Του Απόστολου Σκουμπούρη
Στον τεράστιο προβληματισμό έως και αναβρασμό που υπάρχει διεθνώς στο θέμα της χρήσης πλαστικών μιας χρήσης αλλά και στο (όψιμο) περιβαλλοντικό τέλος για τη χρήση πλαστικής σακούλας στην Ελλάδα, «εύκολες», μονοδιάστατες και υπεραπλουστευμένες απαντήσεις και λύσεις δεν υπάρχουν.
Άλλωστε, πρόκειται για ένα ζήτημα που έχει ενσκήψει εδώ και χρόνια, καθώς ο πλανήτης «φορτώνεται» με χιλιάδες τόνους πλαστικού κάθε χρόνο, προξενώντας ανυπολόγιστη δυσμενή επιρροή στο φυσικό περιβάλλον.
Σ' αυτό το δύσκολο και εξαιρετικά σοβαρό ζήτημα λοιπόν και στο διάλογο που είναι σε εξέλιξη, καταθέτει και την άποψή του ο… αρμόδιος (για τα πλαστικά) κλάδος, ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος (ΣΒΠΕ).
Χθες, στην πρώτη του συνέντευξη Τύπου στα χρονικά (αν και έχει ιδρυθεί το 1958) στην Αθήνα, ο ΣΒΠΕ εξέφρασε την κάθετη αντίδρασή του την όψιμη δαιμονοποίηση της χρήσης πλαστικών και την απαγόρευση της πλαστικής σακούλας.
Παράλληλα, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για το κλείσιμο δεκάδων επιχειρήσεων του κλάδου, με ότι συνεπάγεται αυτό για τις ευρύτερες επιπτώσεις στην οικονομία και την κοινωνία.
Σύσσωμος ο κλάδος είναι ανάστατος μετά τις τελευταίες απαγορεύσεις αλλά και την επιβολή του τέλους περιβάλλοντος των 4 λεπτών για την πλαστική σακούλα, κάτι που ήδη έχει – όπως λένε στελέχη του – επιπτώσεις, κλείνοντας τρεις μικρές επιχειρήσεις το τελευταίο διάστημα.
Παράλληλα, ζητούν να μην πάει το τέλος στα 9 λεπτά από τις αρχές του 2019, όπως είναι η ευρωπαϊκή οδηγία, καθώς αυτό θα σημάνει ισχυρό χτύπημα για δεκάδες μικρές επιχειρήσεις που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν τις αλλαγές που απαιτούνται.
Οι ίδιοι, τόνισαν πως «η απάντηση στις απαγορεύσεις και στην “τυφλή” διαμονοποίηση χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση είναι η καλλιέργεια κουλτούρας ανακύκλωσης και κυκλικής οικονομίας. Οι σακούλες και τα πλαστικά δεν πάνε μόνα τους στις θάλασσες» τονίζουν χαρακτηριστικά, ενώ συμπληρώνουν πως το πλαστικό είναι αδρανές υλικό και σε καμιά περίπτωση δεν αφομοιώνεται από τους οργανισμούς των ζώων, των ψαριών, άρα δεν περνά στην τροφική αλυσίδα.
Κλάδος που συμβάλει κατά 1,4% στο ΑΕΠ της χώρας
Ο κλάδος της Βιομηχανίας Πλαστικών στην Ελλάδα συμβάλει κατά 1,4% στο ΑΕΠ της χώρας, αποτελώντας μάλιστα έναν από τους πλέον εξωστρεφείς και εξαγωγικούς, καθώς το 60% και πλέον του κύκλου εργασιών έρχεται από εξαγωγές.
Στο Σύνδεσμο συμμετέχουν ως τακτικά μέλη βιομηχανίες παραγωγής πλαστικών προϊόντων όπως φιλμ, σωλήνες, κιβώτια, προϊόντα εξέλασης φύλλου και θερμοδιαμόρφωσης, Masterbatch. Επίσης μέλη του είναι κατασκευαστές μηχανών όπως και εισαγωγείς Α' υλών. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στελέχη του ΣΒΠΕ δραστηριοποιούνται 1.000 επιχειρήσεις του ευρύτερου κλάδου, οι περισσότερες εκ των οποίων όμως είναι οικογενειακές επιχειρήσεις, με ό,τι συνεπάγεται αυτό.
