Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Παρά τις άστοχες και ενδεχομένως εκ του πονηρού δηλώσεις από στελέχη της κυβέρνησης περί εικονικότητας των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις γειτονικές χώρες, οι ελληνικές επιχειρήσεις συνεχίζουν τη μαζική φυγή προς τη Βουλγαρία και την Κύπρο. Η υφυπουργός Οικονομικών επανέλαβε προχθές ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 80% αυτών των επιχειρήσεων είναι καθαρά εικονικές, χωρίς προσωπικό, χωρίς καμία δραστηριότητα προσθέτοντας ότι τέτοιες πρακτικές είναι παράνομες και πρέπει να σταματήσουν, όχι μόνο για λόγους παραβατικής συμπεριφοράς, αλλά και αθέμιτου ανταγωνισμού έναντι των άλλων επιχειρήσεων.
Ωστόσο, από τη στιγμή που έχει διαπιστωθεί ότι το 80% (την πρώτη φορά το είπε τον περασμένο Οκτώβριο) η εικονικότητα κάποιων επιχειρήσεων γιατί δεν τις κλείνουν; Εάν το υπουργείο Οικονομικών ή η φορολογική διοίκηση έχει στοιχεία που δείχνουν την παρανομία τους, θα πρέπει να προβούν στην επιβολή προστίμων και οι ελεγκτές να «ρίχνουν» τα τιμολόγια τους όταν τα εντοπίζουν σε άλλες επιχειρήσεις.
Διαφορετικά εάν δεν έχουν στοιχεία θα πρέπει να αφήσουν την ιδιωτική οικονομία να «πάρει τον δρόμο της». Να μην δημιουργούν συνεχώς προβλήματα και να αφήσεις τις επιχειρήσεις να επιβιώσουν. Εάν θέλουν δε, να επιστρέψουν οι επιχειρήσεις αυτές θα πρέπει να προχωρήσουν σε μείωση των φορολογικών επιβαρύνσεων αλλά και των ασφαλιστικών εισφορών αλλά και του μη μισθολογικού κόστους.
Καλό θα ήταν να αντιγράψουν τα καλά των γειτόνων κι γενικότερα τις καλές πρακτικές άλλων χωρών και να τις υιοθετήσουν. Είναι τουλάχιστον εξωφρενικό όταν όλη η Ευρώπη προχωρεί σε μειώσεις των συντελεστών (σε φυσικά και νομικά πρόσωπα) η ελληνική κυβέρνηση να υφαρπάζει τα λιγοστά κέρδη.
Βουλγαρία και Κύπρος, αν και έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά έχουν κοινό το θετικό επενδυτικό περιβάλλον, που ευνοεί την ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές και χαμηλές ασφαλιστικές εισφορές, σε συνδυασμό με μεταρρυθμίσεις και την αναγκαία πολιτική συναίνεση. Στην περίπτωση της Κύπρου ι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών κατέστησαν τη χώρα πόλο έλξης για περίπου 5.200 επιχειρήσεις την τελευταία πενταετία. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, στην Κύπρο οι εγγραφές ελληνικών επιχειρήσεων ήταν αυξημένες κατά 77% στα τέλη του 2016 σε σύγκριση με το 2015, ενώ αυξητική είναι η τάση και το τρέχον έτος.
Η Βουλγαρία, από την πλευρά της, αξιοποιεί την παρουσία διεθνών τραπεζικών ομίλων και το περιβάλλον των χαμηλών επιτοκίων στην Ευρώπη, επιτυγχάνοντας να εξασφαλίσει φθηνό χρήμα για τις επιχειρήσεις της που δανειοδοτούνται με χαμηλότερα –περίπου κατά 3%– επιτόκια σε σχέση με τις ελληνικές. Οι ξένες άμεσες επενδύσεις που εισρέουν στη χώρα συντηρούν την ανάπτυξή της, καθώς η Βουλγαρία καθίσταται πόλος έλξης για 15.000 ελληνικές επιχειρήσεις. Σταθερά άλλωστε τα τελευταία χρόνια κερδίζει συνεχώς έδαφος στην κατάταξή της σε σχέση με τον δείκτη ανταγωνιστικότητας του World Economic Forum, ανεβαίνοντας θέση –βρίσκεται στην 39η– για 6η συνεχή χρονιά το 2017, σε σχέση με την 87η θέση στην οποία υποχώρησε η Ελλάδα.
Σε κάθε περίπτωση, εάν υπάρχουν εικονικές επιχειρήσεις θα πρέπει να κλείσουν και να τους επιβληθούν πρόστιμα. Η κυβέρνηση όμως θα πρέπει να αντιμετωπίσει το τεράστιο πρόβλημα των υψηλών φορολογικών συντελεστών. Στην Κύπρο ο φόρος στα κέρδη ανέρχεται στο 12,5%, ενώ δεν υπάρχει φόρος στη διανομή μερίσματος. Ωστόσο, τα διανεμόμενα κέρδη, όταν δηλωθούν στη φορολογική κατοικία του φυσικού προσώπου και ειδικότερα στην Ελλάδα, φορολογούνται ως προς τον φόρο μερίσματος με 2,5%. Στη Βουλγαρία ο φορολογικός συντελεστής είναι ακόμα χαμηλότερος και ανέρχεται στο 10%.