Για τη μεγαλύτερη απάτη στην ιστορία του ελληνικού χρηματιστηρίου, το λεγόμενο «σκάνδαλο του 1 δισ.» της Folli Follie η δικαιοσύνη μπορεί να άργησε, αλλά έχει φτάσει. Και μάλιστα διερευνά κάθε πτυχή της πολύκροτης υπόθεσης.
Εδώ και μερικές ώρες η δικαστική της διερεύνηση λαμβάνει μία ακόμη διάσταση μετά την παραπομπή σε δίκη για παράβαση καθήκοντος του πρώην πρόεδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Χαράλαμπου Γκότση. Πρόκειται για μία κρίσιμη εξέλιξη, με δεδομένο ότι ο κ. Γκότσης επανειλημμένα βρέθηκε στον επίκεντρο επικρίσεων για τους χειρισμούς του στην υπόθεση, πλην όμως, μέχρι την εβδομάδα που πέρασε δεν είχε βρεθεί ποτέ υπό κατηγορία.
Για τα διαδικαστικά της εξέλιξης, η παραπομπή του κ. Γκότση (σ.σ. που συνδυάζεται με την παραπομπή για ηθική αυτουργία στο αδίκημα της παράβασης καθήκοντος, του ήδη προφυλακισμένου Τζώρτζη Κουτσολιούτσου και του διευθυντή ασφαλείας της Folli Follie) αποφασίστηκε με κλητήριο θέσπισμα και αφού ολοκληρώθηκε η προκαταρκτική εξέταση που διενεργούσε ο εισαγγελέας Σπύρος Παππάς, ο οποίος και άσκησε την ποινική δίωξη.
Όπως επεσήμαναν δικαστικοί κύκλοι, κατά την εισαγγελική διερεύνηση της υπόθεσης, προέκυψε ότι ο Χ. Γκότσης τον Μάιο του 2018, ως πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς έπρεπε να παγώσει τη διαπραγμάτευση της μετοχής της Folli Follie προκειμένου να μη ζημιωθούν οι μέτοχοι της εταιρείας. Ως προς το θέμα αυτό, μήνυση στην εισαγγελία είχαν καταθέσει 19 μέτοχοι της Folli Follie.
Η δικογραφία, ωστόσο τέθηκε στο αρχείο. Όμως μετά τα νέα στοιχεία που προέκυψαν για το σκάνδαλο της Folli Follie και την αποκάλυψη, στα τέλη του περασμένου έτους, της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του διευθυντή ασφάλειας της εταιρείας προς τον Τζώρτζη Κουτσολιούτσο για την εμπλοκή Γκότση, ο φάκελος της υπόθεσης ανασύρθηκε από το αρχείο και ξεκίνησε εκ νέου η έρευνα.
Και σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, κατά την προκαταρκτική εξέταση προέκυψαν αποχρώσες ενδείξεις για παράβαση καθήκοντος εκ μέρους του κ. Γκότση αλλά και στοιχεία για ηθική αυτουργία στο αδίκημα από τους άλλους δυο συγκατηγορούμενούς του.
Κάτι που σημαίνει με δυο λόγια, ότι αυτό για το οποίο ο κ. Γκότσης θα «απαντήσει» στη δικαιοσύνη είναι το κατά πόσον πίσω από τις τότε αντιδράσεις της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, η υπό την δική του ηγεσία, υπήρχε (εκτός από την καθυστέρηση) και άλλη διάσταση ή και (ενδεχομένως) σκοπιμότητα. Αυτό είναι, βέβαια, κάτι για το οποίο θα αποφανθεί η Δικαιοσύνη…
Το ιστορικό και οι χειρισμοί
Για την αγορά, αλλά και την κοινή γνώμη, από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε το σκάνδαλό της Folli Follie, δεν πέρασε απαρατήρητο ότι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί κινούντο ρε ρυθμούς… ραστώνης, ενώ ακόμη και όταν έφταναν σε κάτι το χειροπιαστό, οι διαδικασίες ήταν τόσο δαιδαλώδεις που οδηγούσαν σε τεράστιες καθυστερήσεις.
Καθυστερήσεις μηνών που έδωσαν με τη σειρά τους στην οικογένεια Κουτσολιούτσου, πολύτιμο χρόνο να οργανώσει τη μάχη οπισθοφυλακής την οποία είχε σχεδιάσει.
Για την άλλοτε λαμπρή οικογένεια, που σήμερα θεωρείται λίγο-πολύ συνώνυμο της απάτης, ο χρόνος μηδέν «γραφόταν» στις 4 Μαΐου του 2018, όταν το αμερικανικό fund Quintessential Capital Management (QCM) με έκθεσή του «πυροβολούσε» εν ψυχρώ μια από τις μεγαλύτερες (στα χαρτιά) ελληνικές εταιρείες, βγάζοντας στον αέρα στοιχεία που αμφισβητούσαν …σχεδόν την ίδια της την υπόσταση.
