Βραζιλία: Ένα οικονομικό πρόβλημα με προεκτάσεις
Shutterstock
Shutterstock

Βραζιλία: Ένα οικονομικό πρόβλημα με προεκτάσεις

Παρ’ όλη την αύξηση του πληθωρισμού σε όλον τον πλανήτη οι κεντρικές τράπεζες όπως η Fed και η ECB, διατηρούν αμετάβλητους τους στόχους σχετικά με τις αντοχές των οικονομιών απέναντι τις πληθωριστικές πιέσεις. Μέσα από αυτό το πρίσμα, τόσο η Fed όσο και η ECB θα κάνουν ότι πρέπει, μέχρι ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ και στην Ευρωζώνη να επιστρέψει στο προκαθορισμένο όριο του 2% ή και ακόμα χαμηλότερα.

Όμως στη Βραζιλία ο πρόεδρος Λούλα έχει μια διαφορετική προσέγγιση απέναντι στο ζήτημα του πληθωρισμού. Και όχι μόνο του πληθωρισμού. Ο πρόεδρος Λούλα, πέρα από την σαφή στροφή προς μια σοσιαλιστική κατεύθυνση της βραζιλιάνικης οικονομίας, έχει θέσει σαν βασικό του στόχο την απόκτηση του πλήρους ελέγχου της κεντρικής τράπεζας της Βραζιλίας. 

Η Κεντρική Τράπεζα της Βραζιλίας

Έτσι σε πρόσφατη εμφάνιση του στη Globo TV, ανέφερε πως δεν είναι σημαντική η ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας και πως ο ίδιος θα αποφασίσει τόσο για την πορεία των επιτοκίων, όσο και για τους στόχους σε σχέση με το ύψος του ανεκτού πληθωρισμού. Ο πρόεδρος Λούλα μιμούμενος τον πρόεδρο Ερντογάν, επιθυμεί να αποκτήσει τον έλεγχο της κεντρικής τράπεζας και να χρησιμοποιήσει την πολιτική των επιτοκίων και το «τύπωμα» νομίσματος σαν ένα πολιτικό όπλο. 

Με τον πληθωρισμό στο 6%, τα επιτόκια στο 13,75% και το ΑΕΠ στο +3,6%, η οικονομία της Βραζιλίας βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή. Οπότε η δήλωση του προέδρου Λούλα ότι «είναι ανοησία να πιστεύει κανείς πως ένα ανεξάρτητος κεντρικός τραπεζίτης μπορεί να τα καταφέρει καλύτερα από αυτόν που τον διόρισε», προκάλεσε έναν μικρό πανικό στην επενδυτική κοινότητα που έχει έκθεση σε βραζιλιάνικες μετοχές και ομόλογα.

Ο πρόεδρος Λούλα δήλωσε αποφασισμένος να αυξήσει το ύψος του «στόχου του  πληθωρισμού» από το 3% στο 4,5%. Η δήλωση αυτή από μόνη της προβλημάτισε τον επιχειρηματικό κόσμο και το πολιτικό κατεστημένο των ΗΠΑ, που είχαν στηρίξει τον Λούλα στη διεκδίκηση της προεδρίας από τον Μπολσονάρο. Διότι αποδεικνύεται πως ο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα δεν έχει διδαχθεί από την προηγούμενη προεδρική του θητεία.

Το κοινό νόμισμα με τη Αργεντινή

Οι προθέσεις του προέδρου Λούλα, παρουσιάστηκαν πριν καν περάσει ένας μήνας από την από κοινού ανακοίνωση του με τον πρόεδρο της Αργεντινής Φερναντέζ για τη δημιουργία του Sur, που θα είναι το κοινό νόμισμα Αργεντινής και Βραζιλίας. Και μάλιστα αμφότεροι οι πρόεδροι θα επιδιώξουν το Sur να μετατραπεί σε νόμισμα όλων των χωρών της Λατινικής Αμερικής. Η πρωτοβουλία τους δείχνει ενδιαφέρουσα αφού το ΑΕΠ της Λατινικής Αμερικής αποτελεί το 5% του παγκόσμιου ΑΕΠ, την ίδια στιγμή που το ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντιστοιχεί στο 13%.

Αρκετοί αναλυτές εκτιμούν πως στην κίνηση αυτή αντικατοπτρίζεται η αποτυχία της οικονομικής πολιτικής και των δυο προαναφερόμενων χωρών και η επιχείρηση μετάθεσης του υπαρκτού προβλήματος σε κάτι το εντελώς μελλοντικό και χαοτικό. Διότι προφανώς θα είναι χαοτικό ένα ενιαίο νομισματικό σύστημα ανάμεσα σε δυο χώρες που δεν έχουν καμιά συμπληρωματικότητα μεταξύ τους με όρους πραγματικής οικονομίας.

Οι διαφορές Βραζιλίας και Αργεντινής

Το εμπόριο ανάμεσα στις δυο χώρες είναι χαμηλό, με τη Βραζιλία να εξάγει προς την Αργεντινή μόλις το 4,2% των συνολικών εξαγωγών της, ενώ οι εξαγωγές της Αργεντινής προς τη Βραζιλία αναλογούν μόνο στο 15% των εξαγωγών της Αργεντινής σε όλον τον κόσμο.

Το παραγωγικό μοντέλο των δυο χωρών είναι απολύτως διαφορετικό, αφού η οικονομία της Αργεντινής βασίζεται στις γεωργικές και κτηνοτροφικές εξαγωγές, ενώ η Βραζιλία εξάγει τόσο βιομηχανικά όσο και ορυκτούς υδρογονάνθρακες.

Η μεγαλύτερη διαφορά ανάμεσα στις δυο οικονομίες αποτελεί το καθεστώς των κεντρικών τραπεζών. Όπως προαναφέραμε η κεντρική τράπεζα της Βραζιλίας είναι μια ανεξάρτητη αρχή, ενώ στην Αργεντινή η κεντρική τράπεζα ελέγχεται από την κυβέρνηση. Η σημαντική αυτή διαφορά γίνεται ολοφάνερη στα ποσοστά του πληθωρισμού, όπου στη μεν Βραζιλία βρίσκεται στο 6% ενώ στην Αργεντινή ο πληθωρισμός που καταγράφηκε μέσα στο 2022  ήταν της τάξης του 95%.

Είναι φανερό πως οι προθέσεις και οι πρωτοβουλίες του Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, σχετικά με το μέλλον της κεντρικής τράπεζας της Βραζιλίας και το σχεδιασμό του κοινού νομίσματος με τη Αργεντινή, αποτελούν ένα μεγάλο κίνδυνο, όχι μόνο για τη χώρα του ή τη Λατινική Αμερική, αλλά για ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία.