Ανθεί η κοινότητα των νεοφυών επιχειρήσεων (start-ups) στη χώρα μας. Πριν από λίγες ημέρες, η Marathon δημιούργησε το τρίτο κατά σειρά επενδυτικό κεφάλαιο, αντλώντας περίπου 40 εκατ. ευρώ. Στόχος της είναι τα κεφάλαια αυτά να επενδυθούν τα επόμενα χρόνια, σε 15-18 νέες επιχειρήσεις λογισμικού και τεχνολογίας και κατά προτίμηση επιχειρήσεις που ήδη έχουν αναπτύξει κάποιο προϊόν και θέλουν να το βάλουν στην αγορά.
Για την Marathon Venture Capital είναι το τρίτο επενδυτικό κεφάλαιο που δημιουργεί από τις αρχές της δεκαετίας του 2010. Το πρώτο «OpenFund» δημιουργήθηκε το 2012 από κεφάλαια του επενδυτικού κεφαλαίου «Jeremie» ύψους περίπου 12 εκατ. ευρώ. Το δεύτερο επενδυτικό κεφάλαιο, «Marathon Fund Ι», δημιουργήθηκε 2017 μέσω του «EquiFund» αποκτώντας πρόσβασης σε επιπλέον 32 εκατ. ευρώ. Τώρα δημιούργησε το Marathon Fund II, ύψους 40 εκατ. ευρώ.
Πρακτικά μέσα σε λιγότερο από μια δεκαετία η εταιρεία Marathon VC, απέκτησε πρόσβαση σε περισσότερα από 80 εκατ. ευρώ με στόχο να τα επενδύσει σε νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνολογίας και υψηλής καινοτομίας. Από αυτά, περίπου τα 2/3 αποτελούν κρατικά χρήματα (Ευρωπαϊκό Επενδυτικό Ταμείο και ΤΑΝΕΟ) και το υπόλοιπο 1/3 συνιστούν ιδιωτικά κεφάλαια που προέρχονται κατά κανόνα από πλούσιους ιδιώτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Ωστόσο δεν είναι μόνον η πορεία της Marathon Venture Capital, που είναι ανοδική. Όλο το αποκαλούμενο «οικοσύστημα» των start-up στην Ελλάδα είναι, τουλάχιστον, έντονα ανοδικό. Σύμφωνα με τον συνιδρυτή της Marathon VC, Γιώργο Τζιραλή, το Ελληνικό οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων πλέον έφτασε το όριο του 1 δισ. δολ. ΗΠΑ (850 εκατ. ευρώ) μέσα σε μια χρονιά. Τόσα είναι τα χρήματα που τοποθετήθηκαν μόνον πέρυσι από επενδυτικές εταιρείες και κεφάλαια σε Έλληνες ιδρυτές νεοφυών επιχειρήσεων, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό.
Το «κακό» είναι ότι η αναλογία των χρηματοδοτούμενων επιχειρήσεων που έχουν έδρα την Ελλάδα και το εξωτερικό είναι περίπου 35-65. Δηλαδή από το 1 δισ. δολ., τα 362 εκατ. δολ. κατευθύνθηκαν σε επιχειρήσεις με έδρα την Ελλάδα και μόλις 612 εκατ. δολ. σε εταιρείες που έχουν έδρα το εξωτερικό. Όλες ωστόσο είναι ελληνικών συμφερόντων, δηλαδή ελέγχονται από Έλληνες ιδρυτές/διαχειριστές.
Αλλά ακόμη και τα 362 εκατ. ευρώ που δαπανήθηκαν πέρυσι σε επιχειρήσεις με έδρα την Ελλάδα, είναι πολύ περισσότερα από εκείνα που επενδύθηκαν ένα χρόνο πριν ή 10 χρόνια πριν. Το 2018, οι επενδύσεις σε νεοφυείς επιχειρήσεις με έδρα την Ελλάδα, είχαν ανέλθει σε 174 εκατ. δολ., ενώ το 2010 σε μόλις 10 εκατ. δολ. ΗΠΑ. Συνολικά μέσα στην περασμένη δεκαετία, όπως ανέφερε ο κ. Τζιραλής, οι περίπου 400 νεοφυείς επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων σε Ελλάδα και εξωτερικό, έχουν αντλήσει 4,7 δις. δολ. ΗΠΑ (4,0 δις. ευρώ). Εξ? αυτών το 1 δις. ευρώ έχει επενδυθεί σε επιχειρήσεις με έδρα την Ελλάδα.
Το σύνολο των επενδεδυμένων κεφαλαίων, φυσικά δεν προέρχονται μόνον από εγχώριους μετόχους π.χ. ελληνικά επενδυτικά κεφάλαια, όπως είναι το Marathon Fund και Έλληνες επενδυτές. Ισως τα περισσόρερα προέρχονται από μετόχους τρίτων χωρών. Για παράδειγμα η NetData, μια ελληνική νεοφυής εταιρεία στην οποία η Marathon επένδυσε για πρώτη φορά το 2018, στο δεύτερο γύρο χρηματοδότησης έλαβε 31 εκατ. δολ. (26,4 εκατ. ευρώ) από τις αμερικανικές επενδυτικές εταιρείες Bain Capital και Bessemer Venture Partners.
H πρώτη από τις δύο είναι μια ιστορική επιχείρηση venture capital που έχει ιδρυθεί το 1984, έχει επενδύσει σε ιστορικές επιχειρήσεις της Silicon Valley και σήμερα διαχειρίζεται 105 δις. δολ. ΗΠΑ. Η Bessemer είναι πιο νέα επενδυτική εταιρείας, διαχειρίζεται 5 δις. δολ. και έχει επενδύσει σε περίπου 200 επιχειρήσεις που βρίσκονται σε όλο το πλανήτη.
Επίσης πολλές επιχειρήσεις, έχουν φύγει πλέον από τον έλεγχο των ιδρυτών τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Beat (πρώην Taxi Beat) την οποία το 2017 απέκτησε αντί 43 εκατ. δολ. ΗΠΑ η γερμανική Daimler. Τώρα την γερμανική εταιρεία Beat διαπραγματεύεται να αποκτήσει η Uber με αντίτιμο 1,5 δις. δολ. ΗΠΑ.
7.300 εργαζόμενοι σε ελληνικές start-ups
Αξίζει να αναφερθεί ακόμη, ότι σύμφωνα με τον ιδρυτή του Marathon VC, το οικοσύστημα των start-up επιχειρήσεων απασχολούσε στο τέλος του 2019 περίπου 7.300 εργαζόμενους, έναντι 5.500 το 2018 και μόλις 300 εργαζόμενους το 2010. Οι απασχολούμενοι πλέον στην βιομηχανία των νεοφυών επιχειρήσεων, αντιστοιχούν σε περισσότερο από το 7% των απασχολουμένων στον κλάδο τεχνολογίας στην χώρα μας που εκτιμώνται σε 100.000 εργαζόμενοι. Πλέον το οικοσύστημα των start up στην Ελλάδα, είναι το πιο δυναμικά αναπτυσσόμενο στην Ελλάδα.
«Ο κλάδος των start up στην Ελλάδα έχει αποκτήσει μια δυναμική που δεν έχει άλλη εξέλιξη παρά την διόγκωση του. Το βλέπουμε συνεχώς στις νέες εταιρείες που δημιουργούνται, στις νέες επενδύσεις που ανακοινώνονται και στους νέους ανθρώπους που θέλουν να συμμετέχουν στο οικοσύστημα, η εξέλιξή του οποίου δεν εξαρτάται από πορεία την ελληνικής οικονομίας, αφού εξαρχής στοχεύει στις διεθνείς αγορές», παραδέχεται ο επικεφαλής της Marathon VC Γιώργος Τζιραλής.
Αυτός ο οργασμός νεοφυών επιχειρήσεων φάνηκε στο επενδυτικό κεφαλαίο Marathon Fund I. Από το 2017 που ξεκίνησε, η επενδυτική επιτροπή έχει δει μέχρι σήμερα πάνω από 2.000 επιχειρηματικές ιδέες/ευκαιρίες. Εξ? αυτών περισσότερες από 300 τις έχει εξετάσει ενδελεχώς και σε 10 από αυτές, διέθεσε περισσότερα από 20 εκατ. ευρώ, σε σύνολο 32 εκατ. ευρώ που είχε στη διάθεσή του.
Το πιο σημαντικό είναι, ότι οι άνθρωποι των start up επιχειρήσεων στην Ελλάδα, έχουν δημιουργήσει μια κρίσιμη μάζα και τεχνογνωσία, η οποία ανατροφοδοτεί ένα κύκλο επενδύσεων που δύσκολά πλέον μπορεί να ανακοπεί. «Αυτό το φαίνεται και στο πως μας αντιμετωπίζει η διεθνής επενδυτική κοινότητα», λέει ο κ. Τζιραλής, εξηγώντας ότι, ενώ όλα τα προηγούμενα χρόνια η ελληνική κοινότητα των start uppers χτυπούσε την πόρτα των διεθνών επενδυτικών οίκων για να ενημερωθεί για τυχόν ευκαιρίες, τώρα «σχεδόν κάθε ένα – δύο μήνες οι μεγάλοι επενδυτικές εταιρείες του εξωτερικού χτυπούν την πόρτα των ελληνικών επενδυτικών εταιρειών προκειμένου να ενημερωθούν για τις εξελίξεις στη χώρα μας».
Νέα ώθηση από το Elevate Greece
Η δυναμική ανάπτυξη του οικοσυστήματος φάνηκε και στο μητρώο νεοφυών επιχειρήσεων που δημιουργεί το υπουργείο Ανάπτυξης. Μέχρι σήμερα περίπου 600 εταιρείες έχουν καταθέσει αίτημα συμπερίληψης τους στο κρατικό μητρώο νεοφυών επιχειρήσεων, το γνωστό «Elevate Greece» που ανακοινώθηκε τον περασμένο Οκτώβριο παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Από τις 600 επιχειρήσεις που έχουν υποβάλει αίτηση, στο μητρώο έχουν εγγραφεί μόλις εννέα, καθώς η επιχείρηση πρέπει να «πείσει» για την ένταξή της στο μητρώο. Η διαδικασία συνεχίζεται και περίπου άλλες 80 επιχειρήσεις είναι έτοιμες να ενταχθούν στο μητρώο. Το Elevate Greece θα προσφέρει φορολογικά κίνητρα και επιδοτήσεις στους ιδρυτές/διαχειριστές νεοφυών επιχειρήσεων με στόχο την ενθάρρυνση να γίνουν επιχειρηματίες.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό Έρευνας & Ανάπτυξης Χρίστο Δήμα, με βάση τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το υπουργείο, οι νεοφυείς επιχειρήσεις της χώρας αυτή τη στιγμή, πλησιάζουν τις 1.000 και σίγουρα πρωτοβουλίες όπως το Elevate Greece αλλά και η διαρκής ανοικτή πρόσκληση που δημιούργησε η κυβέρνηση για το ΤΑΝΕΟ, με στόχο τη δημιουργία επενδυτικών κεφαλαίων προμηνύουν ότι τα σημερινά επίπεδα δραστηριότητας του οικοσυστήματος, μπορεί να διευρυνθούν υπέρμετρα στα επόμενα χρόνια.
