Του Γιώργου Φιντικάκη
Στην ενεχυρίαση στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, όλης της δημόσιας περιουσίας που ανήκει στο υπερταμείο, προχωρά με το πολυνομοσχέδιο η κυβέρνηση, ως εγγύηση για την αποπληρωμή του δανείου ύψους 86 δισ ευρώ που έλαβε η Ελλάδα με το 3ο Μνημόνιο του 2015.
Στην πράξη, το πολυνομοσχέδιο τροποποιεί την δανειακή σύμβαση του 2015, και καθιστά αντισυμβαλλόμενο το υπερταμείο Δημόσιας Περιουσίας, το οποίο μάλιστα πλέον αναλαμβάνει συγκεκριμένες δεσμεύσεις και υποχρεώσεις έναντι του ESM για διάρκεια 32,5 ετών, όσο δηλαδή και το δάνειο.
Στην ουσία, το υπερταμείο θα εγγυάται στον ESM, μέσω αποζημιώσεων που συνδέονται με τα έσοδα από την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, την έγκαιρη εκπλήρωση των υποχρεώσεων της Ελλάδας για όλη τη διάρκεια του δανείου.
Και όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το πολυνομοσχέδιο, το υπερταμείο αμετάκλητα και άνευ όρων, «θα υπόσχεται στον ESM ότι κάθε φορά που το δικαιούχο κράτος μέλος δεν καταβάλλει ποσό οφειλόμενο βάσει ή σε σχέση με τη Σύμβαση, τότε η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας, μετά από αίτημα θα φέρει την ευθύνη καταβολής αυτού του ποσού σαν να ήταν ο κύριος οφειλέτης, εφόσον τα συνολικά καταβλητέα ποσά βάσει αυτής της εγγύησης δεν θα υπερβαίνουν συνολικά τα 25 δισ. ευρώ».
Στην πράξη, τα παραπάνω αποκαλύπτουν το βαθμό στον έχει υποθηκευθεί η δημόσια περιουσία έναντι του δανείου των 86 δισ ευρώ, με πόσο αυστηρούς όρους, και πως μόλις θα επέρχεται αδυναμία αποπληρωμής των υποχρεώσων του Δημοσίου, θα δεσμεύεται ισόποσο ποσό από την αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων που έχουν μεταβιβαστεί στο υπερταμείο.
Την απάντηση στο πόσο αυστηροί θα είναι αυτοί οι όροι, δίνει το αμέσως επόμενο σημείο. Σύμφωνα με αυτό, το υπερταμείο, «αμετάκλητα και άνευ όρων», θα συμφωνεί με τον ESM ότι εάν οποιαδήποτε εγγύηση που εγγυάται, είναι ή καθίσταται μη εκτελεστή, άκυρη ή παράνομη, ανεξάρτητα ως αρχική υποχρέωση, αποζημιώνει τον ESM αμέσως μετά από αίτημά του έναντι οποιουδήποτε κόστους, απώλειας ή υποχρέωσης ευθύνης που προκύπτει από το γεγονός ότι το δικαιούχο κράτος μέλος δεν καταβάλλει κανένα ποσό το οποίο θα καταβαλλόταν στο πλαίσιο της σύμβασης, αλλά λόγω μη εκτελεστότητας, ακυρότητας ή παρανομίας δεν καταβάλλεται την ημερομηνία κατά την οποία θα έπρεπε να καταβληθεί.
Σύμφωνα πάντα με το κείμενο, το ποσό που καταβάλλει η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας βάσει αυτής της αποζημίωσης δεν θα υπερβαίνει το ποσό που θα έπρεπε να καταβάλει σύμφωνα με την εν λόγω ρήτρα, εάν το ζητούμενο ποσό ήταν ανακτήσιμο βάσει εγγύησης.
Οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει ήδη από το 2015 η Ελλάδα έναντι των δανειστών είναι εξαιρετικά αυστηρές και καθιστούν τον ESM κυρίαρχο σε μια σειρά από θέματα. Στο κείμενο της δανειακής σύμβασης του 2015 αναφέρεται ρητά πως κατ'' απαίτηση του ESM θα μπορούν να συμπεριληφθούν στη σύμβαση υποχρεώσεις της Ελλάδας που ενδέχεται να απαιτήσει ο ESM κατά τη διακριτική του ευχέρεια για την εξόφληση του δανείου, με ρευστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων του Υπερ-Ταμείου ή άλλα έσοδα.