Τις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται λόγω της ενεργειακής και ψηφιακής μετάβασης, ανέλυσε ο κ. Βασίλης Καραμούζης, Γενικός Διευθυντής Εταιρικής και Επενδυτικής Τραπεζικής, της Εθνικής Τράπεζας, στο πλαίσιο του Delphi Economic Forum. Η κλιματική αλλαγή, τόνισε, είναι πραγματικότητα και οι επιπτώσεις της αλλάζουν με γοργούς ρυθμούς το θεσμικό περιβάλλον για επιχειρήσεις και τράπεζες, όπως αλλάζουν και τις προτιμήσεις και συνήθειες των καταναλωτών, τις προτιμήσεις των επενδυτών βάσει κριτηρίων ESG, καθώς και τις προτεραιότητες ως προς τα δημόσια και ιδιωτικά έργα.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι Net Zero στόχοι σχετίζονται με έναν ευρύτερο μετασχηματισμό του επιχειρηματικού μοντέλου των επιχειρήσεων και των τραπεζών. Ο ρόλος των τραπεζών στη μετάβαση είναι κομβικός, υπογράμμισε ο κ. Καραμούζης και επισήμανε τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν:
Πρώτον, οι τράπεζες θα πρέπει να διαμορφώσουν το κατάλληλο πλαίσιο στους τομείς δραστηριότητάς τους, προκειμένου να δίνονται τα απαραίτητα κίνητρα και αντικίνητρα στους πελάτες ανάλογα με το πόσο έχουν προχωρήσει σε θέματα ESG. Η Εθνική Τράπεζα ήταν η πρώτη που υιοθέτησε μια σύγχρονη και εξειδικευμένη ανά κλάδο διαδικασία αξιολόγησης κριτηρίων ESG, ενώ με τη συνδρομή της Ένωσης Τραπεζών και της Τειρεσίας, όλες οι ελληνικές τράπεζες έχουν από την αρχή του έτους υιοθετήσει ένα κοινό πλέγμα ερωτηματολογίων προκειμένου να είναι εφικτή η ESG αξιολόγηση των πελατών βάσει κοινών παραμέτρων.
Δεύτερον, καλούνται να ενσωματώσουν παράγοντες ESG στο επιχειρηματικό μοντέλο τους. Και εδώ η Εθνική Τράπεζα πρωτοπορεί σε σχέση με τον εγχώριο ανταγωνισμό. Με την ένταξή της στην πρωτοβουλία NZBA (Net Zero Banking Alliance), δεσμεύτηκε σε στόχους απεξάρτησης από τον άνθρακα σε τομείς/χαρτοφυλάκια προτεραιότητας καθώς και σε ετήσια αναφορά προόδου ως προς την επίτευξη αυτών των στόχων.
Τρίτον, οι τράπεζες πρέπει να χρηματοδοτήσουν τη βιώσιμη ενέργεια με καινοτόμες ιδέες και τρόπους. Χρειαζόμαστε καινοτόμες χρηματοδοτικές συναλλαγές, όπως αυτή που συνάψαμε με τη HELLENiQ ENERGY ύψους έως €766 εκατ., η οποία αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες και πιο καινοκτόμες αντίστοιχες συμφωνίες πανευρωπαϊκά.
Τέταρτον, εκτός από το δανεισμό, θα πρέπει να προσφέρουν επιπλέον υπηρεσίες οι οποίες θα βοηθήσουν στην ενεργειακή μετάβαση των εταιρειών. Και εδώ η Εθνική Τράπεζα θα λανσάρει στο τέλος του τρέχοντος μήνα νέο καινοτόμο προϊόν το οποίο θα μας επιτρέψει να παρέχουμε πρακτικά σταθερό κόστος ρεύματος σε παραγωγούς ενέργειας μέσω χρηματοοικονομικών μέσων αντιστάθμισης κινδύνου.
Στη συνέχεια, ο κ. Καραμούζης αναφέρθηκε στον κρίσιμο ρόλο των ψηφιακών υπηρεσιών και του embedded finance.
Οι πελάτες του σήμερα και του αύριο δεν έχουν καμία σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες, σημείωσε. Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα το 97% των συναλλαγών μας εξυπηρετείται μέσα από τα ψηφιακά κανάλια της Τράπεζας με πάνω από 100 εκατομμύρια εγχρήματες συναλλαγές το χρόνο, ενώ πάνω από 3 εκατομμύρια χρήστες χρησιμοποιούν τις ψηφιακές μας υπηρεσίες κάθε μήνα.
Για το embedded finance, εξήγησε ότι πρόκειται πρακτικά για την ενσωμάτωση χρηματοοικονομικών εργασιών σε καθημερινές καταναλωτικές ή άλλες δραστηριότητες, όπως π.χ. με τη μορφή online πληρωμών ή online χορηγήσεων δανείων στα σημεία πώλησης.
Τέλος, επισήμανε τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Εθνικής Τράπεζας τα τελευταία χρόνια στην ψηφιακή τραπεζική αλλά και την καινοτομία της στη διάθεση υπηρεσιών μέσω της τεχνολογίας των APIs, αναφέροντας μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα, όπως τη στρατηγική συνεργασία με την Epsilon Net.
Στην ανάγκη για αύξηση του μεγέθους των τραπεζών και τις ευκαιρίες που δίνει πλέον η Ελλάδα για αυτό αναφέρθηκε ο Κωνσταντίνος Βασιλείου, Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος, Επικεφαλής Corporate & Investment Banking της Eurobank.
«Πρέπει να αποκτήσουμε μέγεθος, σήμερα η εμπειρία δείχνει ότι αν έχεις μικρό μέγεθος δεν μπορείς να επιβιώσεις» είπε συμπληρώνοντας για τις τράπεζες απαιτείται επέκταση εκτός Ελλάδας. «Πρέπει να ανοίξει ένας νέος κύκλος» ανέφερε «και μας βοηθάει η ίδια η Ελλάδα. Τα τελευταία χρόνια η χώρα έχει γίνει χώρος επιχειρείν από ξένους επενδυτές και έτσι μας δίνεται η ευκαιρία να τους γνωρίσουμε και να κάνουμε δουλειές εκτός Ελλάδας».
Σε ό,τι αφορά στον τουρισμό, ο Κ. Βασιλείου τόνισε ότι πρέπει να υπάρξουν διαρθρωτικές παρεμβάσεις σε πέντε τομείς: την αναβάθμιση των υποδομών των τουριστικών καταλυμάτων, τις υποδομές γενικότερα (όπως είναι δρόμοι, αεροδρόμια μαρίνες τηλεπικοινωνίες δίκτυα νερού), τη διαχείριση των προορισμών και τη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού.
Τους επόμενους δύο μήνες θα ξεκινήσει η ψηφιακή τράπεζα της Πειραιώς προανήγγειλε ο Θεόδωρος Τζούρος, Chief of Corporate & Investment Banking της Τράπεζας Πειραιώς. Όπως είπε η ψηφιακή τράπεζα θα ονομαστεί “snappy” και θα απευθύνεται σε ένα κοινό, κυρίως νέων ανθρώπων, που δεν εξυπηρετείται από τα παραδοσιακά κανάλια της τράπεζας. Ανέφερε ότι σήμερα το 98% των συναλλαγών μπορούν να γίνουν ψηφιακά, ενώ καταγράφηκε αύξηση 30% των συμμετοχών στο ebanking.
Σε ό,τι αφορά στα έργα ΑΠΕ, ο Θ. Τζούρος δεν έκρυψε τον προβληματισμό του για την πτώση των τιμών της ενέργειας με την παράλληλα αύξηση των επιτοκίων που πλήττουν την κερδοφορία των εταιρειών ΑΠΕ.
«Αυτό που με ανησυχεί είναι οι συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί. Για παράδειγμα, την προηγούμενη εβδομάδα πολλές χώρες είχαν αρνητικές τιμές ενέργειας. Τα επόμενα χρόνια θα υπάρξει πίεση και μικρότερες τιμές στις ΑΠΕ. Πρέπει να προχωρήσουμε άμεσα σε διασυνδέσεις προς την Ευρώπη». Προέβλεψε επίσης ότι η ζήτηση για PPA θα είναι χαμηλότερη από την προσφορά.
«Η 11η Απριλίου 2024 είναι μία καλή ημέρα για τον τραπεζικό κλάδο» ανέφερε ο Βασίλης Αντωνιάδης, Managing Director & Senior Partner της Boston Consulting Group αναφερόμενος στα πρόσφατα αποτελέσματα των τραπεζών. Ο Β. Αντωνιάδης εκτίμηση ότι «ο τραπεζικός κλάδος είναι παγκοσμίως δομικά υποτιμημένος στις αγορές» σημείωσε όμως ότι αυτό ενέχει και ευκαιρίες.
Όπως ανέφερε, οι τράπεζες διαθέτουν το 9% των εσόδων τους στην ψηφιακή τραπεζική ωστόσο μόνο το 25% από αυτά τα κεφάλαια πηγαίνουν στην καινοτομία, «δε βοηθάει ο επόπτης σε αυτό» όπως είπε χαρακτηριστικά και συμπλήρωσε ότι οι παίκτες που δεν έχουν ανάλογα προβλήματα, όπως η Revolut για παράδειγμα, επεκτείνονται με την τελευταία να μπαίνει τώρα και στο κομμάτι εξυπηρέτησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
«Το μεγαλύτερο ρίσκο είναι να μείνουν πίσω από τις εξελίξεις οι ΜμΕ και εκεί οι τράπεζες μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο, όχι μόνο ως χρηματοδότες αλλά και ως σύμβουλοι» συμπλήρωσε.
Τη συζήτηση συντόνισε ο Παναγιώτης Μπαφέρος, Partner της Boston Consulting Group.