Πιστεύατε ότι τα χειρότερα του πληθωρισμού και των επιπτώσεων των υψηλών επιτοκίων είναι πίσω μας; Νομίζατε ότι η κρίση της ακρίβειας μπορεί να τελειώσει με κάποιο μαγικό τρόπο; Η ύφεση για την οποία όλοι μιλούν και την οποία πολλοί περιμένουν από πέρσι τον Σεπτέμβριο, με πρώτη και καλύτερη την Παγκόσμια Τράπεζα, μπορεί να μην έρθει το 2023 αλλά θα μας χτυπήσει την πόρτα το 2024. Και όσοι είχαν αρχίσει να πείθονται ότι οι μεγαλύτερες οικονομίες θα καταφέρουν να προσγειωθούν ομαλά από τα… ύψη του πληθωρισμού, το πιθανότερο είναι πως θα απογοητευτούν. Τα υψηλότερα επιτόκια των τελευταίων δεκαετιών σκοτώνουν την οικονομική δραστηριότητα και δυστυχώς τα χειρότερα δεν είναι πίσω μας, αλλά μπροστά μας.
Αυτό είναι το συμπέρασμα που προκύπτει από τις νέες προβλέψεις της Citi για την παγκόσμια οικονομία. Οι εκτιμήσεις της αμερικανικής τράπεζας απαντούν και στα δύο πιο «καυτά» ερωτήματα της εποχής μας. Πότε θα υποχωρήσει ο πληθωρισμός και πότε θα αρχίσουν να μειώνουν τα επιτόκια οι κεντρικές τράπεζες;
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η Citi προβλέπει ότι ο ρυθμός με τον οποίο θα αναπτυχθεί το παγκόσμιο ΑΕΠ το 2023 θα διαμορφωθεί στο 2,3% αλλά θα επιβραδύνει στο 1,7% το 2024. Αν επιβεβαιωθεί, ο ρυθμός του 1,7% θα είναι ο χαμηλότερος για την παγκόσμια ανάπτυξη από το 1993 (1,8%), εξαιρουμένων των ετών 2009 (-1,3%) και 2020 (-3,1%) που βίωσαν τις επιπτώσεις δύο μεγάλων και παγκόσμιων κρίσεων, της χρηματοπιστωτικής μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers και της πανδημίας, αντίστοιχα.
Όταν η παγκόσμια ανάπτυξη υποχωρεί κάτω από το 2%, κάτι που δεν συμβαίνει συχνά αφού η τελευταία φορά που ήταν 2% ήταν το 2001, οι οικονομολόγοι θεωρούν ότι ισοδυναμεί με ύφεση. Κάτι που τα επιμέρους στοιχεία το δικαιολογούν. Σύμφωνα, λοιπόν, με τη Citi, οι βιομηχανοποιημένες οικονομίες θα αναπτυχθούν μόλις κατά 0,1% το 2024 αντικατοπτρίζοντας τις συνέπειες του πιο συγχρονισμένου κύκλου αύξησης επιτοκίων των τελευταίων 50 ετών.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα δουν το ΑΕΠ τους να μεγεθύνεται οριακά κατά 0,3%, η Κίνα θα εμφανίσει ανάπτυξη 4,6% και η Ινδία θα πρωταγωνιστήσει με ρυθμό 5,6%.
Ρόλο οδηγού στη πορεία προς την ύφεση θα έχει η Ευρωζώνη, της οποίας το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί το 2024 κατά 0,1%, μετά από μικρή ανάπτυξη 0,3% το 2023. Η Γερμανία θα επιβεβαιώσει τον χαρακτηρισμό «ασθενής της Ευρώπης» με το ΑΕΠ στο -0,5% φέτος και στο -0,4% το 2024. Θα ακολουθήσει η Ιταλία με ύφεση 0,6% το 2024, ενώ Γαλλία και Ισπανία θα αναπτυχθούν κατά 0,4% και 0,6% αντίστοιχα.
Η θετική πλευρά των εκτιμήσεων είναι ότι η ύφεση δεν θα είναι βαθιά και ο πληθωρισμός θα επιστρέψει το αργότερο μέσα στο 2025 στα επίπεδα που έχουν θέσει ως στόχο οι κεντρικές τράπεζες. Στην Ευρωζώνη ο πληθωρισμός θα εξασθενήσει από το 5,7% του 2023, στο 2,5% το 2024 και στο 1,5% το 2025. Κατά συνέπεια, η Citi «βλέπει» την ΕΚΤ να μειώνει τα επιτόκια από το υφιστάμενο επίπεδο του 4%, στο 3% το 2024 και στο 2% το 2025. Στην Αμερική, ο πληθωρισμός θα πέσει στο 2,6% το 2024 και στο 2% το 2025, με τη Fed να μειώνει τα επιτόκια στο 4,25% το 2024 και στο 2,75% το 2025.
Όλα αυτά σημαίνουν πως αν δεν υπάρξει κάποια νέα μεγάλη παγκόσμια αναταραχή, Ευρώπη και ΗΠΑ θα επιστρέψουν σε πιο φυσιολογικές συνθήκες το 2025, ενδεχομένως και από το β’ εξάμηνο του 2024. Χωρίς αυτό, βέβαια, να συνεπάγεται ότι θα περάσει η μεγαλύτερη κρίση ακρίβειας των τελευταίων δεκαετιών, μία κρίση που κάνει τα νοικοκυριά να βιώνουν συνθήκες πολύ χειρότερες από αυτές που αντανακλούν οι επίσημες μετρήσεις.