Τα μέλη του Συνδέσμου είναι 250 βιομηχανίες πλαστικών, που όμως αντιπροσωπεύουν περίπου το 80% της ελληνικής παραγωγής πλαστικών, ενώ ο ετήσιος όγκος παραγωγής είναι της τάξεως των 750.000 τόνων.
Στον κλάδο απασχολούνται άμεσα και έμμεσα περί τους 20 χιλ. εργαζόμενους, ενώ ο ετήσιος κύκλος εργασιών συνολικά φτάνει τα 2 δισ. ευρώ. Μέλη του Συνδέσμου είναι σχεδόν όλες οι μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις πλαστικών όπως Πλαστικά Θράκης, Πλαστικά Κρήτης, Lariplast, αλλά και δεκάδες άλλες μεσαίες και μικρότερες εταιρείες.
Ο ΣΒΠΕ είναι μέλος της «EuPC» (European Plastics Converters- Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Μεταποιητών Πλαστικών) και συμμετέχει στην «PlasticsEurope» (Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Πλαστικών Πρώτων Υλών).
Μύθοι για τις σακούλες, αλλά και ανάγκη καλύτερης διαχείρισης
Όπως τόνισαν χθες τα μέλη του ΣΒΠΕ, η πρώτη ύλη για την κατασκευή πλαστικής σακούλας δεν είναι το πετρέλαιο, όπως κατά κόρον λέγεται, αλλά παράγωγα προϊόντα που προκύπτουν από τη διαδικασία παραγωγής του πετρελαίου, τα οποία αν δεν γίνουν σακούλα, είναι άχρηστα και πετιούνται.
Ο ΣΒΠΕ τονίζει πως η χρήση των πλαστικών σακουλών ξεκίνησε τη δεκαετία του 1960, άρα οι όποιες προσεγγίσεις για το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη αυτή την πραγματικότητα.
Επίσης σημειώνουν πως στην Ιρλανδία, που επιβλήθηκε φόρος, σημειώθηκε μείωση 90% μέσα σε πέντε μήνες, όμως αυτό είναι η μισή αλήθεια, καθώς το ίδιο διάστημα αυξήθηκαν οι σακούλες απορριμμάτων κατά 70%.
Κλειδί για τη σωστή χρήση της σακούλας είναι η διαχείρισή της μετά τη χρήση καθώς είναι επιβεβλημένο να επιλέγεται η ορθότερη απόθεσή τους και όχι η εγκατάλειψη τους ώστε να μην ρυπαίνουν τα πλαϊνά των δρόμων, τα δάση, τις παραλίες κ.τ.λ.
Όσον αφορά τα scraps της παραγωγικής διαδικασίας, αυτά ανακυκλώνονται μέσα στο ίδιο το εργοστάσιο και επαναχρησιμοποιούνται μετά από λίγες ώρες έως λίγες ημέρες. Σε κάθε περίπτωση δεν πετιέται τίποτα η ανακύκλωση επιτυγχάνεται 100%.
Περιβαλλοντική ευαισθησία
Σύμφωνα με τους ανθρώπους του κλάδου, οι σακούλες (ασφαλώς και) ρυπαίνουν τους δρόμους, τις παραλίες, τις θάλασσες και τα δάση, όμως γι'' αυτό φταίει η κακή νοοτροπία αλλά και η έλλειψη οργάνωσης και υποδομών και όχι αυτό καθ' εαυτό το υλικό ή η συσκευασία.
Τονίζουν πως στη συντριπτική πλειοψηφία, βλέπουμε σακούλες που χρησιμοποιήθηκαν ως σακούλες απορριμμάτων, το περιεχόμενο των οποίων με την πάροδο του χρόνου διασκορπίστηκε... Συνεπώς δεν πρέπει να ενοχοποιούμε το υλικό συσκευασίας αλλά να αναρωτηθούμε γιατί τα απορρίμματα μας δεν έχουν διαχειρισθεί σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, κάτι που στο εξωτερικό γίνεται εδώ και δεκαετίες.
