Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Με ελαφρύνσεις ύψους 1,2 δισ. ευρώ για το 2020, ανάπτυξη 2,8% και πρωτογενές πλεόνασμα 3,56% του ΑΕΠ κατατέθηκε στη Βουλή το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το επόμενο έτος.
Όπως τονίζεται στην εισηγητική έκθεση, η συμβολή 0,5 ποσοστιαίων μονάδων στην ανάπτυξη του 2020, θα προέλθει από την αναδιαμόρφωση της φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων και τη δραστική μείωση των συντελεστών φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων, μέσω των καναλιών της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων.
Για το 2019 υπολογίζεται πρωτογενές πλεόνασμα 3,68%. Η κυβέρνηση τοποθετείται και στο θέμα της μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων. Συγκεκριμένα αναφέρει ότι σημαντικός παράγοντας που λειτουργεί ανασταλτικά στην οικονομική μεγέθυνση είναι η διατήρηση υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων. Η μείωση τους λοιπόν, προϋποθέτει αρχικά τη μείωση των υπερβάσεων έναντι των στόχων, κάτι που επιχειρείται τόσο κατά την εκτέλεση του Προϋπολογισμού του 2019, όσο και στην κατάρτιση του Προϋπολογισμού του 2020. Η μείωση των υπερβάσεων αυτών είναι το πρώτο βήμα για τη διεκδίκηση της μείωσης των ίδιων των στόχων, κάτι που αποτελεί προϋπόθεση για την επιτάχυνση της ανάπτυξης της Ελληνικής Οικονομίας.
Για την επίτευξη των στόχων του προϋπολογισμού μετά τις παρεμβάσεις ύψους 1,2 δις. ευρώ η κυβέρνηση προχωρά στην ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Για αυτό το σκοπό θεσμοθετείται αυξημένος συντελεστής 30% κατά τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Ουσιαστικά η κυβέρνηση λαμβάνει ισόποσα μέτρα για την κάλυψη των παρεμβάσεων με τα περισσότερα να προέρχονται από την πάταξη της φοροδιαφυγής (642 εκατ. ευρώ) και από την επέκταση των αντικειμενικών αξιών (142 εκατ. ευρώ).
Τα μέτρα ελάφρυνσης
- μείωση των φορολογικών συντελεστών,
- η παροχή κινήτρων για την αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας, μέσω της χορήγησης επιδόματος για κάθε γέννηση, καθώς και της μείωσης του συντελεστή ΦΠΑ σε βασικά είδη βρεφικής ηλικίας,
- η τόνωση της οικοδομικής δραστηριότητας μέσω φορολογικών ελαφρύνσεων,
- η περαιτέρω ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης, μέσω της εντατικοποίησης των φορολογικών ελέγχων και της παροχής κινήτρων στους φορολογούμενους για ηλεκτρονικές πληρωμές (αύξηση του ύψους των απαιτούμενων ετήσιων ηλεκτρονικών πληρωμών,
- συμμετοχή σε κληρώσεις με χρηματικά έπαθλα),
- η επισκόπηση δαπανών στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης (πέραν των πιλοτικών εφαρμογών που είχαν προγραμματιστεί) προκειμένου να δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος για την εφαρμογή δράσεων με προσανατολισμό στην οικονομική ανάπτυξη,
- η ρεαλιστικότερη αποτύπωση των ορίων δαπανών των Υπουργείων κατά την κατάρτιση του Κρατικού Προϋπολογισμού ως αποτέλεσμα της συνεργασίας του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και των ΓΔΟΥ των Υπουργείων,
- η συγκέντρωση των πλεοναζόντων διαθεσίμων των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης στον Ενιαίο Λογαριασμό Θησαυροφυλακίου με σκοπό την άσκηση αποτελεσματικότερων πολιτικών διαχείρισης ρευστότητας,
- η κάλυψη των κενών που παρατηρούνται σε διάφορους κρίσιμους τομείς για τη λειτουργία του κράτους, όπως π.χ. η παιδεία, η υγεία και η ασφάλεια, με νέες προσλήψεις,
- η συνέχιση των δράσεων του ΟΠΕΚΑ για τη στήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και
- η συνέχιση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων
Τα έσοδα του προϋπολογισμού
Τα καθαρά έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού, σε δημοσιονομική βάση, προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 53.964 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 322 εκατ. ευρώ ή 0,6%, έναντι των εκτιμήσεων του 2019. Η προαναφερθείσα μείωση οφείλεται κυρίως στα μειωμένα έσοδα στην κατηγορία «Μεταβιβάσεις» και στην κατηγορία «Λοιπά τρέχοντα έσοδα».
Δαπάνες
Οι συνολικές δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2020 προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν (σε δημοσιονομική βάση) σε 57.009 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 707 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη εκτίμηση για το 2019.
Οι δαπάνες παροχών σε εργαζομένους προβλέπεται ότι θα ανέλθουν στα 13.399 εκατ. ευρώ αυξημένες κατά 415 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη εκτίμηση για το 2019. Η μεταβολή αυτή οφείλεται στους κάτωθι παράγοντες:
- στην αύξηση των τακτικών αποδοχών κατά 137 εκατ. ευρώ που αφορά κυρίως τις μισθολογικές ωριμάνσεις του εν ενεργεία προσωπικού,
- στην αύξηση των εργοδοτικών εισφορών υπέρ ΕΦΚΑ, ΕΟΠΥΥ και λοιπών ασφαλιστικών φορέων κατά 327 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην αύξηση του ποσοστού των εργοδοτικών εισφορών του ΕΦΚΑ από 10% για το 2019 σε 13,33% το 2020 και
- στη μείωση κατά 50 εκατ. ευρώ των πρόσθετων αποδοχών, οι οποίες εμφανίστηκαν αυξημένες στο έτος 2019, λόγω της διενέργειας εκλογικών αναμετρήσεων.
Τι προβλέπει ο προϋπολογισμός για τις αντικειμενικές αξίες
Η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών με βάση τις πραγματικές αξίες, θα συμβάλλει στην αύξηση της εισπραξιμότητας σε ιδιοκτησίες συγκεκριμένων περιοχών της χώρας που τώρα το επίπεδο των αντικειμενικών αξιών είναι αρκετά χαμηλότερο έναντι της εμπορικής αξίας καθώς και σε περιοχές της χώρας με πολύ υψηλή αξία ακινήτων (πολυτελείς παραθεριστικές περιοχές), που ως τώρα δεν λαμβάνονταν υπόψη. Αυτή η παρέμβαση θα δώσει τη δυνατότητα για περαιτέρω μείωση των βαρών στους πολίτες που κατέβαλαν δυσανάλογα υψηλούς φόρους ακίνητης περιουσίας.