Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Τη δεύτερη δόση της μείωσης του ΕΝΦΙΑ το 2020 επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ολοκληρώνοντας με αυτόν τον τρόπο τον προεκλογικό της σχεδιασμό και μάλιστα κατά ένα έτος νωρίτερα.
Η υπεραπόδοση από την ένταξη στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων 7.000 περιοχών διευκολύνει το οικονομικό επιτελείο να προχωρήσει σε νέα μείωση κάτι όμως που θα αποφασισθεί μετά την ολοκλήρωση της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών. Και αυτό καθώς αφενός θέλει να διαπιστώσει τον επιπλέον ΕΝΦΙΑ από τις νέες εντάξεις περιοχών αλλά και τις ανατροπές στις τιμές ζώνης στα μεγάλα αστικά κέντρα καθώς οι αξίες των ακινήτων έχουν «τσιμπήσει» από τις αρχές του έτους.
Μάλιστα παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών αναφέρει ότι η δεύτερη μείωση κατά 10% θα είναι μεσοσταθμική και όχι οριζόντια. Και αυτό καθώς οι νέες τιμές που θα προκύψουν θα οδηγήσουν στην καταβολή μεγαλύτερου ΕΝΦΙΑ σε κάποιες περιοχές. Στόχος είναι να μην χαθούν οι μειώσεις που έγιναν αλλά και να κερδίσουν και από τη δεύτερη μείωση. Αυτό σημαίνει ότι θα αλλάξουν εκ νέου οι συντελεστές υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ.
Για παράδειγμα ήδη στο κέντρο της Αθήνας οι τιμές έχουν αυξηθεί σημαντικά (άνω του 30) κάτι που θα οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των αντικειμενικών αξιών. Στις περιοχές αυτές θα πρέπει να γίνουν πρόσθετες παρεμβάσεις στην κλίμακα του ΕΝΦΙΑ, δηλαδή να περιορισθούν οι συντελεστές.
Σε άλλες περιοχές καταγράφονται ακόμα και σήμερα μεγάλες αποκλίσεις . Σημαντικές διαφορές εντοπίζονται στα ακριβότερα προάστια της Αττικής. Στο Παλαιό Ψυχικό, παρά τη μείωση που έγινε, η απόκλιση παραμένει σχεδόν στο 30%, στην Εκάλη στο 37% και στη Φιλοθέη στο 43,5%. Η εικόνα αυτή αποτυπώνει την πτώση των αξιών στις συγκεκριμένες περιοχές, ακριβώς ως αποτέλεσμα της υπερφορολόγησής τους και ασφαλώς και των υπόλοιπων παραγόντων που έπληξαν την αγορά ακινήτων κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας (ύφεση στην οικονομία, υψηλή ανεργία, έλλειψη χρηματοδότησης και μείωση της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών). Αποκλίσεις σημειώνονται ακόμα και στις πολύ φθηνές περιοχές, όπως για παράδειγμα η Δραπετσώνα, όπου, παρά την αύξηση της τιμής ζώνης, τα πωλούμενα ακίνητα ηλικίας άνω της δεκαετίας, υπολείπονται σε αξία κατά 17%. Οπως υποστηρίζουν στελέχη της αγοράς ακινήτων, το πρόβλημα των φορολογητέων αξιών πρέπει να αναθεωρηθεί πλήρως (χάραξη ζωνών, αναθεώρηση εμπορικοτήτων, αλλαγή συντελεστών παλαιότητας, εξίσωση συντελεστών ορόφου κ.λπ.) με γνώμονα την προσέγγιση των εμπορικών αξιών και φορολόγηση είτε για μεταβίβαση είτε για ΕΝΦΙΑ με βάση τις ίδιες φορολογητέες αξίες για κάθε ακίνητο. Τα δε στοιχεία θα πρέπει να ενημερώνονται σε ετήσια βάση, ώστε να αντανακλούν την πραγματική κατάσταση στην αγορά.
Το έργο της Ομάδας Εργασίας που έχει συσταθεί στο υπουργείο Οικονομικών περιλαμβάνει:
- τον εκσυγχρονισμό του συστήματος προσδιορισμού αντικειμενικών αξιών των ακινήτων μέσα από τη χρήση νέων τεχνολογιών,
- την τυποποίηση, με βάση τα ευρωπαϊκά εκτιμητικά πρότυπα, της διαδικασίας εκτιμήσεων από τους ιδιώτες εκτιμητές,
- την προώθηση της ψηφιοποίησης της διαδικασίας προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών ώστε να αυτοματοποιηθεί η εν λόγω διαδικασία κατά τα επόμενα χρόνια.
