Δημοσιονομικοί Κανόνες: Τι θα συμβεί σε περίπτωση πολιτικής αστάθειας;
Shutterstock
Shutterstock

Δημοσιονομικοί Κανόνες: Τι θα συμβεί σε περίπτωση πολιτικής αστάθειας;

Η εβδομάδα αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική για τις παγκόσμιες εξελίξεις σε ΗΠΑ και Ευρώπη, ενώ εμείς βρισκόμαστε στην τελική ευθεία για τις εκλογές. 

Την Τρίτη ανακοινώνονται ο Ευρωπαϊκός πληθωρισμός και ο PMI στις ΗΠΑ, την Τετάρτη ανακοινώνεται στις ΗΠΑ η απόφαση για τα επιτόκια και την Πέμπτη αντιστοίχως στην Ευρώπη από την ECB. Είναι κρίσιμη η χρονική στιγμή διότι φαίνεται ότι κινούμεθα προς μία κατεύθυνση που η οικονομική δραστηριότητα αδυνατίζει, ο βασικός πληθωρισμός διατηρείται, μπορεί μάλιστα να αυξηθεί, και τα επιτόκια μάλλον θα αυξηθούν! 

Παράλληλα, τέλος της εβδομάδας συνέρχονται στη Στοκχόλμη οι υπουργοί Οικονομικών της EU με κύριο αντικείμενο τους νέους κανόνες δημοσιονομικής διαχείρισης (μαζί με την διεύρυνση της Τραπεζικής Ένωσης και την βοήθεια στην Ουκρανία) που θα υιοθετηθούν για την επόμενη δεκαετία με δύο βασικά στρατόπεδα να οργανώνουν τις δυνάμεις τους με βάση κυρίως την σχέση (πάνω από 100% χρέους με ΑΕΠ): Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Γαλλία, Βέλγιο από τη μια μεριά, και Κέντρο, Βορειοευρωπαϊκές χώρες από την άλλη, με τη Γερμανία σε κεντρικό ρολό και ενώ οι προτάσεις της ακομισιόν, μάλλον κλείνουν προς το πρώτο στρατόπεδο. 

Η πρόταση της Κομισιόν διατηρεί τα όρια του 3% του ελλείμματος και το 60% του χρέους αλλά διαμορφώνει τετραετείς οδικούς χάρτες απομείωσης μέσω μεταρρυθμίσεων με στόχο η σχέση χρέους προς ΑΕΠ να είναι μικρότερη στο τέλος της περιόδου αναφοράς και κάθε χρόνο το έλλειμμα να μειώνεται τουλάχιστον 0,5% του ΑΕΠ, όσο βρίσκεται πάνω από το 3% με ειδικές αναφορές στις πράσινες, ψηφιακές και αμυντικές δαπάνες. Οι Γερμανοί θέλουν σαφέστερα ετήσια όρια μειώσεων και για χρέος και για έλλειμμα. 

Το κρίσιμο για μας σημείο είναι ότι οι αποφάσεις θα ληφθούν μέχρι τέλος του έτους με βάση τα νούμερα του 2023 που είναι όμως εκλογικό έτος για μάς ενώ ταυτοχρόνως η οικονομική δραστηριότητα αδυνατίζει και τα επιτόκια αυξάνονται ενώ επιδιώκουμε και την (απαραίτητη) επενδυτική βαθμίδα (!!).

Σήμερα, όπως έχουν τα πράγματα (με την συνετή δημοσιονομική πολιτική που ακολουθούμε) φαίνεται ότι το 2022 έχουμε κρατικό (κατά Μάαστριχτ) ισοζύγιο -2,17% και θα έχουμε μάλλον θετικό (!) ισοζύγιο τα επόμενα χρόνια (!) ενώ ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ από 171% το 2023 θα γίνει 165% το 2024 και στην συνέχεια σταδιακά θα απομειώνεται.

Άρα είμαστε συμβατοί με τις EU μελλοντικές δημοσιονομικές αποφάσεις, γεγονός που οδηγεί σε ένα πολύ καλύτερο οικονομικό ορίζοντα για να αντιμετωπιστούν στην συνέχεια τα θέματα της αγοράς εργασίας και της διανομής του πλούτου.

Τι θα γίνει όμως εάν οδηγηθούμε σε μία πολιτική αστάθεια με επιπτώσεις στην δημοσιονομική διαχείριση; Στην περίπτωση αυτή οδηγούμαστε αναγκαστικά σε κάποιας μορφής δημοσιονομική πειθάρχηση σε ένα δυσκολότερο μακροοικονομικό κλίμα με πολιτικές και κοινωνικές επιπτώσεις.

*Ο Παναγιώτης Πετράκης είναι Ομότιμος Καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ)