Του Γιώργου Φιντικάκη
Τέσσερις μήνες μετά την έξοδο από τα μνημόνια, και οι Έλληνες που δηλώνουν ότι «μόλις τα βγάζουν πέρα», αυξάνονται, αντί να μειώνονται. Το 86% των νοικοκυριω?ν δεν θεωρει? καθο?λου πιθανη? την αποταμι?ευση στο επο?μενο 12μηνο, ενώ το 60% των καταναλωτών δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα», όπως προκύπτει από την μηνιαία έρευνα οικονομικού κλίματος του ΙΟΒΕ για τον μήνα Δεκέμβριο.
Εικόνα που επιβεβαιώνει ότι η έξοδος από τα μνημόνια δεν είχε καμία ευεργετική επίδραση στην τσέπη των πολιτών, καθώς τα αντίστοιχα ποσοστά το Νοέμβριο ήταν ελαφρώς καλύτερα.
Σύμφωνα με την έρευνα, που έγινε σε δείγμα 1.500 νοικοκυριών, μόλις το 10% των ερωτηθέντων θεωρεί πιθανή την αποταμίευση το προσεχές 12μηνο και μόλις 3% τη θεωρεί πολύ πιθανή. Αντιθέτως, για το 15% δεν είναι πιθανή και για το 71% αποτελεί… μακρινό όνειρο. Επιπλέον, από το 60% που οριακά τα βγάζει πέρα, το 13% αναγκάζεται να καταφεύγει στις αποταμιεύσεις του.
Τα παραπάνω δείχνουν όχι μόνο την δεινή οικονομική θέση των νοικοκυριών, αλλά και ότι όσο ροκανίζονται οι αποταμιεύσεις, τόσο αποδυναμώνεται η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας από τις τράπεζες. Τυχαίο δεν είναι ότι οι αποταμιεύσεις των νοικοκυριών στις ελληνικές τράπεζες μετά βίας ξεπερνούσαν τον Σεπτέμβριο τα 131,7 δισ. ευρώ, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, ενώ τον Νοέμβριο του 2014 έφθαναν τα 164 δισ. ευρώ.
Στο ίδιο μήκος κύματος με τα παραπάνω, η πρόθεση για αγορές το επόμενο 12μηνο επίσης παρουσιάζει υποχώρηση, με το 43% των ερωτηθέντων να προβλέπει ότι θα μειώσει τις δαπάνες, όταν μόνο 7% αναμένει το αντίθετο. Τα ποσοστά αυτά είναι, πάντως, βελτιωμένα σε σχέση με τον Σεπτέμβριο, όταν το 58% των καταναλωτών προέβλεπε ότι θα κάνει λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες και μόλις 4% βρισκόταν στον αντίποδα.
Το οξύμωρο είναι ότι όλα αυτά συμβαίνουν την ώρα που οι προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάστασή τους και την κατάσταση της χώρας εμφανίζονται θετικές. Το 44% των νοικοκυριω?ν αναμε?νει ελαφρα? η? αισθητη? επιδει?νωση της οικονομικη?ς του κατα?στασης, ενω? το 12% προβλε?πει μικρη? βελτι?ωση.
Τέσσερις και πλέον μήνες έξω από τα μνημόνια, το ρεζερβουάρ της οικονομίας παραμένει μισοάδειο, και οι δείκτες δεν προϊδεάζουν για μια στιβαρή ανάκαμψη και υπέρβαση της κρίσης. Πράγματι η ανεργία μειώνεται, αλλά η εικόνα είναι «μαγική», η καταπολέμησή της γίνεται με μηνιάτικα των 400 ευρώ, και ένας στους τέσσερις εργαζόμενους απασχολούνται με μορφή μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης, όπως έδειξαν τα προ ημερών στοιχεία του «ΕΡΓΑΝΗ».
Έχει ενδιαφέρον ότι το ποσοστό των νοικοκυριών που προβλέπει αισθητη? α?νοδο της ανεργι?ας διαμορφω?θηκε στο 43%, με μόνο το 24% των ερωτηθε?ντων να αναμε?νει ελαφρα? μει?ωση? της.
