Όταν από τον Ιανουάριο αλλάζει η πρόβλεψη για ένα τόσο κρίσιμο οικονομικό μέγεθος όπως είναι ο πληθωρισμός, είναι πλέον δεδομένο ότι θα πρέπει να αλλάξουν και οι προβλέψεις για όλα τα βασικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας: ΑΕΠ, αναλογία χρέους ως προς το ΑΕΠ, φορολογικά έσοδα, μπαίνουν ξανά στη «ζυγαριά» για να εκτιμηθεί η πιθανή επίπτωση του πληθωρισμού. Η εικόνα δεν είναι ούτε μόνο άσπρη ούτε μόνο μαύρη.
Ο υψηλότερος πληθωρισμός δημιουργεί πιέσεις στο διαθέσιμο εισόδημα. Όμως μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση των φορολογικών εσόδων και στην ταχύτερη ανάπτυξη του ΑΕΠ δημιουργώντας έτσι τα περιθώρια για στήριξη αυτών που θα πληγούν περισσότερο από το κύμα ανατιμήσεων: τα μεσαία και – κυρίως - τα χαμηλά εισοδήματα. Επίσης, ο πληθωρισμός είναι «καλό πράγμα» για μια χώρα με δημόσιο χρέος 355 δισ. ευρώ. Στο κλάσμα «χρέος προς ΑΕΠ» ο αριθμητής αυξάνεται πιο αργά από τον παρονομαστή και το κλάσμα μικραίνει. Πόσο;
Είναι προφανές ότι όλα θα εξαρτηθούν από την εξέλιξη των μεγεθών. Χθες, με μια δημόσια τοποθέτησή του, ο υπουργός Οικονομικών διπλασίασε τον πήχη του πληθωρισμού υποστηρίζοντας ότι το +1% που έχει εγγραφεί στον προϋπολογισμό, μπορεί να γίνει 1,5% ή και 2%. Τι σημαίνει αυτό; Ότι δεν θα βρει άλλο… κακό την οικονομία, το 2022 μπορεί να κλείσει με ένα ΑΕΠ της τάξεως των 192 δις. ευρώ νούμερο που έχει να καταγραφεί στην Ελλάδα από το μακρινό 2012, δέκα ολόκληρα χρόνια πίσω.
Τι σημαίνει όμως πληθωρισμός 2% σε μέσο ετήσιο επίπεδο; Ότι τους επόμενους μήνες θα δούμε πολύ υψηλά ποσοστά πληθωρισμού ακόμη και άνω του 5% αρχής γενομένης από σήμερα. Στις 12 το μεσημέρι η Eurostat θα ανακοινώσει τον πληθωρισμό για τον Ιανουάριο και ο εναρμονισμένος πληθωρισμός θα κινηθεί στην περιοχή κοντά στο 5%. Αν αυτό επιβεβαιωθεί, θα δούμε στα μέσα του μήνα την ΕΛΣΤΑΤ να ανακοινώνει πληθωρισμό ακόμη και άνω του 5,5%. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Την ανάγκη να καταβληθούν περισσότερα χρήματα από τα νοικοκυριά για τα ίδια προϊόντα ενώ όσο χαμηλότερο το ατομικό εισόδημα, τόσο το χειρότερο. Σημαίνει όμως και περισσότερα φορολογικά έσοδα από αυτά που αναμένονται και οι βασικοί φόροι όπως ο ΦΠΑ είναι συνδεδεμένοι με τις τιμές. Περισσότερα φορολογικά έσοδα σημαίνουν και περισσότερο δημοσιονομικό χώρο για να χρηματοδοτηθούν μέτρα στήριξης. Αν όχι τώρα, το επόμενο διάστημα όταν θα έχει φανεί πιο καθαρά η έκταση και η ένταση του πληθωριστικού φαινομένου.
Τι άλλο σημαίνει υψηλότερος του αναμενόμενου πληθωρισμός; Αυξήσεις μισθών. Το 2022 θα είναι η πρώτη χρονιά που θα φέρει μεγάλης έκτασης αυξήσεις στις αποδοχές. Όχι, μόνο στον κατώτατο μισθό αλλά και γενικότερα στον ιδιωτικό τομέα. Ο υψηλότερος δε πληθωρισμός που προβλέπει – σε μέσο επίπεδο πάντα - ο υπουργός Οικονομικών για φέτος, θα προκαλέσει και το πρώτο κύμα αύξησης των συντάξεων από την 1/1/2023.
