Οι απόψεις μελών του επιτελείου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας διίστανται για τις προοπτικές του πληθωρισμού και την πορεία των επιτοκίων, δημιουργώντας προβληματισμό στους επενδυτικούς κύκλους για τις επόμενες κινήσεις της.
Χαρακτηριστική είναι η διαφωνία του Φίλιπ Λέιν, επικεφαλής οικονομολόγου της ΕΚΤ, και της Ιζαμπέλ Σνάμπελ που εκφράζουν το οικονομικό debate στο συμβούλιο της κεντρικής τράπεζας με αντικρουόμενες απόψεις για το αν η νομισματική αρχή της ευρωζώνης πρέπει να μετριάσει την πολιτική επιτοκιακών αυξήσεων, αλλά και για τη μέτρηση του πληθωρισμού.
Ο Λέιν, η άποψη του οποίου είναι ότι ο πληθωρισμός-ρεκόρ θα αρχίσει να υποχωρεί τον επόμενο χρόνο, υποστηρίζει ότι τα επιχειρήματα για άλλη μια αύξηση της τάξης των 75 μονάδων βάσης δεν έχουν βάση πλέον. Τα απανωτά σοκ της πανδημικής κρίσης και της εκτόξευσης των τιμών ενέργειας είναι λόγοι που οι τελευταίες μετρήσεις του πληθωρισμού θα πρέπει να διαβάζονται διαφορετικά, καθώς οι προβολές δείχνουν ότι θα ακολουθήσει ταχεία υποχώρηση.
Η Σνάμπελ, αντίθετα, αποκρούει τις προτάσεις για μικρότερες αυξήσεις επιτοκίων και δείχνει να αμφισβητεί τις προβολές, υπογραμμίζοντας ότι όσο επιτρέπεται στον πληθωρισμό να παραμένει σε υψηλά επίπεδα, τόσο μεγαλώνει ο κίνδυνος να ριζώσει στην οικονομία.
Η διαφωνία των δύο πλευρών επεκτείνεται και στις προοπτικές για τους μισθούς, οι οποίοι κατά τον Λέιν θα πρέπει να παρακολουθούνται στενά για ενδείξεις αδικαιολόγητης αύξησης, ενώ η Σνάμπελ πιέζει το συμβούλιο της ΕΚΤ να δράσει ώστε να αποφευχθεί ένα σπιράλ πληθωρισμού-μισθολογικών αυξήσεων δεδομένου ότι οι μισθοί αυξάνονται με σχετικά γρήγορο ρυθμό.
Η διαφωνία των δύο πλευρών εντείνει την αβεβαιότητα των επενδυτών όσον αφορά στο μέγεθος της επόμενης αύξησης επιτοκίων της ΕΚΤ που αναμένεται σε λιγότερο από τρεις εβδομάδες, αλλά και στο πού θα κορυφωθούν τα επιτόκια του ευρώ τελικά.
Η τιμολόγηση στις αγορές κυμαίνεται για αύξηση από 50 μέχρι 75 μονάδων βάσης στην επόμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ στις 15 Δεκεμβρίου και όπως σχολιάζει η ING, έχει γίνει σχεδόν αδύνατο να προβλέψει κανείς τις επόμενες κινήσεις της ΕΚΤ.
Η κεντρική τράπεζα της ευρωζώνης έκανε κίνηση-έκπληξη τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο, αυξάνοντας τα επιτόκια περισσότερο απ' ότι ανέμεναν οι αγορές και έκτοτε έχει δηλώσει ότι δεν θα παρέχει κανένα guidance για τις επόμενες κινήσεις της, οι οποίες θα εξαρτώνται από τα μακροοικονομικά στοιχεία.
Η πολιτική αυτή επιτρέπει στην ΕΚΤ να αποφύγει αλλαγές πλεύσης μετά τη μεγάλη στροφή της προέδρου της Κριστίν Λαγκάρντ που αρχικά σχεδόν απέκλειε αυξήσεις επιτοκίων φέτος για να προεδρεύσει μετά στις συνεδριάσεις της μεγαλύτερης σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής στην ιστορία του ευρώ.
Η δημοσιοποίηση της διαφωνίας στο επιτελείο της ΕΚΤ είναι επίσης πλήγμα στον στόχο της Λαγκάρντ να φέρει ομόνοια στα 25 μέλη του συμβουλίου της κεντρικής τράπεζας μετά το πέρας της θητείας του προκατόχου της Μάριο Ντράγκι.
Αντίθετα με την περίοδο Ντράγκι, τότε που το εξαμελές εκτελεστικό συμβούλιο της ΕΚΤ ήταν ως επί το πλείστον ενωμένο, σήμερα οι αξιωματούχοι που διοικούν την ΕΚΤ βρίσκονται συχνά σε διαφωνία. Η Σνάμπελ και ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Λούις ντε Γκίντος έχουν τονίσει ότι ο δομικός πληθωρισμός που εξαιρεί τις ευμετάβλητες τιμές τροφίμων και ενέργειας είναι η μονάδα μέτρησης-κλειδί.
Ωστόσο, ο οικονομολόγος Λέιν υποστηρίζει ότι η εστίαση στον δομικό πληθωρισμό μπορεί να υπερβάλει στο πόσο επίμονος θα αποδειχτεί ο πληθωρισμός. Ένα άλλο μέλος του συμβουλίου της ΕΚΤ, ο Φάμπιο Πανέτα έχει δώσει ένα μοναχικό αγώνα διαρκείας για να πείσει την ΕΚΤ ότι πρέπει να υιοθετήσει ένα πιο ήπιο ρυθμό επιτοκιακών αυξήσεων.
Σύμφωνα με την ING, η Λαγκάρντ επεδίωκε διακαώς να οδηγήσει σε σύμπνοια απόψεων στο συμβούλιο της ΕΚΤ, αλλά σήμερα ακόμη και οι συνάδελφοι της στην κεντρική τράπεζα θέλουν να δημοσιοποιούν τις αντικρουόμενες απόψεις.
Η ΕΚΤ δεν είναι η μόνη νομισματική αρχή που αντιμετωπίζει διάσταση απόψεων στους κόλπους της. Στις ΗΠΑ ο επικεφαλής της Fed κ. Πάουελ θεωρείται πιο «γεράκι» απ' ότι η αντιπρόεδρος Lael Brainard στις δημόσιες επικοινωνίες τους.
Οι οικονομολόγοι της Natixis θεωρούν υγιές το να υπάρχει διάσταση απόψεων, αλλά εκτιμούν ότι οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ μπλοφάρουν όταν προϊδεάζουν για κορύφωση των επιτοκίων στο επίπεδο του 3%. Πιστεύουν ότι η ΕΚΤ θα έπρεπε να συζητά επίπεδο επιτοκίων 5% αν ήθελε να πιέσει τον πληθωρισμό στο 2%, αλλά αυτό θα προκαλούσε βαθιά ύφεση.
