Οι επενδυτές δύο μέρες τώρα γιορτάζουν καταρχήν τα στοιχεία που δείχνουν μια σχετική επιβράδυνση της εξάπλωσης της νόσου που προκαλεί ο κορονοϊός.
Είναι πρώιμος αυτός ο εορτασμός;
Πιθανότατα ναι, γιατί η καμπύλη της επιδημίας σε αρκετές χώρες ακόμα δεν φαίνεται να έχει έρθει στο peak. Οι απώλειες ανθρώπινων ζωών μειώθηκαν σε κάποια από τα ευρωπαϊκά επίκεντρα εξάπλωσης του κορονοϊού, εντούτοις στο Βέλγιο, την Αγγλία, την Ολλανδία και την Πορτογαλλία η καμπύλη ακόμα είναι ανοδική, ενώ για τις Ηνωμένες Πολιτείες η τρέχουσα εβδομάδα και η επόμενη θεωρούνται οι πιο επικίνδυνες.
Ο δεύτερος λόγος της πρόσφατης αισιοδοξίας των επενδυτών είναι ότι ακούστηκαν οι πρώτες ειδήσεις για σχεδιασμό άρσης του lockdown. Πιο συγκεκριμμένα, σχέδια για την άρση των περιοριστικών μέτρων μετά το Πάσχα εκπονούν η Γερμανία και η Αυστρία, σε ακόμη μία ένδειξη ότι η κατάσταση στην Ευρώπη βαίνει προς σταδιακή ομαλοποίηση στα τέλη του μήνα, ενώ και η Τσεχία εξετάζει μερική άρση μέτρων για την ίδια περίπου περίοδο.
Είναι πρώιμη η προσπάθεια έστω μιας μερικής επαναφοράς στην καθημερινότητα;
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας πιθανότατα ναι, καθώς «ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα είναι να μην εγκαταλειφθούν πολύ πρόωρα τα μέτρα για να μην υπάρξει οπισθοχώρηση.....Είναι σαν να είναι κανείς άρρωστος και, αν σηκωθεί πρόωρα από το κρεβάτι, υπάρχει κίνδυνος να πισωγυρίσει και να έχει επιπλοκές».
Η τομή του ευρωπαϊκού προγράμματος SURE
Ένας ακόμα λόγος για το πάρτυ των δύο τελευταίων ημερών βέβαια είναι και οι πρόσφατες ανακοινώσεις για εκ νέου μέτρα ανακούφισης των επιχειρήσεων από τις επιπτώσεις της αναστολής της οικονομικής δραστηριότητας.
Καταρχήν, εντύπωση έχουν κάνει οι δηλώσεις του Εκτελεστικού Αντιπροέδρου της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόβσκις, όσον αφορά τις ευρωπαϊκές επιλογές, συμπεριλαμβανομένης της πρότασης της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για ένα νέο πρόγραμμα χορήγησης δανείων στην πραγματική οικονομία, αξίας τουλάχιστον 200 δισ. ευρώ, αλλά και του προγράμματος SURE, το οποίο αποτελεί τομή στον τρόπο με τον οποίο η Κομισιόν στοχεύει στη διατήρηση του ανθρώπινου δυναμικού και της παραγωγικής ικανότητας στις οικονομίες, έτσι ώστε οι επιχειρήσεις να επιστρέψουν στην πλήρη οικονομική δραστηριότητα μόλις περάσει η κρίση.
Το νέο πρόγραμμα, θα έχει στη διάθεσή του ποσό ύψους 100 δισ. ευρώ. H Κομισιόν θα δανειστεί 100 δισ. ευρώ με εγγυήσεις των κρατών μελών ύψους 25 δισ. ευρώ και στη συνέχεια θα παρέχει στα κράτη μέλη δεκαετή δάνεια, με δυνατότητα επέκτασης της περιόδου αποπληρωμής και γενικά πολύ ευνοϊκούς όρους. Σε περίπτωση που τα κράτη μέλη δεν μπορούν να αποπληρώσουν, τότε η Κομισιόν θα μετακυλίει τα σχετικά ομόλογα.
Δεν ξέρω αν οι επικριτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης- που μόνο την καραμέλα του ευρω-ομολόγου ξέρουν να αναμασάνε- έχουν κατανοήσει τι ακριβώς είναι το πρόγραμμα SURE, αλλά πραγματικά οι δηλώσεις του Ντομπρόβσκις ίσως να αποτέλεσαν το μεγαλύτερο καύσιμο της ανόδου, τουλάχιστον όσον αφορά το ευρωπαϊκό ράλι.
Γιατί από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, πραγματικά μόνο ο όρος «γη και ύδωρ» ταιριάζει για τα οικονομικά μέτρα που έταξε ο υπουργός Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών, Στίβεν Μνούτσιν. Χθες κατά τη διάρκεια ενημέρωσης ότι 3.000 τράπεζες συμμετέχουν στο πρόγραμμα δανεισμού των μικρών επιχειρήσεων, πρόσθεσε ότι θα ζητήσει από το Κογκρέσο περισσότερα χρήματα, αν χρειαστεί, καθώς υπάρχουν επιπλέον «6 τρισ. που μπορούν να διοχετευθούν στην οικονομία».
Στην ερώτηση τώρα, αν πρώιμα γιόρτασαν όλα αυτά τα οικονομικά μέτρα οι αγορές, την απάντηση θα την αναζητήσουμε στα εξής δεδομένα:
Καταρχήν οι Κεντρικές Τράπεζες είναι πολύ σωστά προσανατολισμένες στο να διατηρήσουν ανοικτές τις πιστωτικές γραμμές και να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας. Δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή οι επιλογές δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής φαίνονται μονόδρομος, ας αφήσουμε για αργότερα τους πρωτόλειους προβληματισμούς για την εκτόξευση ελλειμμάτων και χρεών.
Όμως δεν μπορούμε να αναβάλλουμε τον προβληματισμό μας γι’ αυτό που μας λένε οι λοιμωξιολόγοι ανά τον κόσμο: Ζούμε μια νέα πανδημία εξαιτίας ενός ιού για τον οποίο δυστυχώς δεν έχουμε ακόμα την πλήρη εικόνα.
Άρα δεν μπορούμε να απαντήσουμε σε ερωτήσεις του τύπου: Όσοι έχουν νοσήσει, θα έχουν ανοσία και για πόσο καιρό;
Το καλοκαίρι η μετάδοση του ιού θα υποχωρήσει αισθητά ή όχι;
Από τέλη Σεπτεμβρίου και μετά έναντι να οχυρωθούμε από ένα δεύτερο κύμα της επιδημίας, θα έχουμε και πάλι lockdown στις οικονομίες;
Δεδομένου ότι κανείς δεν έχει απάντηση στις παραπάνω ερωτήσεις, είναι κατανοητό ότι ασφαλή απάντηση αν είδαμε τα χαμηλά των αγορών δεν μπορεί να δοθεί.
Η θεραπεία για τον κορονοϊό –σε λίγες μέρες θα έχουμε και τα αποτελέσματα της τρίτης φάσης κλινικών δοκιμών του πρώτου πιθανού φαρμάκου του remdesivir- σε συνδυασμό με ένα εμβόλιο, είναι οι βασικοί «σίγουροι» μοχλοί για οποιαδήποτε διατηρήσιμη ανάκαμψη μετά από ένα από τα χειρότερα τρίμηνα της ιστορίας στις παγκόσμιες αγορές.
Άλλη μια παράμετρος θα είναι η πορεία των εταιρικών κερδών. Όσο και να επιστρατεύονται προγράμματα στήριξης των θέσεων εργασίας, αν τα εταιρικά κέρδη καταρρεύσουν, δύσκολα θα μπορέσουν να αναστρέψουν τη κατάσταση.
Τους φόβους αυτούς εκφράζει και η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας που εκτιμά ότι η αγορά εργασίας βρίσκεται αντιμέτωπη με τη σοβαρότερη κρίση της από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς 1,25 δισεκατομμύριο άνθρωποι κινδυνεύουν με απόλυση ή με μείωση του μισθού τους.
Σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δόθηκε χτες στη δημοσιότητα, η συγκεκριμμένη υπηρεσία του ΟΗΕ εκτιμά ότι η πανδημία θα «εξαφανίσει» το 6,7% των ωρών εργασίας σε όλον τον κόσμο, μόνο κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2020, δηλαδή 195 εκατομμύρια ισοδύναμα πλήρους απασχόλησης για εβδομάδα εργασίας 48 ωρών. Οι αραβικές και ευρωπαϊκές χώρες εκτιμάται ότι θα πληγούν σφοδρά, όμως σε απόλυτους αριθμούς, η περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού θα υποστεί το μεγαλύτερο πλήγμα, αυτήν την περίοδο του έτους.
Η τελική αύξηση της παγκόσμιας ανεργίας για φέτος θα εξαρτηθεί για πολλούς από τα μέτρα που θα υιοθετηθούν, καταλήγει η ΔΟΕ, η οποία να υπενθυμίσουμε ότι στην προηγούμενη εκτίμησή της, στις 18 Μαρτίου, έκανε λόγο για 25 εκατομμύρια χαμένες θέσεις εργασίας.
H τεχνική εικόνα των αγορών
Δεύτερη φορά που η μητέρα των αγορών θα προσπαθήσει να ξαναμπεί στο κανάλι της. Για να δούμε αν θα καταφέρει πλέον να καταστήσει στήριξη τις 2648 μονάδες. Το ίδιο ισχύει και για τις 10943 μονάδες του DAX ή τις 4830 του CAC. Ενδεικτικά παραθέτουμε το διάγραμμα του S&P, που αποκαλύπτει «γενναία» το διακύβευμα της τρέχουσας ζώνης στο κλείσιμο της εβδομάδος που διανύουμε.
Αποποίηση Ευθύνης: Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμια περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
