Του Γιώργου Φιντικάκη
Ειδικό σχέδιο με χρηματοδότηση για την επόμενη ημέρα της Δυτικής Μακεδονίας, εξετάζει η κυβέρνηση, από κοινού με τις Βρυξέλλες, προκειμένου να γίνει ομαλά η απολιγνιτοποίηση της περιοχής έως το 2028, όπως έχει εξαγγείλει ο Κ.Μητσοτάκης.
Σκοπός του "μάστερ πλαν" είναι να τεθεί σε εφαρμογή από το 2020 και μετά, με στόχο την μετατροπή της Δ.Μακεδονίας από κέντρο του λιγνίτη, σε τόπο προσέλκυσης επενδύσεων στην αγροτική παραγωγή, την μεταποίηση, και τον τουρισμό.
Την είδηση ότι θα εκπονηθεί σχέδιο με ειδική χρηματοδότηση για τη Δυτική Μακεδονία, είχε αποκαλύψει προ δεκαημέρου ο υπ. Ανάπτυξης Αδ.Γεωργιάδης, κατά την συνάντηση του με τον Περιφερειάρχη Γ.Κασαπίδη, ενώ συνέχεια στο θέμα, έδωσε με την επίσκεψή του, το Σαββατοκύριακο, σε Κοζάνη, Αμύνταιο, Φλώρινα και Πτολεμαίδα, ο υφυπουργός Ενέργειας Γ.Θωμάς.
Το σχέδιο θα εξειδικευθεί εν καιρώ, και στόχος είναι να συμπεριλάβει φορολογικά και αναπτυξιακά κίνητρα για επενδύσεις σε άλλους τομείς, όπως στην πράσινη ενέργεια. Βασικά χρηματοδοτικά του εργαλεία, θα είναι οι πόροι τόσο του ΕΣΠΑ, οι οποίοι θα είναι αυξημένοι στη Δ.Μακεδονία για την περίοδο 2021-2027, όσο και εκείνοι από το ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης που θα χρηματοδοτήσει σε πλειάδα περιφερειών, επενδύσεις, για παράδειγμα σε μορφές πράσινης ενέργειας.
Στους σχεδιασμούς της νέας προεδρίας της ΕΕ, είναι το νέο αυτό Ταμείο, να προικισθεί με κονδύλια γύρω στα 10 δισ ευρω, για να χρηματοδοτήσει δράσεις σε δεκάδες Περιφέρειες της Ευρώπης που διαθέτουν ορυχεία, εργοστάσια παραγωγής από κάρβουνο, όπως της δυτικής Μακεδονίας, και οι οποίες στο άμεσο μέλλον θα νοιώσουν τις πιέσεις της μετάβασης σε μια πιο καθαρή οικονομία.
Εννοείται ότι όλα τα παραπάνω θα έρθουν να "κουμπώσουν" με την εθελουσία έξοδο που θα σχεδιάσει και ανακοινώσει η διοίκηση της ΔΕΗ για τους εργαζόμενους σε μονάδες και ορυχεία, κατ' εφαρμογήν του νέου 5ετούς business plan της επιχείρησης που βρίσκεται υπό κατάρτιση. Κοινός παρονομαστής του αναπτυξιακού αυτού σχεδίου, όπως δεσμεύθηκε κατά τις συναντήσεις του στην περιοχή ο κ.Θωμάς, είναι να μην χαθούν θέσεις εργασίας από τους εργαζόμενους στην λιγνιτική δραστηριότητα της ΔΕΗ, που ανέρχονται σήμερα σε 4.200, και μαζί με τους εργολάβους και τους εποχικούς, φτάνουν περίπου τους 6.000. Εννοείται ότι αρκετοί απ' αυτούς θα αποχωρήσουν με πακέτα εθελουσίας εξόδου, που θα ανακοινωθούν μετά την ολοκλήρωση του business plan.
Ενα πρώτο βήμα του σχεδίου, αφορά την απόδοση με νόμο στους ενεργειακούς Δήμους της Δ.Μακεδονίας του αναπτυξιακού τέλους, ύψους 100 εκατ ευρώ, που τους οφείλεται από το 2014, και την οποία εξήγγειλε ο υφυπουργός Ενέργειας. Τα κονδύλια αυτά θα καταλήξουν σε Δήμους και Περιφέρειες μέσα από ρύθμιση, που θα συμπεριληφθεί στο νόμο για την ΔΕΗ, τον οποίο πρόκειται να παρουσιάσει το υπ. Ενέργειας τον Οκτώβριο. Εν συνεχεία η ΔΕΗ θα καταβάλει το τέλος, αναλογικά, στους δικαιούχους Δήμους. Μέρος από τα κονδύλια θα διατεθούν για την ολοκλήρωση έργων για παράδειγμα σε Φλώρινα και Αμύνταιο, προκειμένου να εξασφαλίσουν την συνέχιση της τηλεθέρμανσης στους κατοίκους των περιοχών, μετά το σβήσιμο των λιγνιτικών μονάδων.