Του Απόστολου Σκουμπούρη
Την άμεση κατάργηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στον καφέ ζητά η Ελληνική Ένωση Καφέ (ΕΕΚ), φέρνοντας μια σειρά επιχειρημάτων με κυρίαρχο το ότι προξενεί πολύ μεγαλύτερη ζημιά – από το μικρό - συγκριτικά - οικονομικό όφελος στο κράτος, σ'' έναν από τους πλέον «ζωντανούς» κλάδους της εγχώριας επιχειρηματικότητας.
Σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου, η ΕΕΚ - η οποία ιδρύθηκε πριν από περίπου ένα χρόνο με 20 μέλη που αντιπροσωπεύουν το 85% της αγοράς των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην αγορά του καφέ στη χώρα μας – εξέθεσε τα επιχειρήματά της, τονίζοντας ότι η επιβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) είναι ένα οριζόντιο μέτρο που χτυπάει όλη την αλυσίδα αυτής της αγοράς, στην οποία απασχολούνται πάνω από 200 χιλ. εργαζόμενοι.
Άλλωστε, τζίρο 3 δισ. ευρώ ετησίως δεν κάνει καμιά άλλη αγορά (εστίασης ή ποτού) στην ελληνική επικράτεια και αυτό δείχνει το εκτόπισμα της συγκεκριμένης αγοράς.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης της Nielsen "Elasticity Study", διαπιστώνεται ότι η συνολική ζήτηση στον καφέ κινείται με αρνητική ποσοστιαία μεταβολή της τάξεως του -6,8% (στοιχεία για την περίοδο Αύγουστος 2015 - Δεκέμβριος 2016 vs Ιανουάριος 2017 – Ιούνιος 2018) ως απόρροια της επιβολής του ΕΦΚ στον καφέ, ενώ στο σύνολο του 2018, η μείωση του όγκου πωλήσεων σε σχέση με το 2017 άγγιξε το -1,9%.
Η επιβολή του ΕΦΚ στον καφέ, οδήγησε επίσης σε μια αντίστοιχα υψηλή αύξηση τιμής, από 10-30% καθώς και σε έως και διπλασιασμό του κόστους της πρώτης ύλης, επηρεάζοντας σημαντικά τους επαγγελματίες του κλάδου. Επίσης, οι μεγαλύτερες συνέπειες της μετακύλισης του φόρου παρατηρήθηκαν στο ράφι, με αυξήσεις που έφτασαν στο 23%.
Στρεβλώσεις κατά τη φορολόγηση - «Χτύπημα» στον ελληνικό
Μάλιστα οι αυξήσεις αυτές είναι ακόμη μεγαλύτερες στις πιο οικονομικές και διαδεδομένες κατηγορίες καφέ, όπως είναι ο ελληνικός καφές, όπου η αύξηση της μέσης τιμής λιανικής πώλησης έφτασε έως και το 30%. Από τη δημογραφική ανάλυση του προφίλ των καταναλωτών, το μέτρο επηρεάζει σε μεγαλύτερο βαθμό τις ασθενέστερες κοινωνικοοικονομικές τάξεις, όπως είναι οι συνταξιούχοι και οι νέοι. Παράλληλα, σύμφωνα με την ΕΕΚ, η επιβάρυνση για κάθε οικογένεια φτάνει στα 45 ευρώ ετησίως.
Σε επίπεδο κατανάλωσης οι συνέπειες ήταν εξίσου εμφανείς, με τη μείωση να αγγίζει το πρώτο δίμηνο του 2018, σε σύγκριση με το αντίστοιχο του 2016, το 15% για το σύνολο του καφέ ενώ είναι ακόμη μεγαλύτερη σε συγκεκριμένες κατηγορίες.
Παράλληλα, τα στελέχη του κλάδου σημειώνουν πως ο ΕΦΚ επέφερε αύξηση σε φαινόμενα λαθρεμπορίου, παραεμπορίου και ευρύτερα παράνομων εισαγωγών, που πέρα από την οικονομική διάσταση θέτουν και ζητήματα ασφαλούς κατανάλωσης.
Κάμψη παρατηρείται και στις εξαγωγές, καθώς το λειτουργικό και διοικητικό κόστος αυξάνεται λόγω της υποχρέωσης τήρησης φορολογικών αποθηκών με αποτέλεσμα οι μικρές επιχειρήσεις να μην μπορούν να ανταπεξέλθουν και να διακόπτουν την εξαγωγική δραστηριότητα.
Ο κ. Γιάννος Μπενόπουλος, Πρόεδρος Ελληνικής Ένωσης Καφέ, δήλωσε σχετικά: «Για δεύτερη συνεχή χρονιά εφαρμογής του Ε.Φ.Κ. και παρά το γεγονός ότι μέρος της επιβάρυνσης απορροφήθηκε από τις επιχειρήσεις, η κατανάλωση καφέ παρουσιάζει κάμψη ενώ είχε θετική πορεία όλα τα προηγούμενα χρόνια. Ως Ελληνική Ένωση Καφέ, είμαστε υπέρ της κατάργησης του μέτρου, πιστεύοντας ότι θα έχει θετικά αποτελέσματα με πολλαπλασιαστικό όφελος για την οικονομία, την αγορά, τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές».
