Του Γιώργου Φιντικάκη
Δύο διαφορετικές εικόνες συνθέτουν σήμερα το τοπίο των ΑΠΕ στην Ελλάδα. Από τη μία, η πράσινη ατζέντα της κυβέρνησης, και από την άλλη, η γραφειοκρατία του θεσμικού πλαισίου, οι τοπικές εμμονές, και οι κατ' επάγγελμα «οικολόγοι», που μεταφράζονται σε δέκα ή περισσότερα χρόνια για την λήψη μιας άδειας. Στην Ευρώπη ο μέσος χρόνος δεν ξεπερνά τα 2 έτη.
Δεν μπορεί οι επενδυτές να είναι «ήρωες» και να περιμένουν δέκα χρόνια για να πάρουν μια άδεια αιολικού, είπε χθες ο πρωθυπουργός γι' αυτές τις δύο διαφορετικές Ελλάδες, δίνοντας ταυτόχρονα και την προσωπική του δέσμευση ότι αυτό θα αλλάξει.
Τραβώντας πράγματι κάποιος την κουρτίνα των ΑΠΕ, έρχεται αντιμέτωπος με τη άγρια καθημερινότητα όσων ασχολούνται με το αντικείμενο. Δεν νοείται, για παράδειγμα, να έχουμε για αφήγημά μας νέες επενδυτικές ευκαιρίες στην αγορά των ΑΠΕ, όταν την ίδια στιγμή εμπλέκονται στις αδειοδοτήσεις συνολικά 29 υπηρεσίες, οι περιβαλλοντικές εγκρίσεις θέλουν οκτώ χρόνια, ενώ τα επιτελεία του ελληνικού στρατού μπορεί να απαντήσουν στο αίτημα μιας εταιρείας, και μετά από δύο χρόνια.
Τα αιολικά πάρκα της Enel Green Power στον Καφηρέα, ύψους 300 εκατ. ευρώ που εγκαινίασε χθες ο κ. Μητσοτάκης ξεκίνησαν πριν από 14 χρόνια αλλά ολοκληρώθηκαν μόλις φέτος. Στα απάτητα Άγραφα και σε υψόμετρο 1.600 μέτρων, χρόνια τώρα οι συλλογικότητες μπλοκάρουν μια επένδυση 20 ανεμογεννητριών, ύψους 110 εκατ. ευρώ, επικαλούμενες τον κίνδυνο καταστροφής ενός εκ των πλέον παρθένων φυσικών τοπίων της Στερεάς Ελλάδας. Στη Σκύρο ένα έργο πάνω από 330 MW μπροστά στις τοπικές αντιδράσεις, έχει μπει στο ψυγείο, επειδή η τοπική κοινωνία θεωρούσε ότι η λειτουργία του θα απειλήσει με καταστροφή το σπάνιο σκυριανό αλογάκι. Στην Κρήτη ο πρώην υπ. Ενέργειας Γ. Σταθάκης είχε φέρει διάταξη για τον οριζόντιο αποκλεισμό των αιολικών πάρκων από όλες τις περιοχές NATURA του νησιού, παρ' ότι πουθενά στην Ευρώπη, τα πράσινα έργα δεν απαγορεύονται οριζόντια απ'' αυτές.
Τα παραδείγματα δεν έχουν τελειωμό, Η διάσπαρτη νομοθεσία συχνά οδηγεί σε παραλογισμό, βρίθει από ξεχασμένες διατάξεις, ως επί των πλείστον άχρηστες, ενώ το κάδρο συμπληρώνουν κάποιοι δημοτικοί άρχοντες που με τη πρώτη ευκαιρία προσφεύγουν στα δικαστήρια, θεωρώντας ότι έτσι εξυπηρετούν την κομματική τους πελατεία.
Στην ουσία, τα τελευταία χρόνια η κεντρική πολιτεία είχε μια αμφίσημη συμπεριφορά απέναντι στις ΑΠΕ. Έκλεινε συχνά το μάτι στις αντιδράσεις, ταΐζοντας την τοπική πελατεία με καραμέλες λαϊκισμού, και ελπίζοντας να ψαρέψει πολιτικά οφέλη στα θολά νερά που δημιουργούσε η σύγχυση.
Το στοίχημα για την Γενική Γραμματέα του υπ. Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, που έχει αναλάβει να βάλει στο μικροσκόπιο το σύνολο των διατάξεων και να αξιολογήσει την χρησιμότητα κάθε μιας ξεχωριστά αλλά και το σύστημά τους συνολικά, είναι τεράστιο. Στόχος είναι η αδειοδοτική διαδικασία να γίνει απλή και κατανοητή, να εξαλειφθούν όλες οι στρεβλώσεις που έχουν εντοπιστεί είτε σε περιβαλλοντικά και χωροταξικά θέματα, είτε σε προβλήματα που αφορούν διάφορες καθυστερήσεις και να ψηφιοποιηθούν οι διαδικασίες. Να γίνει δηλαδή πιο απλή η ζωή των φορέων που αδειοδοτούν και οι οποίοι αρέσκονται στην τυπολατρία.
Το σαφές στίγμα που χρειάζεται να εκπέμψει η πολιτεία για την πράσινη ανάπτυξη είναι απαραίτητο και για έναν επιπλέον λόγο.
Ακόμη και σήμερα σε πολλές περιοχές της Ελλάδας επικρατούν γραφικές και συνομοσιωλογικές απόψεις γύρω από τις ΑΠΕ. Τέτοιες είναι για παράδειγμα ότι οι κεραυνοί εξοστρακίζονται στα πτερύγια των ανεμογεννητριών, αλλά και ότι οι ήχοι που αυτά παράγουν, εμποδίζουν τις κατσίκες να παράγουν γάλα, επειδή επηρεάζουν τη σεξουαλικότητα των αρσενικών! Κάποιοι επίσης πιστεύουν ότι τα αιολικά επηρεάζουν τον υδροφόρο ορίζοντα, ότι η παραγωγή καθαρής ενέργειας δεν οδηγεί σε εξοικονόμηση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (!) μέχρι και ότι δεν υπάρξει καν κλιματική αλλαγή.