Κι αν κάποιοι έσπευσαν να αμφισβητήσουν τα στοιχεία αυτά, η δημοσιοποίηση των αναθεωρημένων αποτελεσμάτων του 2017, για τη Folli Follie,το καλοκαίρι του 2019, εμφάνισε πράγματι μια εταιρεία σχεδόν 60% μικρότερη απ' αυτό που πραγματικά εμφανιζόταν ότι είναι.
Πίσω, όμως από την ψεύτικη εικόνα, ένας σημαντικός κρίκος στην αλυσίδα του παιχνιδιού ήταν και οι καθυστερήσεις από τις αρμόδιες αρχές. Που είχαν ξεκινήσει από την πρώτη κιόλας στιγμή…
Παρά το σάλο που προκλήθηκε από την έκθεση του QCM, και την καταβαράθρωση της τιμής της μετοχής, η τότε διοίκηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς… πήρε το χρόνο της. Ο επικεφαλής, απουσίαζε στο εξωτερικό, αλλά δεν έσπευσε να επιστρέψει.
Για την ακρίβεια χρειάστηκε 21 ημέρες (ως τις 25 Μαΐου) μέχρι να διατάξει την αναστολή της διαπραγμάτευσης της. Στο μεταξύ, με το θέμα είχε ήδη ασχοληθεί η Βουλή, που κάλεσε τον Χαράλαμπο Γκότση να τοποθετηθεί για την υπόθεση. Κι εκείνος, αφοπλιστικά απάντησε: «Δεν μπορώ να εξηγήσω με οικονομικούς όρους τη συμπεριφορά της αγοράς»…
Όταν τελικά αποφάσισε να παρέμβει, η μετοχή (και οι επενδυτές σε αυτήν) είχαν χάσει σχεδόν το 80% της αξίας του τίτλου.
Η απόφαση της αναστολής, βασίστηκε στην αδυναμία (άρνηση) παροχής οικονομικών στοιχείων από την πλευρά της εταιρείας, στην οποία τελικά καταλογίζεται πρόστιμο 4 εκατ. (στην ίδια και σε εννέα φυσικά πρόσωπα της διοίκησης) στις 2 Αυγούστου. Δηλαδή, μετά από 94 ημέρες…
Παραδόξως ο επανέλεγχος των οικονομικών στοιχείων ανατέθηκε στην ελεγκτική εταιρεία Ernst & Young, η οποία συμπτωματικά ήταν και ο ελεγκτής της Folli Follie, έχοντας μάλιστα πριν μήνες από τότε, βραβεύσει και τον Τζώρτζη Κουτσολιούτσο…
Τελικά, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έφτασε στον Φεβρουάριο του 2019 για να ανακοινώσει τα πρώτα σοβαρά πρόστιμα (άνω των 20 εκατ. ευρώ) για την οικογένεια Κουτσολιούτσου και για εφτά πρόσωπα της διοίκησης στη χρήση του 2016.
Η ίδια υπόθεση παραπέμφθηκε στον εισαγγελέα με διώξεις για κακούργημα. Και απαιτήθηκαν σχεδόν έξι μήνες ακόμα (και η αλλαγή της κυβέρνησης) για να αρχίσει να κινείται συστηματικά η διερεύνηση της Folli Follie, με μοχλό την έκθεσης της PwC, τον Ιούλιο του 2020, και κυρίως μετά την αλλαγή στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς που πήρε κυριολεκτικά την υπόθεση «στα χέρια της», οδηγώντας στην «έξωση» των Κουτσολιούτσων και τις νομικές διαδικασίες σε βάρος τους.
Ήταν τότε, που ο Γκάμπριελ Γκρέγκο ο ισραηλινής καταγωγής επενδυτής και επικεφαλής του QCM σχολίασε τα «νέα» στα social παρατηρώντας πως «η Δικαιοσύνη μπορεί να αργεί, αλλά τελικά φτάνει. Ας είναι αυτή μια ξεκάθαρη προειδοποίηση προς όλους τους επίδοξους απατεώνες εκεί έξω».
Τα ερωτήματα…
Για τον κ. Γκότση, η δικαστική εξέλιξη διαμορφώνει μία δυσάρεστη πτυχή στην πολύχρονη επαγγελματική και ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία. Ο ίδιος θα χρειαστεί να δώσει πειστικές απαντήσεις στα ερωτήματα που προκύπτουν σε σχέση με τις αντιδράσεις της ρυθμιστικής αρχής υπό την ηγεσία του. Και ειδικότερα:
- Για ποιο λόγο καθυστέρησε η αναστολή διαπραγμάτευσης της μετοχής,
- Για ποιο λόγο καθυστέρησε η επιβολή προστίμων και διαχειριστικών ελέγχων, αλλά και
- Για ποιο λόγο καθυστέρησε η αποστολή της μηνυτήριας αναφοράς προς τη δικαιοσύνη
