Oι Εταιρείες Διαχείρισης Δανείων (EΕΔΑΔΠ), οι λεγόμενοι servicers, συγκροτούν πλέον έναν αυτοτελή κλάδο, τον τρίτο πυλώνα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, καθώς διαχειρίζονται σήμερα συνολικά δάνεια και απαιτήσεις που υπερβαίνουν τα 100 δις ευρώ και προτεραιότητα είναι η αναβίωση των κόκκινων δανείων, είπε ο πρόεδρος της ΕΕΔΑΔΠ και CEO της doValue Τάσος Πανούσης στην ετήσια γενική συνέλευση της ΕΕΔΑΔΠ.
Μόνο τον τελευταίο χρόνο μεταφέρθηκαν εκτός τραπεζικών ισολογισμών χαρτοφυλάκια 22 δις ευρώ, τα οποία έχουν αναλάβει να διαχειριστούν τα μέλη της ΕΕΔΑΔΠ και ήδη βρίσκονται σε διαδικασία μεταφοράς άλλα 13 δις ευρώ δανείων.
«Έχουμε αναδεχθεί το βάρος του μεγάλου προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων που κληροδότησε η πολυετής κρίση στο τραπεζικό μας σύστημα. Xωρίς την ταχεία αντιμετώπισή του δεν θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε σε ομαλή χρηματοδότηση της οικονομίας, σε ισχυρούς και διατηρήσιμους ρυθμούς ανάπτυξης και σε τροχιά ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας για την Ελλάδα», ανέφερε ο Πανούσης.
«Σε ό,τι αφορά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που έχουν περιέλθει σε εμάς προς διαχείριση με τη διαδικασία των τιτλοποιήσεων, προτεραιότητά μας αποτελεί, όπου αυτό είναι εφικτό, η αναβίωσή τους. Να αναδιαρθρωθεί δηλαδή ο δανεισμός και να καταστεί και πάλι βιώσιμος και εξυπηρετήσιμος».
Μέχρι σήμερα τα μέλη της ΕΕΔΑΔΠ έχουν αναδιαρθρώσει δάνεια ύψους άνω των 4,7 δις ευρώ μόνο το 2020-2021, προσφέροντας λύσεις που περιλαμβάνουν στην πλειοψηφία τους και άφεση χρέους.
Πέρα από το άμεσο όφελος για τους σημερινούς κατόχους των δανείων (επενδυτές) αλλά και τους δανειολήπτες, η αναβίωση δανεισμού ως βιώσιμου, ανοίγει ένα νέο ενάρετο κύκλο.
Στο μέλλον θα είναι δυνατή, δηλαδή, η επαναπώληση και επιστροφή τέτοιων χαρτοφυλακίων από τους σημερινούς κατόχους τους προς τα τραπεζικά ιδρύματα μέσω των Εταιρειών Διαχείρισης.
Με τον τρόπο αυτό οι τράπεζες θα αυξήσουν το υγιές δανειακό τους χαρτοφυλάκιο ενώ χιλιάδες φυσικά και νομικά πρόσωπα, που σήμερα είναι εκτός τραπεζικού συστήματος λόγω του ότι έχουν εκκρεμείς οφειλές εκτός ρύθμισης, θα μπορέσουν να επιστρέψουν και να ανακτήσουν την πρόσβασή τους στην τραπεζική χρηματοδότηση, με υγιείς πλέον όρους, επεσήμανε ο Πανούσης.
Σε ό,τι αφορά δάνεια που παραμένουν εντός τραπεζικών ισολογισμών, οι εταιρείες διαχείρισης έχουν πετύχει ρυθμίσεις σε χιλιάδες περιπτώσεις.
Μόνο για τα έτη 2020 – 2021, ρυθμίστηκαν δάνεια ύψους 3,8 δις ευρώ, τα οποία δεν έχουν μεταβιβαστεί σε τρίτους επενδυτές και συνεχίζουν να ανήκουν σε πιστωτικά ιδρύματα.
Τα συγκεκριμένα δάνεια αναταξινομήθηκαν ως εξυπηρετούμενα και επανήλθαν στα υγιή τραπεζικά χαρτοφυλάκια των τραπεζών – και σε αυτή την περίπτωση με πολλαπλά οφέλη τόσο για τους δανειολήπτες, όσο και για τις ίδιες τις τράπεζες.
«Καθημερινά προσφέρουμε ευέλικτες και ουσιαστικές λύσεις συμβατές με τις οικονομικές τους δυνατότητες σε όλους τους δανειολήπτες που συνεργάζονται μαζί μας. Δεν έχουμε συμπάθεια ή κατανόηση για εκείνους που μπορούν αλλά δεν θέλουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και προσπαθούν να φορτώσουν τα βάρη σε άλλους και τελικά στο κοινωνικό σύνολο και την οικονομία. Ο στρατηγικός κακοπληρωτής επιδεικνύει αντικοινωνική συμπεριφορά. Πιστεύω ότι αποτελεί κατάκτηση των τελευταίων ετών ότι η ουσιαστική διαφοροποίηση μεταξύ πραγματικά αδύναμων δανειοληπτών και “στρατηγικών κακοπληρωτών” έχει περάσει ως αντίληψη στην κοινή γνώμη» τόνισε ο πρόεδρος της ΕΕΔΑΔΠ.
