αργού πετρελαίου. Αυτό θα γίνει με τρόπο σταδιακό, εντός 6 μηνών για το αργό πετρέλαιο και μέχρι το τέλος του έτους για τα διυλισμένα προϊόντα, ώστε «να περιοριστεί ο αντίκτυπος στην παγκόσμια αγορά», ανέφερε η Πρόεδρος της Επιτροπής. «Έτσι θα μεγιστοποιηθεί η πίεση στη Ρωσία, ενώ ταυτόχρονα θα ελαχιστοποιήσουμε την παράπλευρη ζημιά σε εμάς και σε όλο τον κόσμο», πρόσθεσε. Σύμφωνα πάντως με το Reuters, Ουγγαρία και Σλοβακία θα είναι σε θέση να συνεχίσουν να αγοράζουν ρωσικό αργό έως τα τέλη του 2023 βάσει υφιστάμενων συμβολαίων, επωφελούμενες από τις εξαιρέσεις στο εμπάργκο πετρελαίου που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Πρότεινε επίσης ένα σχέδιο ανάκαμψης για την Ουκρανία μόλις τελειώσει η σύγκρουση, λέγοντας ότι υπάρχει ανάγκη για χρηματοδότηση εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ για την ανοικοδόμηση της χώρας. «Τελικά, θα ανοίξει το δρόμο για το μέλλον της Ουκρανίας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης», είπε η φον ντερ Λάιεν.
Επιπλέον, η Κομισιόν, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, πρότεινε κυρώσεις σε βάρος του Πατριάρχη της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, Κύριλλου.
Οι πρώτες αντιδράσεις και οι επόμενες κινήσεις
Η Ουγγαρία, που εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από το ρωσικό πετρέλαιο, έχει δηλώσει κατ’ επανάληψη ότι δεν θα προσυπογράψει κυρώσεις που αφορούν την ενέργεια. Η Σλοβακία είναι επίσης μεταξύ των χωρών της ΕΕ με μεγάλη εξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. H Μπρατισλάβα ζήτησε μια μεταβατική περίοδο τριών ετών για να εφαρμόσει σταδιακά το προτεινόμενο εμπάργκο πετρελαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Ρωσία, δήλωσε την Τετάρτη ο υπουργός Οικονομίας Ρίτσαρντ Σούλικ, σύμφωνα με το Reuters.
Η Βουδαπέστη πάντως δεν βλέπει σχέδια ή εγγυήσεις στις προτάσεις πετρελαϊκών κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης μιας μεταβατικής περιόδου, δήλωσε ο εκπρόσωπος της ουγγρικής κυβέρνησης Ζόλταν Κόβατς. «Δεν βλέπουμε σχέδια ή εγγυήσεις για το πώς θα μπορούσε να διαχειριστεί μια μετάβαση με βάση τις τρέχουσες προτάσεις και πώς θα ήταν εγγυημένη η ενεργειακή ασφάλεια της Ουγγαρίας», είπε ο Κόβατς σε μια απάντησή του στο Reuters την Τετάρτη.
Παράλληλα, ο υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου της Τσεχίας, Γιόζεφ Σίκελα, μετά τις ανακοινώσεις της Φον ντερ Λάιεν δεν δίστασε να εκφράσει τον σκεπτικισμό του.
«Η πρόταση δεν περιλαμβάνει... το πώς θα κατανεμηθεί το κενό, δηλαδή πώς θα μοιραστεί δίκαια, και μια πρόταση για κοινές αγορές και κοινή διανομή», δήλωσε ο Σίκελα στο Reuters στο περιθώριο επιχειρηματικού συνεδρίου. «Το μελετάμε ακόμα, αλλά είναι πρόβλημα για μένα», πρόσθεσε.
Στο μεταξύ, ο Έλληνας αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς μιλώντας στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ, είπε πως το απόγευμα της Τετάρτης σε συνεδρίαση των μόνιμων αντιπροσώπων της ΕΕ, θα εξειδικευτεί ο τρόπος εφαρμογής της απαγόρευσης εισαγωγής ρωσικού πετρελαίου, καθώς και κάποια αιτήματα μεμονωμένων χωρών.
Για το ρωσικό φυσικό αέριο και τον τρόπο πληρωμής του, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανέφερε ότι θα χρειαστούν λίγες ημέρες ακόμη για να βρεθεί λύση ώστε να μην παραβιαστούν οι κυρώσεις που έχουν επιβληθεί.
