Ο Φεβρουάριος πέρασε με μερικές από τις μεγαλύτερες κινήσεις στις αγορές ομολόγων τα τελευταία χρόνια παρά τις καθησυχαστικές δηλώσεις των επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Federal Reserve των ΗΠΑ.
Ξαφνικά οι νομισματικές αρχές βρέθηκαν αντιμέτωπες με άνοδο των αποδόσεων στα ομόλογα, εξέλιξη που θα μπορούσε να απειλήσει τις προοπτικές ανάκαμψης των οικονομιών. Στις χρηματιστηριακές αγορές οι επενδυτές αντέδρασαν φοβικά. Πούλησαν μετοχές και στράφηκαν σε φυγή από trades συνωστισμού.
Πολλοί παρομοίασαν την άνοδο των αποδόσεων με το νευρικό ξέσπασμα της αγοράς το 2013 που πήρε το όνομα ‘taper tantrum’. Τότε υπήρξε δραματική άνοδος μετά τις δηλώσεις του επικεφαλής της Fed Μπεν Μπερνάνκι στην αμερικανική Βουλή οτι η κεντρική τράπεζα θα μείωνε τις αγορές ομολόγων, ενός προγράμματος που παρείχε σημαντική στήριξη στη χρηματιστηριακή αγορά.
Στην τρέχουσα συγκυρία όμως φαίνεται ότι έχουμε ένα ξέσπασμα θυμού χωρίς αντίστοιχο περιορισμό στην ποσοτική χαλάρωση, πιο απλά ένα tantrum χωρίς το taper.
H πίεση στην αγορά των αμερικανικών ομολόγων τις τελευταίες εβδομάδες οφείλεται στις αυξανόμενες προσδοκίες ανάκαμψης που ενδεχομένως να αναζωπυρώσει τον πληθωρισμό.
Η απόδοση του 10ετους treasury ανέβηκε στο 1,614%, στο υψηλότερο επίπεδο από την αρχή της πανδημίας ενώ η πραγματική απόδοση του 10ετους ομολόγου αν αφαιρεθεί ο πληθωρισμός χτύπησε υψηλό εννεαμήνου.
Η ανησυχία των επενδυτών είναι ότι η κεντρική τράπεζα μπορεί να αναγκαστεί να αυξήσει τα επιτόκια ή να μειώσει τις αγορές ομολόγων νωρίτερα, παρά τις διαβεβαιώσεις του επικεφαλής της Fed Τζερόμ Πάουελ πως αυτό δεν πρόκειται να συμβεί.
Η νευρικότητα της αγοράς εντάθηκε όταν παρατηρήθηκε ιστορικά χαμηλή ζήτηση στη δημοπρασία $62 δις 7ετών ομολόγων. Πολλοί την είδαν ως δυσλειτουργία της πρωτογενούς αγοράς, που προκάλεσε στρες και στη δευτερογενή αγορά με διεύρυνση των spread αγοράς-πώλησης. Το spread αυτό στο 5ετές κρατικό ομόλογο ΗΠΑ, ενδεικτικό της ρευστότητας στην αγορά, διευρύνθηκε σε επίπεδα που είχαμε να δούμε από το 2009.
Το ξεπούλημα ομολόγων άρχισε να μοιάζει με ένα νέο ‘taper tantrum’ με τους επενδυτές να προσπαθούν να μειώσουν την έκθεσή τους σε κρατικά χρεόγραφα καθώς η άνοδος των αποδόσεων ήταν γρήγορη, 30 μονάδες βάσης σε δύο εβδομάδες.
Ωστόσο, οι αναλυτές της Citi το χαρακτήρισαν ένα «tantrum χωρίς κανένα taper». Αντίθετα με το 2013, στην τρέχουσα συγκυρία δεν έχει ειπωθεί τίποτα περί επικείμενης μείωσης του προγράμματος της Fed από αξιωματούχους.
Σύμφωνα με τη Citi, ένας κύριος λόγος για το ξεπούλημα στα ομόλογα έχει να κάνει με ‘αντιστάθμιση κινδύνων κυρτότητας’, τακτική κατάτην οποία οι κατέχοντες ομόλογα στεγαστικών δανείων μειώνουν το ρίσκο όταν ανεβαίνουν τα επιτόκια πουλώντας κρατικά ομόλογα.
Αρκετοί διαχειριστές κεφαλαίων στην αγορά ομολόγων πιστεύουν οτι το φαινόμενο θα είναι παροδικό.
Σύμφωνα με τη Societe Generale, «όλα τα νευρικά ξεσπάσματα έχουν ένα τέλος αφού πονέσουν και φαίνεται ότι έχουμε φτάσει στο σημείο πόνου» αναφέρει σε έκθεση της.
Η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ διαβεβαίωσε δια στόματος Πάουελ οτι δεν σχεδιάζει μείωση του προγράμματος αγορών, όμως απέφυγε να πει οτι θα παρέμβει για να σταματήσει την άνοδο των αποδόσεων και αυτό τροφοδότησε τη νευρικότητα στην αγορά. Δεν αποκλείεται να το πράξει αν και όταν κρίνει οτι η άνοδος των αποδόσεων γίνεται τροχοπέδη στις προοπτικές ανάκαμψης.