Ένα βήμα πιο κοντά στην κανονικότητα, ένα βήμα πιο κοντά στα προ κρίσης επίπεδα ήρθαν οι ισολογισμοί των τραπεζών στο γ’ τρίμηνο. Η προσπάθεια μείωσης των μη εξυπηρετούμενων εκθέσεων μέσα από τιτλοποιήσεις και ενεργειών ρύθμισης έχει αποδώσει αποτελέσματα παρά την εξαιρετικά δύσκολα διετία της πανδημικής κρίσης. Για να φθάσουν οι ελληνικές τράπεζες σε αυτό το σημείο χρειάστηκε να κάψουν κεφάλαιο, η συνθήκη αυτή δεν ήταν άγνωστη στο ξεκίνημα της προσπάθειας το 2016 το οποίο στοίχησε και στα επαναλαμβανόμενα έσοδα. Το βασικό ζητούμενο ήταν η επιστροφή στις παραδοσιακές τραπεζικές εργασίες και πλέον μπορεί να υποστηριχθεί ότι βρισκόμαστε σε ένα σημείο αφετηρίας με πολλές και καλές προϋποθέσεις δημιουργίας αξίας. Η διαχρονική εξέλιξη τουλάχιστον σε κάποια μεγέθη φαίνεται να δίνει πόντους ανάπτυξης στο κοντινό μέλλον. Οι κυριότερες επισημάνσεις αυτού του τριμήνου είναι οι εξής:
Τα έσοδα από τόκους έχουν υποστεί σημαντική μείωση κοντά στο 10% σε σχέση με το β’ τρίμηνο του 2021 και οφείλεται αφενός στο ενήμερο μέρος των δανείων (~30%-35%) που συμμετέχουν στις τιτλοποιήσεις αφετέρου στην μη καταγραφή εσόδων που συνδέονται με την παροχή της βραχυπρόθεσμης ρευστότητας από την ΕΚΤ η οποία έχει αρνητικό επιτόκιο και άρα προσθέτει εισόδημα. Η επίδοση των 1,27 δις ευρώ είναι η χαμηλότερη από το 2011 οφείλεται στο μεγαλύτερο βαθμό στην Τράπεζα Πειραιώς (-21,6%) και την Alpha Bank (-7,2%). Οι άλλες δύο τράπεζες δείχνουν μικρή μονοψήφια μεταβολή αποτέλεσμα της ολοκλήρωσης των προγραμμάτων τιτλοποιήσεων αλλά και των νέων εσόδων που προήλθαν από τις χορηγήσεις νέων δανείων. Το επιτοκιακό περιθώριο έχει συμπιεστεί στο 1,69% παρά το μηδενικό κόστος χρηματοδότησης και η συμπίεση οφείλεται στο ότι η παραγωγή νέων δανείων γίνεται με χαμηλότερο κουπόνι από 20 έως 30 μονάδες βάσης χαμηλότερα σε σχέση με πέρυσι.
Πως εξελίσσονται τα έσοδα από τόκους στην περίμετρο των συστημικών τραπεζών
Ακριβώς στον αντίποδα βρίσκονται τα έσοδα από προμήθειες: Η συγκεκριμένη κατηγορία όχι μόνο παρουσιάζει αυξητικές τάσεις αλλά έγραψε ιστορικό υψηλό στην πάντα ιδιαίτερα δυνατή περίοδο του γ’ τριμήνου. Παρά τη μείωση του δικτύου σε φυσικά καταστήματα η αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών προσθέτει διαρκώς νέα έσοδα. H Εθνική Τράπεζα έδωσε μια πιο αναλυτική εικόνα αναφέροντας ότι η δραστηριότητα στα συστήματα e-banking ήταν αυξημένη κατά 24% σε σχέση με πέρυσι αντικαθιστώντας τις συναλλαγές του «γκισέ» οι οποίες υποχώρησαν κατά 44% σε σχέση με το Q3:20. Στα έσοδα από τόκους οι χορηγήσεις νέων δανείων, οι προμήθειες από χρηματιστηριακές συναλλαγές διατηρούν την καλή επίδοση σε όλα τα τρίμηνα της χρονιάς δημιουργώντας μια καλή επαναλαμβανόμενη βάση. Η διαφορά των εσόδων από τόκους σε σχέση με πέρυσι έχει αναπληρώσει σχεδόν το 70% των απωλειών από τα έσοδα των τόκων.
Η άλλη σημαντική εξέλιξη που καταγράφεται πλέον σαν ιστορικά χαμηλή εξέλιξη είναι το οργανικό κόστος. Μετά από… κάμποσες εθελούσιες και μειώσεις στον αριθμό των καταστημάτων δικτύου οι ωφέλειες φαίνονται στα επαναλαμβανόμενα έξοδα. Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς έχουν ανακοινώσει καινούργια προγράμματα μείωσης προσωπικού με την Εθνική να έχει πάρει ήδη την σχετική πρόβλεψη από τις αρχές του 2021 ενώ στην τηλεδιάσκεψη αναφέρθηκε ότι το 2022 θα ακολουθήσει και νέα διαδικασία εθελούσιας αποχώρησης. Η νέα εθελούσια της Τράπεζας Πειραιώς ολοκληρώθηκε στις 30 Νοεμβρίου και είχε στόχο την μείωση του προσωπικού κατά 500 άτομα. Σύμφωνα με πληροφορίες και οι άλλες τράπεζες θα ακολουθήσουν με στοχευμένα προγράμματα αποχώρησης μέσα στην επόμενη χρονιά με στόχο την μείωση του προσωπικού κατά 3.000 άτομα.
Οι καταθέσεις και οι χορηγήσεις παρουσιάζουν μια εντελώς διαφορετική εικόνα. Σε ενοποιημένο επίπεδο οι καταθέσεις ξεπέρασαν το κατώφλι των 200 δισ. ευρώ, μέγεθος που το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει να δει από το τέλος του 2015. Αντίθετα, οι χορηγήσεις σε επίπεδο υπόλοιπων είναι στα 133 δισ. ευρώ το οποίο ιστορικά συναντάται το 2004. Ο λόγος δανείων προς καταθέσεις βρίσκεται στο 61% με τον σχετικό δείκτη επάρκειας κεφαλαίων στο 13,8% ενώ τις προσαρμογές για τους κανόνες της Βασιλείας ΙΙΙ ο σχετικός δείκτης βρίσκεται στο 11,7% παρουσιάζοντας βελτιώσεις σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Τέλος, οι αυξήσεις κεφαλαίου και το οργανικό εισόδημα συγκράτησαν τα κεφάλαια τα οποία αυξήθηκαν στα 23,5 δις ευρώ από 23,4 δις ευρώ το προηγούμενο τρίμηνο.
Για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τις κατευθύνσεις που δόθηκαν για το 2022 θα αναφερθούμε στο επόμενο άρθρο μας αφού χρήζουν περισσότερων και πιο λεπτομερών επισημάνσεων. Κρατάμε ότι η βελτίωση είναι ορατή σε πολλές γραμμές και έχει καλυφθεί πλέον και σημαντικό μέρος από το «τελευταίο μίλι» καθιστώντας πλέον τις Ελληνικές Τράπεζες σαφώς πιο επενδύσιμες από το παρελθόν και εν μέρει συγκρίσιμες με τις Ευρωπαϊκές.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