Σημαντική είναι και η λειτουργία των εταιρειών διαχείρισης στον αναπτυσσόμενο κλάδο των ακινήτων. Παρέχουν εγγύηση διαφάνειας τόσο για τους κατόχους των δανείων (επενδυτές) όσο και για τους δανειολήπτες.
Σε πολλές περιπτώσεις η αξία των ακινήτων μπορεί να αυξηθεί είτε με την επίλυση νομικών, τεχνικών και διοικητικών προβλημάτων είτε με επένδυση κεφαλαίων - ιδιαίτερα σε μεγαλύτερα εμπορικά ακίνητα. Οι εταιρείες είναι σε θέση να αντλήσουν ή/και να μοχλεύσουν σημαντικά κεφάλαια για παρόμοιες επενδύσεις.
Η Ένωση έχει ήδη συμπληρώσει δύο έτη πλήρους λειτουργίας από την ίδρυσή της και αναδείχθηκε με επιτυχία ως ο συλλογικός φορέας και θεσμικός εκπρόσωπος του κλάδου των Εταιρειών Διαχείρισης στην Ελλάδα.
«Αντιμετωπίσαμε με επιτυχία τις συνέπειες της πανδημίας του Covid-19, μέσα από στοχευμένες πρωτοβουλίες για τη στήριξη των δανειοληπτών, αλλά και την υποβολή στοχευμένων προτάσεων για την αποκατάσταση της κανονικότητας στις διαδικασίες είσπραξης απαιτήσεων και την προστασία της κουλτούρας πληρωμών. Από την έναρξη της πανδημίας προχωρήσαμε σε αναστολές πληρωμών για λογαριασμό τραπεζικών ιδρυμάτων (πελατών μας) ύψους 15 δις ευρώ σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Συμβάλαμε στο μέτρο των δυνάμεών μας στην επιτυχία των κρατικών προγραμμάτων υποστήριξης των δανειοληπτών που επλήγησαν από την πανδημία, εντάσσοντας στο πρόγραμμα Γέφυρα Ι δάνεια ύψους άνω των 3,5 δις ευρώ και στο πρόγραμμα Γέφυρα ΙΙ δάνεια ύψους άνω των 1,5 δις ευρώ».
Η διαχείριση του ιδιωτικού χρέους επηρεάζει ουσιαστικά την πορεία της οικονομίας και οι ρυθμοί στη διαχείρισή του πρέπει να επιταχυνθούν. Για το σκοπό αυτό απαιτούνται στοχευμένες ενέργειες εκεί όπου σημειώνονται καθυστερήσεις, ανέφερε ο Πανούσης.
Το περιβάλλον της πανδημίας οδήγησε σε επιβράδυνση των μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης. Αυτό ήταν εύλογο στις συνθήκες που επικρατούσαν, αλλά επηρέασε αρνητικά τη συνολική συμπεριφορά των δανειοληπτών, καθώς ορισμένοι αισθάνθηκαν ότι δεν υπάρχει πιεστική ανάγκη εξυπηρέτησης υποχρεώσεων.
«Δεν πρέπει να επιτρέψουμε υποτροπή στην αρνητική κουλτούρα πληρωμών του παρελθόντος. Η αναγκαστική εκτέλεση είναι η ύστατη επιλογή μας αλλά η απουσία της επηρεάζει αρνητικά και φέρνει στην επιφάνεια τον ηθικό κίνδυνο».
Η σύσταση του Φορέα Απόκτησης & Επαναμίσθωσης ακινήτων που προβλέπει το νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας έχει μετατεθεί χρονικά, αλλά αναμένεται οι διαδικασίες να ολοκληρωθούν μέσα στο επόμενο έτος. Η λειτουργία του Φορέα είναι κομβική στην αποτελεσματικότερη εφαρμογή του νέου Πτωχευτικού Κώδικα.
Τα αποτελέσματα στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών μέχρι σήμερα υστερούν έναντι των προσδοκιών.
«Έχουμε πάνω από 39.000 αιτήσεις κατ’αρχήν, αλλά ο αριθμός εκείνων που ολοκληρώθηκαν είναι ακόμη πολύ μικρός, λόγω του ότι πρόκειται για σύνθετη διαδικασία, στην οποία εμπλέκονται πολλοί παράγοντες μέχρι να συμπληρωθούν τα στοιχεία στην πλατφόρμα και να προταθεί η λύση που προκύπτει αλγοριθμικά στον δανειολήπτη. Ωστόσο, αυτή η στάση αναμονής δεν αποτελεί παράδοξο. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η νέα διαδικασία εξωδικαστικού μηχανισμού τώρα κάνει τα πρώτα της βήματα. Πιστεύω πως καθώς η αγορά θα πληροφορείται τις λύσεις που δόθηκαν, τα σχετικά αιτήματα θα αυξηθούν».
Υπάρχουν επίσης σημαντικές καθυστερήσεις στην εκκαθάριση των εκκρεμών υποθέσεων του Νόμου Κατσέλη που αρχικά είχε προβλεφθεί για το 1ο τρίμηνο του 2022 και θα πρέπει να υπάρξει ένα σχέδιο επιτάχυνσης της εκδίκασης των πάνω από 40.000 υποθέσεων οι οποίες ακόμη εκκρεμούν, επεσήμανε ο πρόεδρος της ΕΕΔΑΔΠ.