Του Θανάση Παπαδή
Έβγαλαν τις ρυθμίσεις των ληξιπρόθεσμων οφειλών προεκλογικά για να συγκινήσουν τους ψηφοφόρους. Μέχρι την τελευταία στιγμή προσπαθούσαν να ισορροπήσουν ανάμεσα στην εκλογική σκοπιμότητα και τις αυστηρές συστάσεις της τρόικας. Έτσι, το ενδιαφέρον για μια ρύθμιση που ανέμενε όλη η αγορά, προς το παρόν, παραμένει χλιαρό. Με τα νομικά πρόσωπα να αντιμετωπίζονται πρακτικά ως μαύρα πρόβατα, αλλά και τους έχοντες υψηλό φορολογητέο εισόδημα να πέφτουν για μια ακόμη φορά στην παγίδα της ταξικής αντιμετώπισης, η ρύθμιση των 120 δόσεων έχει προσελκύσει μέχρι τώρα το ενδιαφέρον 140-150.000 οφειλετών.
Και αυτοί δεν έχουν τακτοποιήσει περισσότερα από 800 εκατ. ευρώ. Με το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών μόνο προς την εφορία να ανέρχεται σε 104 δισ. ευρώ, το ποσό θεωρείται (και είναι) μηδαμινό. Αντιστοιχούν περίπου 5.700 ευρώ ανά οφειλέτη, ενώ με την υπόθεση ότι καθένας εξ αυτών θα ρυθμίσει τα χρέη του σε 60 δόσεις (κατά μέσο όρο), η μηνιαία είσπραξη για το υπουργείο Οικονομικών θα φτάνει στα 13 εκατ. ευρώ.
Όσο για την ετήσια είσπραξη, μετά βίας θα ξεπερνά τα 150 εκατ. ευρώ. Δεδομένου μάλιστα ότι ακόμη δεν είναι γνωστή η προηγούμενη «συμπεριφορά» των 140.000 οφειλετών που έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση -δηλαδή αν πλήρωναν μέρος των ληξιπρόθεσμων φόρων είτε μέσω της πάγιας ρύθμισης είτε εκτός αυτής-, παραμένει εξαιρετικά αμφίβολο το κατά πόσο θα επιβεβαιωθεί η εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών ότι η ρύθμιση θα έχει θετικό δημοσιονομικό αντίκτυπο μέχρι το τέλος του χρόνου.
Δεδομένης της παράτασης μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου, στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων εκφράζεται η εκτίμηση ότι όσο θα πλησιάζουμε στην καταληκτική ημερομηνία, τόσο περισσότερο θα αυξάνεται το ενδιαφέρον. Στο «φρενάρισμα» του ρυθμού ένταξης έχει συμβάλει και το γεγονός ότι η Νέα Δημοκρατία έχει εξαγγείλει αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο των 120 δόσεων. Μεταξύ άλλων, στελέχη της Ν.Δ. έχουν υποσχεθεί:
1. Χαμηλότερο επιτόκιο (σ.σ. σήμερα οι έχοντες οφειλές άνω των 3.000 ευρώ τοκίζονται με επιτόκιο 5%, περίπου όσο ένα στεγαστικό δάνειο) και
2. μικρότερη ελάχιστη δόση από τα 50 ευρώ που ισχύουν σήμερα (σ.σ.: η Ν.Δ. προτείνει 30 ευρώ).
Για πολλούς οφειλέτες, και μόνο αυτές οι δύο αλλαγές μπορεί να αποτελέσουν ισχυρό κίνητρο. Αρκεί το ακόλουθο παράδειγμα. Για χρέος 10.000 ευρώ, οφειλέτης με εισόδημα 20.000 ευρώ μπορεί μεν να ρυθμίσει την οφειλή του σε 120 δόσεις των 103 ευρώ τον μήνα. Ωστόσο, μέχρι να ξοφλήσει, θα χρειαστεί να πληρώσει 12.346 ευρώ, δηλαδή 2.346 ευρώ περισσότερα σε σχέση με το σημερινό χρέος. Από την άλλη, η μείωση του ποσού της ελάχιστης δόσης μπορεί να συμβάλει στην αύξηση του αριθμού των δόσεων, ειδικά για όσους έχουν υψηλό εισόδημα, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να φτάσουν ούτε καν στις 50-60 δόσεις.
Οι υπηρεσιακοί παράγοντες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων έχουν μπει στη διαδικασία καταγραφής «ποιοτικών» στοιχείων των 140.000 οφειλετών που έχουν ήδη κάνει αίτηση. Ηδη έχουν εντοπίσει πολύ μικρή ανταπόκριση από τις επιχειρήσεις (οι οποίες καλούνται να ρυθμίσουν τα χρέη τους το πολύ σε 24 δόσεις, αριθμός απαγορευτικός για τα περισσότερα νομικά πρόσωπα με χρέη) αλλά και προβλήματα αποκλεισμού.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, οι έχοντες οφειλές που δημιουργήθηκαν πριν από το 2013. Αν και ληξιπρόθεσμες οφειλές προ εξαετίας, εμφανίζονται στο σύστημα ως πρόσφατα βεβαιωμένες, με αποτέλεσμα όλοι οι έχοντες παλαιά χρέη να αποκλείονται από τις 120 δόσεις για το συγκεκριμένο κομμάτι του χρέους τους.
Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο Παρασκευής 21 Ιουνίου