Η Ελλάδα πίνει πολύ καφέ
Η Ελλάδα αποτελεί μία από τις χώρες με την υψηλότερη κατά κεφαλήν κατανάλωση καφέ στον κόσμο. Συγκεκριμένα, η κατανάλωση αγγίζει τις 510 κούπες καφέ/ άτομο, στοιχείο που μεταφράζεται σε ετήσια κατανάλωση 5 δισ. κούπες συνολικά.
Συνολικά, ετησίως στην Ελλάδα καταναλώνονται 40.000 τόνοι. Από αυτό, το 60% αφορά κατανάλωση που γίνεται εντός σπιτιού και το 40% κατανάλωση εκτός σπιτιού (καφετέριες κ.λπ.).
Η αξία της κατανάλωσης εντός σπιτιού ανέρχεται σε 400 εκατ. ευρώ ενώ στην αγορά εκτός σπιτιού ανέρχεται στα 3 δισ. ευρώ (τιμές πώλησης, καταναλωτή).
Τέλος, βάσει των καταναλωτικών προτιμήσεων των Ελλήνων, ο ελληνικός καφές είναι η πρώτη επιλογή με 32%, ο στιγμιαίος με 30% ενώ ακολουθούν ο εσπρέσο και ο φίλτρου με 28% και 10% αντίστοιχα (σύνολο κατανάλωσης εντός/εκτός σπιτιού).
Τα στοιχεία από την έρευνα της Nielsen μαρτυρούν αύξηση μέσης λιανικής τιμής πώλησης για το σύνολο των καφέδων – ελληνικός, στιγμιαίος, φίλτρου, εσπρέσο – σε Supermarkets και καταστήματα ευκολίας σ'' όλη την Ελλάδα στο διάστημα Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2018 σε σύγκριση με το αντίστοιχο δίμηνο του 2016, πριν την επιβολή του φόρου.
Ποια είναι η Ελληνική Ένωση Καφέ
Η ΕΕΚ ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2018, με τους επαγγελματίες του κλάδου να ανασκουμπώνονται και να συσπειρώνονται μετά την επιβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης. Συστάθηκε με στόχο την εκπροσώπηση των επαγγελματιών του κλάδου του καφέ στην Ελλάδα και την προάσπιση των θέσεων και συμφερόντων τους.
Την ΕΕΚ απαρτίζουν συνολικά 20 μέλη, κορυφαίοι επαγγελματίες του κλάδου, που αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 85% της αγοράς. Πέρα από τα οικονομικά ζητήματα δασμών και φόρων, η Ένωση επικεντρώνεται και σε θεσμικά ζητήματα όπως το «χτύπημα» του λαθρεμπορίου και παραεμπορίου, η υγιεινή και η ασφάλεια τροφίμων και συσκευασιών, προδιαγραφές συσκευασιών και περιβαλλοντική διαχείριση.
Οι εταιρείες-ιδρυτικά μέλη είναι οι: ABEK Βεκράκος ΑΕ, Attica Terra FOOD AND DRINKS ΑΕΒΕ, Βιοτεχνία Καφέδων Γιάγκογλου, Γρ. Παπαχατζής ΟΕ, Cafetex ΑΒΕΕ, Coca-Cola ΤΡΙΑ ΕΨΙΛΟΝ (3E) ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΒΕΕ, Global Coffee Company HELLAS-IKE, Ι. Παφίλης & ΣΙΑ ΟΕ, Ι. Ταλούμης & ΣΙΑ, JACOBS DOUWE EGBERTS GR ΕΠΕ, JACOBS DOUWE EGBERTS ΕΜΠΟΡΙΑ ΚΑΦΕ GR ΕΠΕ, KAWACOM Hellas ΕΜΠΟΡΙΑ ΚΑΦΕ ΑΕ, NESTLE Hellas ΑΕ, Στάθης Γ. Κούκος & ΣΙΑ ΕΠΕ, Unistar ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΩΝ ΕΠΕ, ΣΥΝΚΑΦΕ ΑΒΕΕ.
Τα ιδρυτικά μέλη της ένωσης εξέλεξαν ως Πρόεδρο του δ.σ. τον κ. Γιάννο Μπενόπουλο (Cafetex ΑΒΕΕ), Αντιπρόεδρο τον κ. Ηλία Παπαδόπουλο (NESTLE Hellas ΑΕ), Γραμματέα τον κ. Αναστάσιο Γιάγκογλου (Βιοτεχνία Καφέδων Γιάγκογλου), Ταμία τον κ. Γιώργο Κούκο (Στάθης Γ. Κούκος & ΣΙΑ ΕΠΕ) και μέλος τον κ. Γιώργο Σκούρτα (JACOBS DOUWE EGBERTS GR ΕΠΕ).